Jain Sahitya

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 9

| ਉਪਾਸਕ ਦਸਾਂਗ ਸਾਰੇ ਆਰਾਮ ਸ਼ਹਿਤ ਇਕ ਆਗਮ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਹੈ । ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਏ ਹਿਸਥ ਧਰਮ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਆਗਮ ਦੇ 10 ਅਧਿਐਨ ਕਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਾਰਤਕ ਹਨ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ 10 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾ ਦਾ 12 ਵਰਤ ਰੂਪੀ ਧਰਮ ਤੇ ਦਰਿੜ ਰਹਿਣਾ ਦੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਤਾਂ ਕੀ, ਦੇਵਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ੍ਰੀ ਥਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ । 10 ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹਨ।'' 1 ਆਨੰਦ 2 ਕਾਮਦੇਵ 3 ਚੁਲੇਣੀ ਪਿਤਾ 4 ਸੂਰਾਂ ਦੇ 5 ਚੁਲਸ਼ਤਕ 6 ਕੁੰਡ ਕੋਲਕ 7 ਧਾਲ ਪੁਤਰ 8 ਮਹਾਸ਼ਤਕ 9 ਨੰਦਨੀ ਪਤਾ 10 ਸਾਲਿਹ ਪਿਤਾਂ ਸਾਰੇ ਉਪਾਸਕ ਕਰੋੜਾ ਦੀ ਸੰਪਤਿ ਦੇ ਧਨੀ ਹਨ । ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ, ਵਿਉਪਾਰ, ਖੇਤੀ ਬਾੜੀ ਆਦਿ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਦੇ ਪਦ 170000 ਸਨ । ਹੁਣ ਸਿਰਫ 812 ਸਲੋਕ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ।
ਅੰਕਿਤ ਦਸਾਂਗ ਇਹ ਆਗਮ ਵੀ ਕਥਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ । ਇਸ ਵਿੱਚ ਉ' ਆਤਮਾਵਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ । ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੂਡੀ. ਗਈਆ । ਇਸ ਸੂਤਰ ਦੇ 8 ਵਰਗ ਹਨ । ਪਹਿਲੇ ਵਰਗ ਦੇ ਦਸ ਅਧਿਐਨ ਹਨ । 1 ਗੋਤਮ 2 ਸਦਰ 3 ਸਾਗ ਤੇ 4 ਗੰਭੀਰ, 6 ਅਯਲ 7 ਪਲ 8 ਅਕਸੋਤ 10 ਵਿਸ਼ਨੂੰ । ਇਹਨਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਵਾਰਕਾ ਨਗਰ ਤੇ ਸ਼ਨ ਦੇ ਪਰਵਾਰ ਦਾ ਅਨੇਕਾਂ ਲੋਕ ਦੇ ਸਾਧੂ ਬਨਣ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਜੈਨ ਪ੍ਰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਜ ਤੋਂ 87000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾ ਭਗਵਾਨ ਨੇਮੀਨਾਥ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹੋਏ ਸਨ । 2 ਦੁਸਰੇ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਅਕਸੋਭ, ਸਾਗਰ ਅਨੇਕ ਵਸਨੀ ਦੇ 8 ਤਰਾਂ ਜਿਕਰ ਹੈ। 3 ਤੀਸਰੇ ਵਰਗ ਵਿੱਚ 13 ਨਾਂ ਹਨ ਸਕੁਮਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਂ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਮੁ) ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ ; 4 ਚੌਥੇ ਵਰਗ ਦੇ ਜਾਲੀ ਆਦਿ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਹਨ । 5 ਪੰਜਵੇ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਪਦਮਾਵਤ ਆਦਿ 10 ਰਾਣਿਆਂ ਦੀ ਕਥਾਵਾ ਦਵਾਰਕਾ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੀ . ਭਵਿਖਵਾਣੀ ਦਰਜ ਹੈ । 6 ਛੇਵੇ ਵਰਗ ਦੇ 16 ਅਧਿਐਨ ਹਨ । ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਧਿਐਨ ਮਕਾਈ ਆਦਿ ਸੇਠ, ਸੁਦਰਸਨ ਤੇ ਆਰਜਨ ਮਾਲੀ ਦਾ ਹੈ । ਸੇਠ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਨਿੱਡਰਤਾ ਤੇ ਅਰਜਨ ਮਾਲੀ ਦਾ ਤਪਸਵੀ ਜੀਵਨ ਵਰਨਣ ਯੋਗ ਹੈ । ਛੇਵੇ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਅਤਿਕਤ ਨਾਂ ਦੇ ਬਾਲ ਮੁਨੀ ਦੀ ਦੀਖਿਆ ਦਾ ਵਰਨਣ
7 ਸਤਵੇ ਵਰਗ ਦੇ ਤੇਹਾਂ ਅਧਿਐਨਾ ਰਾਣਿਆਂ ਸਾਧਵੀ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ । 8 ਅਠਵੇਂ ਵਰਗ ਦੇ ਦੱਸ ਅਧਿਐਨ ਹਨ । ਇਨਾ ਵਿੱਚ ਮਗਧ ਸਮਰਾਟ ਣਿਕ ਦੀ ਕਾਲੀ
|
8