Jain Sahitya

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 10

ਆਦ 10 ਰਾਣਿਆਂ ਦੇ ਸਾਧਵੀ ਬਣਨ ਦਾ ਤੇ ਤੱਪ ਕਰਕੇ ਮੋਕਸ਼ ਜਾਨ ਦਾ ਵਰਨਣ ਹੈ। 90 ਮੋਕਸ਼ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦਾ ਵੀ ਵਰਨਣ ਹੈ । ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਗਥ ਦੇ 2328000 ਪਦ ਸਨ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ ਸਿਰਫ 800 ਸਲੋਕ ਪ੍ਰਮਾਣ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ।
ਅਨੁਉਤਰੋ ਉਪਪਾਤਿਕ ਦਸਾਂਗ 12 ਵੇਂ ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਉਪਰ 9 ਗਰਵਯਕ ਵਿਮਾਨ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਉਪਰ ਵਿਜੈ, ਵਿਜਅਤ,
ਯਤ ਅਪਰਾਜਿਤ ਅਤੇ ਸਰਵਾਰਥ ਸਿਧ ਹਨ ਇਹ ਪੰਜ ਅਨੁਤਰ ਵਿਮਾਨ ਹਨ ਇਹਨਾ ਵਿਮਾਨਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਇਸ ਸਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ ਇਸ ਸਾਸਤਰ ਦੇ 3 ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ 33 ਵਰਗ ਹਨ । ਪਹਿਲਾ ਵਰਗ :- ਇਸ ਵਿਚ ਜਾਲੀ, ਮਿਆਲੀ, ਉਪਜਾਲੀ, ਪ੍ਰਸਮੇਨ ਬਾਰਸਨ ਦੀਰਘਦੰਤ, ਲਸਟ ਦੇਵ, ਵਿਹਲ, ਵਿੱਹਸ ਅਤੇ ਅਭੈਕੁਮਾਰ ਆਦਿ 10 ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਸੁੰਦਰ ਵਰਨਣ ਹੈ ਦੂਸਰਾ ਵਰਗ :- ਦੀਰਘ ਸੇਨ, ਮਹਾਸੇਨ, ਲਿਸਟ ਦੇਵ, ਗੰਡਦਤ, ਹੱਲ, ਦਰੂਮ, ਦਰੁਮਸੇਨ, ਮਹਾਦਰੂਮ ਸੈਨ ਸਿੰਘ, ਮਹਾ ਸਿੰਘ ਸੇਨ, ਤੇ ਪੁਸ਼ਪਸੇਨ ਅ*ਦ 13 ਅਧਿਐਨਾਂ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਦਾ ਜਿਕਰ ਹੈ । ਤੀਸਰਾ ਵਰਗ :- ਇਸ ਵਿਰ ਕੰਦੀ ਨਗਰੀ ਦੇ ਧੰਨਾ ਸਾਰਥਵਾਹ ਦੇ ਸਾਧੂ ਬਣਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ । ਬਾਕੀ ਇਨਾਂ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਖਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨਕਸਰ ਕੁਮਾਰ, ਰਸ਼ਦਸ, ਪਾਲਕ, ਮਪੁਤਰ, ਚੰਦਰਕ ਪਰਮਿਟ ਸਾਤਰਕ, ਪੇਡਾਲ ਪੁਤਰ ਪੋਟਿਲ ਵਿਹਲਾ ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਗਥ ਵਿੱਚ 9404000 ਪਦ ਸਨ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ 292 ਸ਼ਲੋਕ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿਆਕਰਣ ਇਹ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅੱਜ ਕ ਲ ਆਪਣੇ ਅਸਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ।ਇਸ ਥ ਵਿੱਚ 14 ਮੱਤਾ ਨੂੰ
ਠਾ ਪ੍ਰਵਚਨ ਕਰਣ ਵਾਲੇ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਹਿੰਸਾ ਆਦਿ ਪੰਜ ਆਸ਼ਰਬ, ਆਹਿੰਸਾ ਆਦਿ 5 ਸੰਬਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਵਰਨਣ ਹੈ ਇਸ ਸਾਸਤਰ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਕਠਿਨ ਹੈ । ਇਸ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਨਾਰਿਆ ਦੇਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ । ਜੇ ਪਪਕਾਰ ਧੰਦੇਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਪਹਿਲਾਂ । ਇਸ ਗਬ ਵਿਚ 93115000 ਪਦ ਸਨ ਹੁਣ 1250 ਸ਼ਲੋਕ ਪ੍ਰਮਾਣ ਅਕਾਰ ਹਨ ।
ਵਿਪਾਕ ਸਤਰ ਸੁਖਵਿਪਾਕ ਤੇ ਦੁਖਵਿਪਾਕ ਸੂਤਰ ਦੇ ਦੋ ਭਾਗ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮਾ ਦਾ ਫਲ ਚੰਗਾ ਤੇ ਅਸੁਭ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਫਲ ਮਾੜਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਇਹ ਗਥ ਵਿੱਚ ਕਥਾਵਾਂ ਰਾਹੀ ਕਰਮ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਸੂਰ ਦਾ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਗਣਧਰ ਸੁਧਰਮਾ ਸਵਾਮੀ