Jain Dharm Prakash 1956 Pustak 072 Ank 03 04

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

અંક ૩-૪ ]
શ્રેષ્ઠીપુત્ર વિજયના મુખમાંથી સરી પડ્યા. ટ્ટિી શૂન્ યંતે' એ નીતિકારનું કથન અક્ષરશ: સત્ય છે.
અે
અનુપમ દાંપત્ય
'૩૭ )
મારા હ્રવ્યમાં ઊંડું સ્થાન છે જ, પણ હું એના બાહ્ય દેખાવમાં રાચનારી નથી. એનું હાર્દ શક્તિ મુજબ અભ્યાસથી અને સાધ્વી-સમાગમથી સમજી છુ' એટલે જ જે કાળે, જે સ્થાને, જે જે ઉચિત લેખાય તે તે કરવા પ્રયત્નશીલ બનુ ધ્યું. તીયાર, દેવના પ્રવ ચનમાં વિતિ સાથે ટેરવિત્તિને પણ સ્થાન છે જ. એ કણે મારું ગૃહજીવન સુખરૂપ તે શાંતિભ" સર્જાય એવી પ્રત્યેક કરણી કરવાનો એક ચાહે તો રાજપૂતાણી હોય કિવા વૈઘરની નારીગૃહિણી તરીકે મારા ધર્મ ગણાય. એમાં પતિની
સ્વામિ ! પ્રથમ સમાગમે માટલા બધા પ્રશસાના પુષ્પા ન વેરા. આ તો પાશેરામાં પહેલી પૂણી લેખાય.
ચાહના મુખ્ય લેખાય.
હાય, સમાગમનો પહેલી રાત્રિ એના હૃદયમાં ભારે મંથન જન્માવે છે. પોતાની આવડત અનુસાર સ ંસારપ્રવેશનો આનદ માણુવા એ ઉઘુક્ત થાય છે.
સ્ત્રીજાતિસુલભ લજ્જાથી જેનું મુખ અવનત થયેલ છે એવી નવાઢા વિજયા કંઇક સ્મિત કરી દે
ખેલી કે—
શુભ્રાનના, મેં કંઇ ખોટી પ્રાંસા નથી કરી. વિષ્ણુક કુલાત્પન્ન નાવમાં કળાનું બહુમાન વીસરાતું જાય છે. ઘણીવાર ઢંગધડા વગરના પહેરવેશ અને ઊભા કરતાં માત્ર પ્રદાનની દ્રષ્ટિએ લદાયેલ દાગીનાના સમૂહ એ વની કામળાંગીએના શરીર ઉપર દ્રષ્ટિગેાચર થાય છે, એમાં જે મિષ્ટ મનાય છે તેમને માટે તે જુદી જ વ્યાખ્યા પ્રચલિત હોય છે. ધર્મ કે વૈરાગ્યના માની લીધેલા અને અનુસરી જાણે એનુ જીવન સાવ નિરસ બની ગયુ હોય છે! એ ઉપરછલ્લી માન્યતાના સધિયારા લઇ પોતે કેવી કક્ષામાં વર્તે છે પોતાનુ શું કર્ત્તવ્ય છે? જો સંસારી જીવન જીવવાનું હૈય તેા વાત્ત વાતમાં અસારતાને આગળ ધરી કેવળ કૃત્રિમ ઉદાસીનતા ધરવાથી ભયભ્રષ્ટ થવાય છે એનુ પણ એને ભાન હેતુ નથી ! જ્યાં ધર્મ, અ` અને કામ ત્રણ પુરુષાર્થ પર નજર રાખવાની વાત અગ્રપદે હોય ત્યાં શુષ્ક વૈરાગ્યના દેખાવ કરવાથી ગૃહસ્થી જીવન રસહીન બને છે અને એની ઊલટી છાપ ભાવી સતાના ઉપર પડે છે જે પરિણામે હાનિકર છે.
પ્રાણવલ્લભ ! શું તમે! મને એ પ્રકારની ધમઘેલી ગણો છે ? અલબત્ત આત્મકલ્યાણુના અણુમૂલા સાધન સમા, અને ગૃહસ્થ વનમાં પણ શાન્તિ પાથરનારા જે જે વ્યવહારો ગણાય છે એના દશ્યક સમા ધર્મનું
વ્હાલીવિયા ! મારા કાને જે વાતેા જન્પર પરાથી આવેલી અને એના આધારે મને સેલુ' કે તારામાં એ જાતનો ઘેલછા છે. પણ તારી સાથેના વાર્તાલાપથી એને ધટસ્ફોટ થઇ ગયો-રાકા, નિર્મૂલ થઇ. બાકી ધ જેવા મુખ્ય પુરુષા'ની અવગણના યુદ્ધ શકે જ નહીં, પ્રત્યેક આત્મા ચાહે તે તે નરરૂપમાં હાય, કિંવા નારીસ્વરૂપે હૈય-જે માનવભવ મેળવી સ્વકલ્યાણ સાધવાની આકાંક્ષા ધરાવતા હોય. તે અને ધર્મીનુ શરણુ શાથે જ છૂટ,
તે પણ સાંભળ્યું તેા કરશે જ કે હું... પણ સંત. સમા મને ઈચ્છુક હાર, યથાશકિત ધ કરણી કરવાવાળા છું. હા, નથી તે વારેઘડીએ સમાર અસારના રાજ્યા ગાતા કે નથી તે રાગ તે ત્યાગના બુમેળા કરો.
નાથ! સાંભળેલી વાતા ઉપર હુ` મદાર બાંધવા ટેવાઇ જ નથી. મને તે પ્રત્યક્ષ બનાવ અને તે પણ પ્રજ્ઞાના કાટે, અને પ્રમાણના આધારે તેાળવાની આદત છે. જે લાગે તે મેઢા પર જ કહેવાની મારી પ્રકૃતિ છે.
શુભ્ર ! આપણે પણ આજના પ્રસ ંગને અનુરૂપ ચેષ્ટા કે ગેષ્ટિતે ખલે કાઈ બુદા જ રસ્તે ઉતરી ગયા ! હા, આજના આવા સુંદર આયેાજનમાં, તે ધારણ કરેલ વેત વસ્ત્રના મેળ, મારી દ્રષ્ટિએ તેા ભૂલભર્યો છે. અરે! કળાને ક્ષતિ પહેોંચાડનારા ગણાય જ,
વ્હાલા ! તમારી એ વાત સયા સાચી છે અને એ ધારણ કરવા પાછળ એક મહત્ત્વનું કારણુ છે.