Jain Dharm Prakash 1956 Pustak 072 Ank 03 04

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

સમુદ્ર–વહાણુ સંવાદ (પરિચય) – પં. શ્રી ધુરંધરવિજયજી ગણિવર્ય
પૂજય ઉપાધ્યાયજીશ્રી અશેવિજયજી મહારાજનું પ્રયાણ કર્યું. શ્રીફળ આદિથી સમુદ્રને વધાવ્ય-પૂજા સર્વ મુખી પાંડિય તેઓશ્રીના નાના કે મેર, અને વહાણો હંકાય. પતિની પીએએ સ્વામીને ગઇ કે પદ્ય, સકૃત-પ્રાકૃત કે ભાષા એમ એક એક આશિષ આપીને “વહેલા આવજે'ને વિવિધ વસ્તુઓ... ચમ "તરવરતું નજરે પડે છે. જે વાત રેશમી વસ્ત્રો-કરીયાણાં આદિ લાવજે એમ કહ્યું. તેઓ શ્રીને જણાવવી હોય તે જે પ્રમાણમાં મહત્વ નાના મોટા વહાશે સફગરમાં આગળ વાં. ધરાવની તેય તે પ્રમાણેનું વચનગાંભી તેમની અહિ વ ગાથામાં વહાણું સમુદ્રમાં કેવા લાગતાં લેખનમાં હોય છે. તે તે વાત તેના સમુચિત હતા અને આગળ કેવા વઘતાં હતાં તેનું કાવ્યમય સ્વરૂપમાં રજૂ કરવાનું તેમના કૌશલને કારણે તેઓ- વર્ણન છે. શ્રીને એકે ગ્રન્ય છીછરે લાગતું નથી. ભાષાપ્રવાહ ભરદરિયે વહાણો આવ્યા ત્યાં પાણી ઉછળતું અખલિત વહ્યું જાય છે.
હતું. સાગરનો ગર્વ માતા ન હતા, તે માજાં ઊછાતેથીના ગ્રા માટે ભાગે તાર્કિક અને ૧, નાચ-ગાજતો હતો. અને પોતાના મનમાં આગમક છે, તેમાં આ ‘સમુદ્ર-વહાણ-સંવાદ', કેe તરંગે રાચતે કહેતા હત-મન માં ચાળા કરતો હતો. જી લ ત પડે છે. સં. ૧૭૧૭ ની સાલમાં આ ગર્વથી એ માનતા કે મારા જેવું જગતમાં બીજી સવાદની રચના થઈ છે. સાહિત્યસૃષ્ટ્રિમાં આ સંવાદ કેદ નથી. ' વિશિષ્ટ સ્થાન ધરાવી શકવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે. ગર્વથી માગુરુને હાથ પકડીને પર્વત પર ચડાવી સંવાદમાં ગૂ થાએ વિષ સર્વ સાધારણું છે. 'દેવને દેવાય છે, ગર્વથી નર પોતાની બડાઈ હાંકે રાખે છેમ ગલ અને આરજને અદ્ ભાગ છે ડીને કોઈ પણ પનું કહ્યું કાંઈ પણ સાંભળતા નથી, પણ તેથી ધુ મવાળાને આ સંવાઃ નિર્વિવાદ અદિરણીય છે. જો રસ ઊપજતો નથી કે સાહિત્યના વિશ્વમાં મંગલાદિમાં બતાવેલ પક્ષપાત
સમુદ્રને ગેરવ્યાજબી ગર્વ જોઈને એક વહાણું અપ પણ ગ્રન્થના મહત્ત્વમાં અ૯પત કરતા નથી,
ચડયું. એનાથી સાગરનું વર્તન સહન ન થયું. તેણે ગ્રન્થ ગેય છે, નિવૃત્તિના સમયમાં ઉ ચ કલાક પૂર્વક
સાગરને ખરે ખરું સંભળાવી દીધું-સાચાબોલા માણસો માવામાં આવે અને તેની સમજુતિ સમજવામાં
હૃદયમાં કહેવાનું રાખી મૂકતા નથી, તે તે માટે આવે તે નીરસને પણ સજાગૃત થાય એવી રચના છે.
સાચે સાચું સંભળાવી દે છે. હાજી હા કરનારાથી - ગ્રખ્ય માં આવતા ભાનો ટૂંકો પરિચય આ
કઈ રાજ-કાજ સતું નથી. હે દરિયા ! તમે ભર્યા પ્રમાણે છે. રાફે બાતમાં ચાર દુહા માં-શ્રી નવખંડો
છે છતાં તમને કોણ નથી તયું ? અર્થાત તમને પાનાથને નમન કરીને વહાણ-સમૃતની વાત વિદ
બધા તરી જાય છે ઉલ્લંઘી જાય છે. જરૂર તમે તે માટે કરીશું. વહાણું અને સમુદ્રને પ્રપર જે વાદ થયે તે સાંભળતાં મન ઉ૯લસિત થાય એવા
ફાઈથી ડરતા નથી, ગુણથી પવિત્ર છે, પણ છે-જેમ વસંતકથી અને ઉદાસે તેમ. આ
તમારે ગુણને પણ મદ-ગર્વ કરે છે. વ્યાજબી નથી. સાંકળીને નાની કે મૈટાએ કેદએ ભ માન કરવા પોતાનું કયુ ગાય તે તે છેલબટાઉ ગણુય. પોતાના જેવું નથી. સમુદ્ર અને વહાણુ એ બન્નેને અંદર- ગુણોના બીજાથી કરાતી પ્રશંસા-સ્તુતિ સાંભળીને અંદર વાદ કેવી રીતે થશે એ હું કહું છું. તમે સજજને માથું ઢાળી દે છે-નીચે જોઈ જાય છે. સાવધાન થઈને સાંભળે. આ મ શરૂઆત કરી છે. સજજનાના ગુણે ઊંચે દેવલોકમાં જાય છે. જ્યારે પછી પ્રથમ દ્રાળમાં
જેઓ પિતાના ગુણ ઊંચી ડોક કરીને પિતાને મુખે . ઘોઘા બંદરથી શ્રી નવ બંડા પાશ્વપ્રભુને વિધિ- બોલે છે તેના ગુણે તે નીચે ધરાતલમાં પેસી જાય પૂર્વક પ્રેમથી પૂછને પાર્શ્વ પ્રભુના ગુણ ગાતાં–શુકન છે, માટે તમે તમારા ગુણો ન ગાવ-હે સાગર ! અને વધામણી લેતાં વેપારીઓએ સમુક્ષત્રિી માટે
(ચાલુ) (૩૫)