Jain Dharm Prakash 1951 Pustak 067 Ank 07

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

અંક ૭ મો ] સદ્ગત શ્રી મેતીચંદભાઈ.
૧૩૧ વાંચવાથી જણાશે કે–પરમાણુંદ ઊંડા અભ્યાસી અને પ્રખર લેખક છે એટલું જ નહિ પણ મનુષ્ય સ્વભાવના અભ્યાસી, સ્વભાવની જૂદી જૂદી પ્રવૃતિઓનું પૃથક્કરણ કરી તેમાંથી તત્ત્વ શોધનાર એક તત્ત્વજ્ઞ જેવા છે. તેઓ મેતીચંદના જીવનમાં દેખીતો વિરોધ–વિસંવાદ લેતા હતા. જ્યાં અધ્યાત્મક૯પદ્રુમ અને શાંત સુધારસના ત્યાગ-વૈરાગ્યના વિવેચક તીચંદ, અને કયાં ઑફિસમાં અને કોર્ટમાં લડનાર સોલિસીટર, ક્યાં સમભાવસેવી સામાયક કરનાર અને કયાં તકરારી વિષયમાં મ્યુની કેપેરેશનમાં વાદવિવાદ કરનાર મેતીચંદ. પરમાણુંદને આમાં વિસંવાદ જણાતું હતું, પણ પરમાણુંદ છેવટે લખે છે તેમ દેખીતે વિરોધાભાસ મોતીચંદના. છેલ્લા બે ત્રણ વર્ષના જીવનમાં અદશ્ય થઈ ગયો હતો અને તેમની અધ્યાત્મ ભાવનાએ બળવત્તર સામ્રાજ્ય સ્થાપ્યું હતું.
બે ત્રણ વર્ષના સૂફમ અવલોકન પછી આપણી સમક્ષ મૂકેલ આ આખો લેખ વાંચવા વિચારવા જેવો છે. ભાઈ પરમાણુદે પ્રબુદ્ધ જૈનના તા. ૧ લી એપ્રીલના. અંકમાં “સૌહાર્દમૂર્તિ સદ્દગત મોતીચંદભાઈ” ના શીર્ષક નીચે લેખ લખ્યો છે. તે લેખ વાંચવા અને વિચારવા જેવો છે. આ લેખ અને પ્રબુદ્ધ જૈનમાં પ્રસિદ્ધ થયેલ લેખ વિષે ભેદ એ છે કે–પ્રબદ્ધ જૈનના લેખમાં સદ્ગતના જાહેર જીવનને પ્રધાનતા આપવામાં આવેલ છે. “પ્રકાશ'ના લેખમાં સદ્ગતના ખાનગી-અંતર્મુખ જીવનને પ્રધાનતા આપેલ છે. હાલના પલટાયેલા દેશકાળના સંજોગોમાં એક જીવનને સફળ બનાવવાને જીવનમાં અધ્યાત્મરસિકતા અને કર્મ-સેવાભાવના બંનેને સુમેળ આવશ્યક છે. ત્યાગી વૈરાગી બની એકાંત સેવવાને નથી, તેમ વ્યવહારની પ્રવૃત્તિઓમાં જ રચ્યાપચ્યા રહી આધ્યાત્મિક વિકાસની પ્રવૃતિ તરફ ઉદાસીન રહેવાનું નથી. શ્રી મતીચંદના જીવનમાં બંનેને કે સુમેળ હતો, અને તેમાં બળવત્તર ભાવના તે અધ્યાત્મની હતી તે શ્રી પરમાણું લેખમાં સુંદર મર્મગ્રાહી ભાષામાં બતાવેલ છે.
ત્રીજે લેખ શ્રી કકલભાઈ ભુદરભાઈ વકીલને છે. તેઓશ્રી મહાવીર વિદ્યાલયના, હું માનું છું ત્યાં સુધી, ઘણા વર્ષ સુધી ખજાનચી હતા. સદરહુ વિદ્યાલયના ફંડ માટે સંગતે માન અપમાનની પરવા કર્યા વિના ઘેરઘેર ફરી જે મોટી રકમ ભેગી કરી હતી તેને સ્વાનુભવ કકલભાઈ વર્ણવે છે. આવી સંસ્થા ચલાવનારને એક દષ્ટાંતરૂપ સદ્દગતનું જીવન છે.
ચા લેખશ્રી મોહનલાલ દીપચંદ ચેકસી છે, તેમાં કેન્સરન્સની વિધવિધ પ્રવૃત્તિઓમાં સગતે કેવો સક્રિય ભાગ લીધો હતો, અને કેન્ફરન્સ ઉપર ચડતી પડતીના પ્રત્યાઘાત થતાં કેવી માનસિક સમતુલા સાચવી અમૂલ્ય સલાહ આપી હતી તેનું ધ્યાન કરેલ છે. કોન્ફરન્સના પાછલા સમયમાં ભાઈશ્રી મોહનલાલ તે સંસ્થા સાથે ઓતપ્રોત થયેલા હતા એટલે તેમને અંગત અનુભવ અહીં મૂકવામાં આવ્યો છે.