________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
–શ્રી મોહનલાલ દીપચંદ ચોકસી હાઈસ્કૂલમાં અભ્યાસ કરતી વેળા વાંચનની અભિરુચિ સહજ પ્રગટે છે અને છેલ્લા ર દાયકામાં કથા-વાર્તાઓના ગ્રંથો કરતાં નવલિકાઓ વધુ આકર્ષણ સમી બની રહી છે. :મ છતાં એ કલ્પિત વાંચન ટાણે પણ જે કેટલાક ધાર્મિક પુસ્તક એ મારું ધ્યાન કર્ષણ કરેલું એમાં સ્વર્ગસ્થ મેતીચંદભાઈકૃત અષાત્મકલ્પદ્રમ ભાષાન્તર અગ્ર પદે હતું. ધ્યાત્મ જેવા ગહન વિષયને સરલ વાણીમાં–મુદ્દાની વાતને ઉચિત વિસ્તારમાં-મૂકીને જે
વટ એ ગ્રંથમાં કરવામાં આવી છે તે અદ્દભૂત અને અજોડ જણાય છે. એ વિદ્વાનને જરે જોયા વિના, થયેલ આકર્ષણની આ પ્રથમ ભૂમિકા.
પણ જ્યારથી મુંબઈમાં વસવાટને આરંભ થયો ત્યારથી પરિચય વૃદ્ધિ પામતા ગયા. નધર્મના પ્રશ્ન અંગેની કે અન્ય કઈ જૈન સમાજને લગતી સભા હેય, એમાં વક્તા તરીકે યુત મોતીચંદલાનું નામ અગ્ર પદે આલેખાયું છે જ, શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ માસિકમાં વતાં તેમના લેખોથી હરકોઈ જિજ્ઞાસુનું હૃદય તેઓશ્રીની કલમ પ્રતિ સહજ આકાય. લખાણોના વાંચને જ મને “ઉપમતિભવપ્રપંચ કથા' જેવા ગહન-આંતરિક વિષયના કોથી ભારેભાર ભરેલાં, પારિભાષિક શબ્દોથી શોભતાં, છતાં વાંચવામાં અપૂર્વ આનંદ વેિ તેવા મહાન ગ્રંથને ત્રણ ભાગ વાંચી જવાની પ્રેરણુ જમાવી, એટલું જ નહીં પણ એક ધમ હદયના ઘરના શણગાર સમાં આ અદ્વિતીય ગ્રંથને વસાવી લેવાની તમન્ના પેદા કરી.
જુનેરમાં શ્રી જૈન છે. કેન્ફરન્સના અધિવેશન પછી અમારી વચ્ચેનો પરિચય એકવધી પડશે. વયમાં મારા વડિલ સ્થાને ગણાય એવા એ વિદ્વાનની સાથે જેમ જેમ ન કરવાના પ્રસંગે લાધતા ગયા તેમ તેમ તેમનામાં રહેલી શક્તિ અને ધાર્મિક જ્ઞાનની
લતા ઊડીને આંખે વળગવા લાગી. કાયદાના શાન ઉપરાંત વ્યવહારિક બહાળે અનુભવ, માન યુગ જેને મુસદ્દીપણુથી ઓળખે છે એવી શક્તિના નિતરાં દર્શન થવા લાગ્યા. મ શેઠ મોતીલાલ મૂળજીભાઈ પછી તેઓ કોન્ફરન્સના કાર્યમાં મુખ્ય આગેવાન સમા . અધિવેશનની વાત હોય, અગર તે ઠરાવ ઘડનારી સમિતિની ચુંટણી કરવાની , અગર તો કોઈ મેમોરેન્ડમ તૈયાર કરવાનું હેય કિવા ડેપ્યુટેશન લઈ જવાનું હોય, મોતીચંદભાઈ તે એમાં જોઈએ. એના કારણમાં તેઓશ્રીની અનોખી પ્રતિભા જ લેહકરૂપ હતી. તેઓને સૌ કોઈ સાથે ભળી જઈ કામ કરવાને મળતાવડો સ્વભાવ, ઈની-જુદા વિચાર ધરાવનાર વ્યકિત સુદ્ધાંતની–પ્રશંસાના કારણરૂપ બનતે.
હેલા બે દાયકાના ઇતિહાસમાં એક તરફ તેઓશ્રીની શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયને તેડ બનાવવારૂપ તમન્ના અને બીજી તરફ શ્રી જૈન “વેતાંબર કેન્ફરન્સને જૈન સમાજ સાચું માર્ગદર્શન કરાવનારી મહાન સંસ્થા નિર્માણ કરવાની ઉત્કટ અભિલાષા-જૈન જ પૂરતી જ નહીં પણ જાહેર આમજનસમૂહમાં ચર્ચાના ખાસ વિષય તરીકે સેંધાયેલ એ વેળા ભિન્ન વિચારકો અને જૂદી દષ્ટિયે જોનારા હરિ દ્વારા એ સામે ઓછા
(૧૪૪)
For Private And Personal Use Only
