________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિચારણા અને અવલોકન.
૩૫૫
ડોકટર કે વૈદ્ય સર્વ પવાથી અન્યની ચિંતા કરનારા, તે દ્વારા વધતે ઓછે અશે જીવનવ્યવહાર ચલાવનારા, ઐહિક સંપત્તિ કે કતિ સંપાદન કરનારા અને કઈ કઈ જાણે અજાણે આમધર્મ સમ્મુખ રહેનારા જોવામાં આવશે, મોટો ભાગ તો સંસારને ઉપભોગનું સાધન માનનારા અને તે દ્વારા માની લીધેલા સુખમાં સંસારમાં ઘડાતાજ મળી આવો.
પણ આ સર્વ વ્યાપાર કરનાર પિતે કે શું છે ? શા માટે આ સર્વ ધમાલ કરે છે ? પોતાનું અંતિમ સાય શું છે? કયાં જવાનું છે? ત્યાં જવાનાં સાધનો કયાં કયાં છે? અને તે કોને અને કયારે તથા કેમ ઉપલભ્ય છે ? તેને વિચાર કરનાર બહુ અપ છે. મેટો ભાગ તો પિતાથી પરની વિચારણામાંજ સંતોષ માનનારા હોય છે, પિતાને માટે તે જાણે કાંઈ વિચારવાનું રહેતું જ નથી, વિચારવા 5 કાંઈ છે જ નહિ અને પોતે આદરેલ જીવનપ્રણલિકા આદર્શાભૂત છે, એમ માની કામ લેનાર છે. એક બીજો એવો વર્ગ છે કે જે સંસારથી પોતાને દબાયલા-કુંદાયેલા–કચરાયેલા માનનારો હોય છે અને પોતે અકિચિત્કર છે એવા ખ્યાલમાં તદ્દન નિર્માલય જીવન જેમ તેમ કરીને પૂરું કરનારો હેય છે.
કેટલાક માણસો પરસેવામાં, કેટલાક અધમ દુવ્યસનની સેવામાં કેટલાક ભીખ માગવામાં અને કેટલાક ખુશામત કરવામાં જીવન વ્યતિત કરે છે. આવા સમાજના વિકળ અંગોને વિચાર હાલ ન કરતાં વિશિષ્ટ અંગોના જીવન આપણે બારીકીથી અવલોકીએ છીએ ત્યારે તેમાં અનેક વિરોધ, ગોટાળા અને અવ્યવસ્થા જોવામાં આવે છે. પણ આ સર્વે બાબતો આત્મનિરીક્ષણ કરનારને, વસ્તુભાવ સમજનારને, સ્વપને વિવેક કરનારને જ જણાઈ શકે તેમ છે. જ્યાં સુધી પર વસ્તુ કઈ કઈ છે? અને તેને પિતા સાથે સંબંધ કે અને કેટલું છે તથા શા માટે થયેલો છે? તેનો ખ્યાલ ન આવે ત્યાં સુધી એ વિરોધ, ગોટાળા કે અવ્યવસ્થા લક્ષ્ય પર પણ નહિ આવે.
અત્યારે સામાન્ય જીવનમાં એવી રીતે ઘડાયેલ છે કે જાણે પિતે એક નાની દુનિયાને મયવિહુ હોય, પોતાની નાની દુનિયાને આનંદ થાય, તેઓ જરા વખાણ કરે, તેઓ ખુશી થાય એટલે તેમાં આ પ્રાણી જીવનનું સાફ
થ માને છે. પિતાની સમજણ અને વ્યવહારદક્ષતા માટે ઘણુંખાને બહુ ઉચે ખ્યાલ બંધાઈ રહેલું હોય છે. પરિણામે પિતાના ધંધા કે વ્યવહારમાં ચુસ્તતા એટલી રહે કે પરનો સંબંધ નિરંતર વધતું જાય છે. વાત એટલે સુધી આવે છે કે એક મજુર પિતાની આઠ દશ આનાની દરરોજની કમાણી કરવામાં પોતાની જાતને કુશળ માને છે અને પિતાની નાની દુનિયાના વખાણ
For Private And Personal Use Only
