________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચિદાનંદજી કૃત પદે. - યમનિયમાદિ અષ્ટાંગ અથવા જ્ઞાન દર્શન-ચારિત્રયાસંયમ એગ અથવા જે વડે સકળ દુઃખ-કલેશને અંત આવે અને અક્ષય અવિનાશી સુખને ભેટે થવા પામે એ તપયોગ કે વીર્ય (પુરૂષાર્થ એગ કોઈપણ કલ્યાણ અથઆત્માથી સજા નોએ આદરવા યોગ્ય છે. તેનું રહસ્ય સમજી, શુદ્ધ શ્રદ્ધા-આસ્થા સહિત તેનું પાલન કરતાં અવશ્ય કલ્યાણ થવા પામે છે; પરંતુ તેમાંનું કશું રહસ્ય જાણ્યા વગર કેવળ જોગી જતિ સંન્યાસી કે ફકીર નામમાત્ર કહેવડાવવાથી શું વળે ? તથા પ્રકારના ગુણને આચરણ વગર જોગી જતિને વેષ ધારી ફરવાથી તે પરને ઘેળે દહાડે ઠગવા-લૂંટવા જેવું જ તે લેખાય. કેઈ એક રંક-નિર્ધનને લક્ષમીપતિ કહેવા માત્રથી કંઈ લક્ષમી મળી ન શકે. ૧. - જોગી જતિ સંન્યાસી વિગેરેને વેષ ધારીને જે માયાકપટ કેળવી, લેકને ખોટા ભ્રમમાં નાખવા માટે જ તે વેષને ઉપયોગ કરતાં રહેવાય તો. જે સાચા-સદ્ગુણી જોગી જતિ કે સંન્યાસી અખડે પરમાનંદ મેળવવા ભાગ્યશાળી નીવડે છે તેવો લેશ માત્ર લાભ મળી નથી શકતો, એટલુંજ નહીં પણ દાંભિક વૃત્તિથી પરિણામે દુઃખમાં વધારે કરી. અનેક અંધ શ્રદ્ધાળુઓને અવનતિના ખાડામાં નાંખે છે. ૨. - મન અને ઇન્દ્રિયોને દમ્યા વગર–કાબુમાં રાખ્યા વગર કેવળ કેશલેચ કરવાથી વિશેષ લાભ નથી. એમ તે ઘેટા વિગેરે પણ મુંડાવે છે- કષ્ટ સહન કરતા રહે છે. કોઈ વડની વડવાઈની જેમ માથા ઉપર જટાજૂટને ધારણ કરે છે, કેઈ કાન ફડાવીને કાનફટ બને છે, કઈ ઉંચા હાથે રાખીને અને ઉધે મસ્તકે લટકતા રહીને શરીરને કષ્ટ ઉપજાવે છે, કઈ સૂર્ય કે અગ્નિને તાપ સહે છે, પરંતુ ચિદાનંદજી જેવા જ્ઞાની મહાત્મા કહે છે કે-અલખ આત્માને ઓળખ્યા-પિછાન્યા વગર એ બધું લેખે આવતું નથી–ફોગટ જાય છે. ૩-૪ - સાર બેધ–એક અંતરજામી આત્માને ઓળખી તેમાં ખરી શ્રદ્ધા– આસ્થા ચટાડવાથી યથાશક્તિ કરાતી સઘળી ધમકરણ લેખે થાય છે. તેને અથાર્થ ઓળખવા એવા જ્ઞાની ગુરૂને શરણે જઈ અતિ નમ્રભાવે તેમની ઉપાસના કરવી ઘટે છે.
પદ બારમું-–વ્યાખ્યા–સહાગણ (પણ ઘણું કાળથી પતિના વિરહથી પીડાતી) સમતા પિતાની વહાલી સખી સુમતિને હર્ષદાયક સમાચાર સંભળાવતી કહે છે કે-હે સખિ ! આજે મારા પ્રીતમ ચેતનરાય મારા (સમતાના) મહેલમાં આવ્યા–સમતા. ઘરમાં પિડા. તેથી અંતરમાં અતિ આનંદ ઉભરો અને પ્રસન્ન મુદ્રાથી મેં પ્રીતમને ગાઢ આલિંગન આપ્યું. ૧. પછી સહજ-વાભાવિક સ્વભાવ (સમતા) જળવડે પ્રેમ સહિત નવરાવ્યા અને અપાર ગુણરૂપી સુખડી થાળ ભરી પીરસીને મેં સહારા સ્વામીનાથને મારે હાથે જમાડ્યા. ત્યારબાદ
For Private And Personal Use Only