________________
શ્રી જૈનધમ પ્રકાશ.
કર્માં ઉપાર્જન કરવા જેટલી હદે પહોંચે છે, એટલે કે ભૂલ નજ થાય તેમ નથી. સાથે સાથે એ પણ સૂચવાયું છે કે તેવાં તીવ્ર કર્મા તડવા ધારનાર આત્મા તપની સહાયથી તેમ કરી શકે છે. પણ નિકાચિત ક`ખધને તે ભેાગળ્યા સિવાય છૂટકા થતાજ નથી. વળી જે વસ્તુ માટે ગવ થાય છે તેની આગામી ભવમાં ઉણપ રહે છે અને જેને માટે અત્યંત રાગ ધરવામાં આવે છે તેના પ્રાદુર્ભાવ વધુ સમય થાય છે, એ ધર્માંના ફાયદા તેમાંથી સાફ તરી આવે છે. ખુદ તીથકર થવાના ભવમાંજ અવશેષ રહેલ નીચ ગેાત્ર કમ પેાતાના પાસે ફેકી કમ કાઇની શરમ રાખતું નથી એ વાતનો સામીતી કરી આપે છે. જ્ઞાત ક્ષત્રિયના પુત્ર, ગર્ભ માંથીજ વડીલ પ્રત્યે ભક્તિના ધરનાર, અવધિજ્ઞાની હાવા છતાં વિનય સાચવવા ખાતર અધ્યાપકને ત્યાં જનાર–એવા ભગવત શ્રી મહાવીર પ્રભુને પણ ઓછાં ઉપસર્ગો સામે થવું નથી પડ્યું! સંગમ દેવના અને કાનમાં ખીલા નાંખનાર ગોવાળના પીડના મરણાંતજ હતા. સમજુ અને અણુસમજી તરફથી ઘણુ એ સહ્યુ, પિતાના મિત્ર કુલપતિના મમ વચન પણ સાંભળવા પડ્યા, આ સિવાય ક્ષુધાદિ પરિષહેાની મા ન રહી. પણ આ અધું તેમણે શાંતિ અને સમભાવપૂર્વક અપૂર્વ એવા કેવળજ્ઞાનની સિદ્ધિ થે અને અગાઉના જન્મમાં સ્વહસ્તેજ ઉપાર્જેલા ક્લિષ્ટ કર્મોને વિષ્ણુસાડવા માટેજ સહન કર્યું; અને અંતે સાધ્ય સમીપ પહાંચ્યા, લેકાલેકને હસ્તામલકવત્ દેખનાર થયા. તે કૃતકૃત્ય થયા. છતાં ‘ વપરાય સતાં ત્રિમૂર્તય: ' એ વચનને વિસરી ન ગયા. આ અનુભવથી સંચિત બેધ સ કાઈને મા દ ક થઈ પડે એ હેતુએ સૂત્રેાદ્વારા બતાવતા પણ ગયા. ઉદાહરણ તરિકે-૧. બ્રાહ્મણાના પરવાનાથી કે અમુક જાતિમાં જન્મ્યા તેથી મેાક્ષ મળનાર નથી, પણ તેના ઉપાયેા જ્ઞાન, દર્શન, અને ચારિત્રરૂપ ત્રણ છે તેના સેવનથીજ તે પ્રાપ્ત થાય છે. ર, કર્મો બાંધ્યા પછી વિચાર કરવા તે ફ્રાકટ છે, માટે બાંધતી વખતેજ વિચાર કરવાની જરૂર છે. ૩. કર્મોને તપાવવા માટે આકરા તપની અને ઉપસગે↑ સહન કરવા રૂપ દુઃખની ખાસ જરૂર છે. ૪. દરેક ભવ્ય આત્મા મેક્ષ રાખી શકે છે, કેમકે તે અન"ત ખળના ધણી છે; માત્ર ચેાગ્ય માર્ગ મળ ફારવવાની વાર છે. ૫. હૃદયની વિશાળ ભાવના વિના, સકળ જતુ પ્રત્યે મૈત્રી, પ્રાદ, કારૂણ્ય અને મધ્યસ્થ ભાવ દાખવ્યા વિના આગળ વધવાનુ કદાપિ ખની શકનાર નથી, તેથી તેનીજ પ્રથમ ગરજ છે.
૮૪
આપણા માટે તેમાંથી શિખવાનું બીજું ઘણું છે, પણ અેક સાથે બહુ શિખવા જતાં અજીણુ થવાના ભય પણ છે; આટલામાંથીજ મુખ્ય મુદ્દાતરી આવે
