________________
ધ
ગુરૂ વિષે.
૯૧
અખ્તર પહેરવા જોઈએ. કાયાથકી અહારને આધા ખસેડી ઇંદ્રિયાને જીતી કુડકપટ, આશા તૃષ્ણાના ત્યાગ કરવા જોઇએ; પરધન અને પરસ્ત્રી જેઈને નજર બગાડવી ન જોઇએ અને કોઈ વાત ઇચ્છા પ્રમાણે ન બનવાથી ક્રોધને વંશ થવુ ન જોઇએ.
ગુરૂઓએ શકા પૂછનારાને ખરા મા અતાવવા, શત્રુ મિત્ર સરખા ગણવા અને મન, વચન, કાયાથી જીવતાં સુધી નઠારી કલ્પના ન કરવી. તેઓએ પ્રભુના યશ તથા ગુણ ગાવામાં નિર ંતર લક્ષ લગાડી તેની આજ્ઞાને અને નીતિને લેાકને ઉપદેશ કરવાની ધૂનમાં રહેવું અને બીજાને આપવાની શીખામણુ પાતે પણ પાળવી. ઉપર પ્રમાણેના લક્ષણવાળા જે સાધુ તેને ગુરૂ હેવા. ગુરૂએ પેાતાના પુરૂષ સ્ત્રીરૂપ સેવાને પુત્ર પુત્રી તરીકે ગણવા જોઇએ. જેટલી મર્યાદાથી માપે છેાકરા સાથે અને રાજાએ પ્રજા સાથે વર્તવુ જોઇએ, તેથી વધારે મર્યાદાથી અને વધારે ભારમાં ગુરૂએ પેાતાનાં સેવકા સાથે વવું જોઇએ. પિતાના કરતાં ગુરૂ ઘણી વાતે શ્રેષ્ઠ છે. તેનાં આપેલા જ્ઞાનથી સંસારમાં સમાગે ચલાય છે અને પરલેાકના સુખ પ્રાપ્ત કરવાની હિંમત ધરાય છે. માટે તેમણે પેાતાના સેવા તરફ પવિત્ર નજરથી જોવુ જોઇએ.
આ જગતમાં કંચન અને કામિની એ એ ભલભલાને ભુરકી નાંખે તેવી માયા છે. એને જોઈ કાઇ માણસે બુદ્ધિ ફેરવવી નહિ. એવું છે તે ગુરૂએ તે એમાં લંપટ નજ થવું જોઇએ. સાધુને પૈસાનું શું કામ છે ? માટે ધનુ મહાનું બતાવી ગુરૂએ સેવક પાસેથી નાણું ન માગવું જોઇએ.
મા થઈને છેકરાને ઝેર આપે, વાડ ખેતરને નુકશાન કરે, સાધુ થઈને પારકાનું ધન હરણ કરે, નારી થઈને નાવરૂપી જે ઘર તેને ડુખાવે, ચાકીદાર થઇને ચારી કરે, પ્રીતમ કહેવરાવીને પ્રીતિ તેાડે, રાજા થઈ રૈયતને દુઃખ દે તે ત્યાં શું વિચારવાનું ને કહેવાનું રહ્યું, એ કરતાં હીણું ખીજું કાંઇ નથી. ધર્મગુરૂ એટલે સેવકાના સાચા સલાહુકાર. એવા ગુરૂ કે જેને ખેાળે સેવકાના સીર છે, જેને આધીન સેવકાનાં મન છે, જેના ઉપર સેવકાનું આ દુનિયાનું તથા પેલી દુનિયાનું સુખ આધાર રાખે છે. તે ગુરૂ જ્યારે અજ્ઞાન, લેાળા અને વિશ્વાસુ સેવકાને વિશ્વાસઘાત કરીને છળે તેા તેના સરખું મહાપાતક ખીજું કઈ નથી. જેવાં આચરણુ ગુરૂનાં હોય તેવાં આચરણ સેવકોના થાય છે, માટે ગુરૂએ પેાતાનાં આચરણુ યુદ્ધ છે એમ બહારથી માત્ર દેખાડવું નહિ પણ અંતરથી નિમળ રહેવુ. પેાતાના નિત્ય ક્રમથી પરવાર્યાં બાદ ગુરૂએ સેવકોને પરમાત્માને ઓળખાવવા માટે વિસ્તારથી શાસ્રનાં ઢષ્ટાંત સાથે સમજાવવુ', પણ ધ્યાન રાખવુ` કે તે બેધ મેળવીને સેવા અન્ય ધમ વાળા સાથે મતભેદ કરી ટંટા