________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. ત્યાં સ્વચ્છતાને મૂળમાંથી અભાવ હોય ત્યાં સુંદર દર્શન તે સંભવે જ શી રીતે? પણું મોટા જમણવારની રસોઈમાં કળા કે વિવિધતા હોતી જ નથી. ગળપણ અને રસાણ પેટમાં ભરાય તેટલું ભરવું, આ જમણવારમાં જમવા આવનારને ઉદેશ ય છે. જમવાને માટે આસનમાં મિતલ અને પાત્રમાં લાંબા વખતની કાટ ખાલી, અનેક જમણવારની એંઠવાળી કઘાટી થાળીઓ–આ જેનેનાં જમણવારનું હસ્ય. બેસવાની ગોઠવણ મળે જ નહિ, મોટા ચોકમાં જેને જયાં ફાવે ત્યાં બેસી ય, સુઘડતાની વાત જ ન મળે! એંઠા જૂઠાને અભેદ, પીરસનારના પાત્રમાં ગમે તે થિ નાંખી શકે. સ્વામીભાઈઓ આમ ન જમે; વાત્સલ્ય આમ ન વિતરે, પ્રીતિવિ ગામ ન વધે. ખાદ્ય પદાર્થ ઉપર જેમ જાનવને પસાર થાય તેમ મણવારની રાઈ ઉપર જમનાર બંધુઓ દરેડ ચલાવે છે તે જોઈને હું ગ્લાનિ થાય છે. મનુષ્યની માફક જમતાં શિખવાની જરૂર છે. જમનારને ન્દર આસન તેમજ પાત્ર અપાતાં હોય, સૈ પંક્તિવાર બેઠવાતાં હોય, નિયમસર રસાતું હોય અને નિર્દોષ આહાર ધરવામાં આવતો હોય તે જમનાર કેટલા નિંદથી જમી શકે અને જમાડનારને કેટલું પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય? જમણવાર ચાલતી ય ત્યારે બાજુએ વોવ ગાયનાદિ ગઠવવાનો રીવાજ પશ્ચિમમાં વિશેષ કરીને વામાં આવે છે તે પ્રશસ્ય અને આદરણીય છે. બ્રાહ્મણોમાં જમતી વખત પ્રારમાં પ્લેક બોલવાને રીવાજ બહુ સુંદર છે. આથી જમવામાં આનંદ જુદે જ વે, ધાર્મિક લોકોને અભ્યાસ વધે, અને લેકે ગાતાં સહેલાઈથી શિખાય. મવામાં ગંદકી ન થાય, સુઘડતા જળવાય, એંઠ ન જ રહે-માનિયમો જેનેને તે રૂપે પ્રાપ્ત થાય છે, છતાં જેનેને ત્યાં આ નિયમન સંથી વધારે ભંગ થાય છે. ત, અમદાવાદના નાગર સ્ત્રી પુરૂષને જમતાં જુઓ તે એમ ખ્યાલ આવે કે તે કોઈ દેવ મંડળી જમવા બેઠી છે? કેટલીક વખત એવું બને છે કે બે કે તેથી રેહજાર માણસોને જમાડવા હોય અને સારી રીતે જમાડવાની સામગ્રી મળે નહિ, ગંદવાડભરી જમણવાર કરવી પડે છે, પણ અહિં હું એટલું જ પૂછું છું કે હેચાય તેટલી સંખ્યાને જમાડવાને માણસે શા માટે લેભ રાખવો? પાંચને રીતે જમાડવાની સામગ્રી હોય તે પચીશને જમાડવામાં શા માટે તણાવું? શું ખરું કે મોટી સંખ્યાના જમણવારે મનુષ્યના વ્યાપક વાત્સલ્યને જોતાં દૂર થઈ શકે તેમ નથી, તેમજ તે અનિષ્ટ છે એમ માનવાને પણ ખાસ કારણ તેથી આવા જમણવારોની સુઘડ વ્યવસ્થા કરવાનું કામ સમાજ અથવા સંઘનું મણવારને લગતા સખત નિયમે કરી દરેક પાસે બરાબર પળાવવા જોઈએ. આ પાને અર્થે આવશ્યક દ્રવ્ય વ્યય પણ સમાજના ધનિક પુરૂષોએ સમાજ હિત કર જોઈએજૈન બંધુઓએ આ બાબત ખાસ લયમાં લેવાની જરૂર છે.
For Private And Personal Use Only
