Jain Dharm Prakash 1918 Pustak 034 Ank 02

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

આપણી આધુનિક સ્થિતિ સુધારવા આપણે તરત શું શું કરવાની જરૂર છે !
आपणी आधुनिक स्थिति सुधारवा आपणे तरतं शुं शुं करवानी जरुर छे ?
અંગ કસરત-~~શરીરનુ આરોગ્ય ટકાવી રાખવા સાધુને તેમજ ગૃહસ્થને મગ કસરતની અનિવાર્ય જરૂર છે. અંગ કસરત અનેક રીતે થઇ શકે છે. જેને જે પ્રતિ અનુકૂળ લાગે તે રીતે અંગ કસરત કરી શકાય છે. ચગી પુરૂષો અનેક પ્રકારનાં ચેગાસના સેવવાથી, યચાયાગ્ય મુદ્રાઓ કરવાથી તેમજ વિહારાદ્રેિક કરણી રીતિબધ રહિત કરવાથી અગને સારી રીતે કસી શકે છે. મન અને ઇન્દ્રિયાનુ દમન થાય તયા પરિષદ્ધ અને ઉપસર્ગો આવી પડે ત્યારે સ્વસયમ માર્ગમાં અડગ–અચળ સ્થિર રહેવાય તે રીતે પ્રમાદ-શિથિલતા દૂર કરીને પ્રથમથીજ શરીરને કસતા રહેવું જોઇએ. સુખશીલવૃત્તિ તજી સંયમમાં દ્રઢતા રાખવાની બહુ જરૂર છે. સુખશીલત!વંત ફૂલની જેમ ચાડાતાપ લાગતાં કરમાઇ જાય છે–સયમમાં ટકી શકતા નથી, પણ અંગકસરતવડે તન મન વચનના બળને વધારી શકનાર સ્વયમમાગ માં વાની જેમ –મમ રહી શકે છે. A Sound Body has a Sound Mind. નિરાગી શરીરવંતને પ્રાય: નિરોગી આનંદી–પ્રસન્ન મન હાઈ શકે છે, એ વાતના પૂરા ખ્યાલ કરી શકનારા અંગકસરતની ખરી કિસ્મત અને અગત્ય સંપૂર્ણ સમજી શકે છે, કલ્પસૂત્રમાં સિદ્ધાર્થ રાજા કેટલી અંગકસરત કરતા હતા તે આપણે વાંચીએ અને સાંભળીએ છીએ તેમ છતાં તે વાંચન શ્રવણુની સાર્થકતા તા વિરલાજ કરતા દીસે છે. દેવવંદન, ગુરૂવંદન, તીર્થયાત્રા, સામાયિક, પ્રતિક્રમણાદિક ધમ કરણી પણ જે નરાર શાસ્ત્રોક્ત વિધિપૂર્વક પ્રમાદ રહિત કરવામાં આવે તે તેથી પણ અંગને સારી કસરત મળી શકે તેમ છે.
અત્યારે સાધુમાં કે ગૃહસ્થમાં અહુધા જે શિથિલતા કે સુખશીલતા વ્યાપી રહેલી દીસે છે, તેને દૂર કરવા જેમ બને તેમ નિર્દોષ અંગકસરત કરવાની હુ જરૂર છે. કુવામાં હશે તેા હવાડામાં આવશે એ ન્યાય સમજનાર સાધુજનાએ તે ખાસ કરીને વ્યાજખી ઉપાયવડે શરીરને દમાં સુખીલતા તજી શરીરમાદ્ય ખલુ ધ સાધનમ્’ એ વાતને સાચી કરી બતાવવી જોઈએ, એથીજ શ્વેતાજના ઉપર સારી સચાટ છાપ પડી શકશે. ભટજીવાળા પેાથીમાંના રીંગણાના વખત હવે જતા રહ્યો છે. હવે તે પેાતાની ગેરગમાં જાગૃતિ રેડી અન્યને જાગૃત કરવાની ખાસ જરૂર છે. સખળ પ્રજાને ઉત્પન્ન કરવાના એ અકસીર ઉપાય છે.
કુબ્યસન ત્યાગ—જેથી સ્ત્રવીર્યાદિક ધાતુ તવાઇ નખળી પડી જાય તેવી
ક