Jain Dharm Prakash 1918 Pustak 034 Ank 02

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

જૈન ધર્મ પ્રકાશ,
ખાં હવાપાણી, શરીર અને વસ્ત્રાદિકની ચેખાઈ, ખુલ્લો પ્રકાશ, તથા સાસુફતાવાળું નિવાસસ્થાન, ઉપરાન્ત પ્રકૃતિને માફક આવે એટલું અને એવું નિદોષ ખાનપાન કરવા પૂરતું લક્ષ, તેમજ શરીરમાં અસ્વસ્થતા જણાય તે લંઘન-ઉપવાસાદિક ઉપચાર કરવા સૂકવું નહિ જોઈએ.
ધાર્મિક શિક્ષણની વ્યવસ્થા–જો કે કેટલાક સ્થળે જૈન પાઠશાળાદિક બેલેલી હોય છે, પરંતુ તેમાં જેવું જોઈએ એવું વ્યવહારિક, નૈતિક અને ધાર્મિક શિક્ષણ અપાતું ન હોવાથી તે લગભગ નામની જ હોય છે. કેટલાક સ્થળે તે જેવા તેવા અણઘડ શિક્ષકથી જ કામ લેવામાં આવે છે અને ઘણે ભાગે ગોખણપટીનુંજ કામ કરાય છે, તેમાં પુષ્કળ સુધારો કરવાની જરૂર છે. જેમનું જ્ઞાન સારૂં હોવા ઉપરાંત વર્તન ઉચા પ્રકારનું હોય તેવા લાયક શિક્ષકની જ દરેક સ્થળે ગોઠવણ ચવી જોઇએ, અને તેવા લાયક શિક્ષકો તૈયાર કરવા કેઈએક એગ્ય સ્થળે તે ખાસ વર્ગ ઉઘાડો જોઈએ. મૂળથીજ કેળવણું આપવાની શૈલી સુધારવી જોઈએ. શિક્ષકમાં તેમજ વિવાથી વર્ગમાં કોઈપણ પ્રકારનું દુર્વ્યસન હોવું નહિજ જોઈએ અને કદાચ હોય તો તે સદંતર દૂર કરવા ખાસ લક્ષ દેવું જોઈએ. વિદ્યાથીવર્ગમાં નીતિનું જ્ઞાન વધે અને નીતિ ભરેલું વર્તન દાખલ થવા પામે અને ક્રમસર ચોગ્યતા મુજબ ધર્મશિક્ષણ અપાય તેવી કાળજી રાખવી જોઈએ. પરિણામે વિદ્યાથીવર્ગ જયણાસુંદરી જેવા નૈતિક હિમ્મતવાળા બને અને પોતાના સદ્વર્તનથી નિર્મળ પર મેળવે એવી ગોઠવણ થવી જોઈએ.
વ્યવહારિક કેવાવણીમાં આગળ વધેલા વિદ્યાર્થીવર્ગને ધાર્મિક કેળવણી અપાય એવી ગોઠવણ–યુવક વિઘાથીવર્ગમાં નીતિના માર્ગ તરફ રૂડી પ્રીતિ જોવામાં આવે છે, તેથી તે વર્ગને જે સરસ (રસદાયક) ધાર્મિક કેળવણું આપવાની શેઠવણ કરવામાં આવે તો તે સાર્થક થઈ શકે એમ સહજ અનુમાન કરી શકાય છે. ભૂમિમાં વાવેલું સદ્દબીજ નકામું જતું નથી, એવી શ્રદ્ધાથી વિદ્વાન સાધુ કે ગૃહસ્થ જનેએ ઉક્ત કાર્યમાં બની શકે તેટલો સ્વાર્થોગ આપ જરૂર છે. જે કાર્ય બળથી થઈ ન શકે તે કળથી સુખે થઈ શકે છે. કેલેજ કે હાઈસ્કૂલમાં અભ્યાસ કરતા યુવક વિવાથીઓને મે વેકેશન જેવા પુષ્કળ રજાના દહાડામાંના અમુક દિવસો સુધી એક એગ્ય સ્થળે નિમંત્રણ કરી બોલાવી ત્યાં તેમને રસભરેલી શૈલીથી ધાર્મિક શિક્ષણ આપવાની ગોઠવણ કરી આપવામાં
વે તે તેનું ઘણું સુંદર પરિણામ વખત જતાં આવે એ તદન સંભવિત લાગે છે. રાગતમાં ઘડીક મુશ્કેલી નડે ખરી પણ તે વેઠીને જે ખંતથી નિઃસ્વાર્થપણે ઉક્ત ડારા હાથ ધરવામાં આવે છે તેમાં બહુ સારી ફતેહ મળે એવી મારી માન્યતા