Jain Dharm Prakash 1913 Pustak 029 Ank 06

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

તીર્થ સ્થળે શાસ્ત્રનીતિ પ્રમાણે વર્તન રાખવાની જરૂર. ૧૬૭ પ્રભુ પ્રતિમાદકનું બરાબર આલંબન રાખવું એટલે એ ત્રણેનું ઉપગ સહિત આલંબન લેવું, ૯ તેમજ યોગમુદ્રા, મુક્તાગુક્તિમુદ્રા અને જિનમુદ્રા પણ યથાસ્થાને કરી શકસ્તવાદિક સૂત્રે બોલવા અને કાર્યોત્સર્ગ કરે, તથા ૧૦ મન, વચન અને કાયાની એકાગ્રતા બરાબર રાખવી.
પાંચ અભિગમનનું પણ યથાવિધ પાલન કરવા લક્ષ રાખવું-૧ નિજ ભોગમાં લેવા ગ્ય પુષ્પમાલ્યાદિક સચેત વસ્તુ બહાર તજી દેવી, ૨ શુદ્ધ વસ્ત્ર અલંકારાદિક અચેત વસ્તુ ધારણ કરીને જવું, ૩ અખંડ ઉત્તરાસંગ નાંખીને અંદર પ્રવેશ કરે, ૪ એકાગ્ર ચિત્ત કરીને જ પ્રભુ સમીપ જવું, અને ૫ પ્રભુની મુખ-મુદ્રા નજરે પડતાંજ બે હાથ જોડી મસ્તકે લગાડવા. વળી રાજ્યચિન્હરૂપ લેખાતાં ૧ છત્ર, ૨ ચામર, ૩ મુગટ, ૪ ખડા હૈમજ પ ઉપાનહ (પગરખાં) એ પાંચ વસ્તુઓ બહાર મૂકીને જ પ્રભુ સમીપે જવું ઉચિત છે. યથાવિધિ પ્રભુનાં દર્શન કરીને યથાયોગ્ય દ્રવ્ય-ભાવ પૂજા કરી બહાર નીકળતાં પ્રભુને પુંઠ દઈને ચાલવું નહિં. લેકિકમાં પણ કઈ મહાન પૃથ્વી પતિ (છત્રપતિ) ની સલામી લડી પાછા પગલે ચાલવું પડે છે. જો કે તે છત્રપતિને કુંડ દઈને ચાલે છે તે તેણે અપમાન કરેલું લેખાય છે, તે ત્રિજગત પ્રભુનાં દર્શનાદિ કરી પાછાં નિવર્તતા કેટલે બધો વિનય-વિવેક રાખવો જોઈએ? દરેક કાર્ય વિવેક સહિત કરતાજ વ્યવહારશુદ્ધિ પળાય છે. આ બાબત સહુ કોઈ સાધુ. સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકાએ લક્ષ રાખવાની ખાસ જરૂર છે. વિશેષમાં તે દેવની પેરે ગુરૂસદ્ગુરૂને પણ વિનય શાસ્ત્રરીતિએ પાળવે ચગ્ય છે.
- શ્રી શત્રુંજયાદિક પવિત્ર તીર્થની સ્પર્શના કરતી વખતે, દેવાધિદેવને જૂહારતી વખતે,તેમજ બ્રહ્મચર્ય પ્રમુખ ઉત્તમ ગુણોથી અલંકૃત આચાર્યાદિક પૂજ્ય પુરૂના દર નાથે તેમની સમીપે જતાં, ખુલ્લા–અલવાણે પગે ( bare footed ) પગરખાં કે મોજાં પહેર્યા વગરજ હૃદયમાં તેમના પવિત્ર ગુણેનું સ્મરણ કરતાં અતિ નમ્રપણે ચાલીને જવું ઉચિત છે. તીર્થ સ્પશનાદિક સમયે ખુલ્લા પગે ચાલવાથી જયણાદિક બહુ પ્રકારના ગુણ સંભવે છે એ ભવ્ય અને એ ભૂલવું જોઈએ નહિ. તીર્થાદિક પવિત્ર સ્થળે આત્મકલ્યાણાર્થે જતાં સુખશીલ બની જવું નહિં, પણ શરીર પરની મમતા તજી, ભાવસહિત દાન, શીલ અને તપવડે સારી રીતે સુકૃત ઉપાર્જન કરી લેવું. “લગ્ન વેળા ગઈ ઉંઘમાં, પછી વર પસ્તાય ” એવું અત્ર આવ્યા છતાં થવું ન જોઈએ. બહુધા ઘર સંબંધી ઉપાધિ ટાળીને નિવૃત્તિથી લાભ લેવા માટેજ પવિત્ર સ્થળનું સેવન કરવું જોઇએ, અને એ અપૂર્વ લાભ મેળવવા બરાબર કાળજી પણ રાખવી જોઈએ.