________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अहिंसा दिग्दर्शन. (અનુવાદક-મી. માવજી દામજી શાહ. મુંબઈ)
(અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૧૫૦ થી.) જે કઈ એમ કહે કે અમે જીવ મારતા નથી, અને અમારે માટે હિંસા પણ થતી નથી. તે એ પ્રમાણે કહેવું તે પણ ફોકટ છે. કારણ કે જે કઈ માંસ ખાનાર ન હોય તે કસાઈ લેક બકરા વિગેરેને વધ શા માટે કરે ? એ કાર
થીજ ધર્મશાસ્ત્રમાં પણ એક જીવની પછવાડે આઠ માણસને પાપના ભાગીદાર ગણવામાં આવેલા છે. જેમકે –
अनुमन्ता विशसिता, निहंता क्रयविक्रयी ।
संस्कता चोपहता च, खादकश्चेति घातकाः ॥ અર્થ–મારવામાં સલાહકાર, શસ્ત્રવડે મરેલા જીના અવયને અલગ પાડનાર, મારનાર, પૈસા આપી લેનાર તથા વેચનાર, સમારનાર, પકવનાર તેમજ ખાનાર–એ બધા ઘાતકજ કહેવાય છે.
આ સ્થળે કેટલાએક માંસાહારી લોકે એ પ્રશ્ન કરે છે કે જે એમ છે તે ફલાહારી પણ ઘાતકજ કહી શકાય, કેમકે શાસ્ત્રકારેએ વનસ્પતિ વિગેરેમાં પણું જીવ માનેલ છે, છતાં ફલાહારી અને ધર્માધ માણસે માત્ર માંસાહારી ઉપરજ શા માટે આક્ષેપો કરે છે? એને ઉત્તર એ છે કે સર્વ જીવ પોતપોતાના પુન્યાનુસાર જેમ જેમ ઉચ્ચ ઉચ્ચ પદવીને પ્રાપ્ત કરતા જાય છે, તેમ તેમ તેને વધારે પુન્યવાન ગણવામાં આવે છે. એ કારણથી જ એકેંદ્રિય, બેઇદ્રિય, તે ઇન્દ્રિય, ચ6. રિંદ્રિય અને પચંદ્રિય એવા રષ્ટિમાં રહેલા સર્વ જેના મૂળ પાંચ ભેદ માનવામાં આવેલા છે. એમાં એકેદ્રિય જીવ કરતાં બેઇદ્રિય જવ વધારે પુન્યવાનું હોય છે, તેમજ બેઇટિયથી તેદિય, તેંદ્રિયથી ચઉરિંદ્રિય, અને ચઉરિંદ્રિથી પંચંદ્રિય એવી રીતે ઉત્કૃષ્ટ જીવ પંચંદ્રિયને ગણવામાં આવેલા છે. પચંદ્રિયમાં પણ ઓછા વત્તા પ્રમાણના પુન્યવાળા જ હોય છે. અર્થાત્ તિર્યંચ પંચંદ્રિય (બકરા ગાય-ભેંસ વિગેરે ) માં હાથી વધારે પુન્યવાળે છે. તેમજ મનુષ્ય વર્ગમાં રાજ મંડલાધીશ, ચકવતી અને મેગી વધારે પુન્યશાલી હોવાને લીધે તેઓને માર વાને શાસ્ત્રમાં સમ્ર મનાઈ કરવામાં આવેલ છે. કારણ કે યુદ્ધ કરતાં કદાચ રાજ પકડાઈ જાય તે પણ તેને મારવામાં નથી આવતું. એથી એવું સાબીત થાય છે કે, એ કેદ્રિય કરતાં બે ઇન્દ્રિયને મારવામાં અધિક પાપ છે, બેઇદ્રિય કરતાં તે ઇદ્રિયને મારવામાં અધિક પાપ થાય છે, એમ વધારે વધારે પુન્યશાલીને માર
For Private And Personal Use Only