________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધાર્મિક શાળાઓમાં નિતિક કેળવણીની આવશ્યક્તા. ૨૩ વર્તન હોય છે તેવું અનુકરણ વગર શિખવે બાળક કરે છે, અને તેથી સંતતિનું ભલું ઇચછનારા માએ ગૃહની અંદર પિતાનું વર્તન ઉચ્ચ રાખવું જોઈએ. બાળકને કયારે પણ કુબતમાં રહેવા દેવું ન જોઈએ. તેને કોની સેબત છે તેની અવાર નવાર તપાસ શખવી જોઈએ, કારણ કે કુબાથી બાળકે પાયમાલ થઈ જાય છે. 245 24x slante 83 Tell me your company and I will tell you who you are “તમારે કેની સેબત છે તે અને કહે અને તે ઉપરથી તમે કેવા છે તે હું કહી આપીશ.' આ પ્રમાણે નહીં વર્તનારા માબાપ બાળકના હિતકર્તા થવાને બદલે હિતશત્રુ થાય છે. જેના ગૃહમાં નિત્ય કલહ થતું હોય અને અપશબ્દ બોલાતા હોય તેના પુત્ર પણ કલહપ્રિય થાય છે અને અપશબ્દ બેલતાં શિખે છે, લેભ દુર્ગુણને વાસ હોય તો પુત્ર લેભી થાય છે, સામાયિક પ્રતિક્રમણનું સેવન થતું હોય તે પુત્રને તે પ્રિય થઈ પડે છે, નિવૃત્તિ વખતે કૌટુંબિક જ સાથે બેસી ધર્મકથા થતી હોય અથવા પુસ્તક વંચાતાં હોય તે બાળકે પણ તેવી કથા કરતાં વાંચતાં શિખે છે. દર્શન કરવા જવાની ટેવ હોય તે બાળકે પ્રભાતે તેને માટે કજી કરે છે અને તેને દર્શન કરાવે ત્યારેજ શાંત થાય છે. ઉપાશ્રયે જવાની ટેવ હોય તે બાળકે તે તરફ આંગળી બતાવી ત્યાં જવાની ઈચ્છા બતાવે છે. આ અને આવી રીતે બીજા પારવગરનાં ગૃહવાની અસર બાળકો ઉપર થાય છે અને તેઓ તેનું શિક્ષણ લે છે. માટે એ વાત ખરેખરી જ છે કે બાળકને સુધારવા હોય તો આપણે સુધારી શકીએ અને બગાડવા હોય તે આપણે બગાડી શકીએ. બાળકને પ્રથમના ત્રણ ચાર વર્ષમાં જેટલું જ્ઞાન મળે છે તેટલું જ્ઞાન તેને બાકીની આખી જીંદગીમાં મળતું નથી” આમ કહેનારના કથનમાં કેટલીએક અપેક્ષાએ સત્યતા જોઈ શકાય છે અને તે વ્યાજબી લાગે છે. માટે માબાપોએ પિતાનાજ વર્તનથી સુખી દુઃખી થનારા બાળકનું સંપૂર્ણ હિત સાચવવા અપ્રમત્તપણે પ્રયત્ન કરવો ઘટે છે. માબાપના ઉચ્ચ વનથી સંસ્કૃત થયેલાં બાળકે નિશાળમાં અને પાઠશાળાઓમાં ઉંચી રીતે વર્તી શકે છે એ અનુભવસિદ્ધ છે. તેનામાં પ્રથમ કહ્યા તેવા દુર્ગુણો અને દરાચારનું પ્રાયઃ દર્શન થતું નથી.
પ્રાંતે સર્વ પાઠશાળાઓના શિક્ષકોને એક નમ્ર વિનંતિ કરી આ લેખ સમાસ કરીશ.
પ્રિય ધર્મબંધુઓ! તમારા ઉપર બહુ આધાર રહેલે છે. તમારી પદવી જોખમ ભરેલી છે. હાલના બાળકે તે ભવિષ્યના આગેવાનો છે. તેની ઉન્નતિને આ ધાર તમારા ઉપર રહેલો છે. તમે શાળામાં ધાર્મિક શિક્ષણ ભલે ઓછું આપ પણ ૌતિક શિક્ષણને પ્રવાહ નિરંતર ચાલુ રાખજે. તેઓને વિવિધ પ્રકારના વિષયે -
For Private And Personal Use Only