________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હીરપ્રક્ષમાંથી કેટલાક પ્રશ્નોત્તર
૨૦૯ ઉત્તર– પ્રત્યેક બુદ્ધ, સ્વયં બુદ્ધાદિ સર્વથા ઉપદેશ આપેજ નહીં એ નિ. ધ સિદ્ધાંતમાં દીઠે નથી,
પ્રશ્ન–ભરતક્ષેત્ર સંબંધી છ ખંડન નામ શું?
ઉત્તર-દક્ષિણમાં ગંગા સિંધુની મધ્યમાં રહ્યા તે મધ્યખંડ, ગંગાની પૂર્વ દિશાએ રહે તે ગંગાનિકુટખંડ, સિંધુ નદીની પશ્ચિમે ર તે સિંધુનિકુટખંડ, એજ પ્રમાણે ઉત્તરાર્ધના ત્રણ ખંડનાં નામ પણ જાણી લેવાં.
પ્રશ્ન-નમ્રા ા પુરૂ, નિWITમણિ છત્ત તા. ૧ નિઝક્ષ, અજીતના 9 સિદમ || 2 || આ ગાથાને અર્થે યુતિગ્રાહ્ય છે કે આગ્રાહ્ય જ છે?
ઉત્તર– ગાથાને અર્થ મુખ્ય વૃત્તિએ તે આજ્ઞાચાહ્ય જ છે, પરંતુ તેમાં યુક્તિ પણ વર્તે છે તે આ પ્રમાણે--જે અનાદિ કાળથી સિદ્ધ થયેલા સર્વ સિને એક નિગેદના અનંતમે ભાગે કહ્યા, તો પછી બીજો અનંત કાળ ગયા પછી પણ તેનું નિગેદના અનંતમાં ભાગપણું ટળી શકતું જ નથી. તે ઉપર દાંત કહે છે કે – જંબુદ્વીપાદિકમાં રહેલી લાખે નદીઓ પ્રતિવર્ષ કચરો વિગેરે લાવી લાવીને સમુદ્રમાં લેપન કરે છે તથાપિ સમુદ્રમાં પૂરણી થઈને સ્થળ થયું નહીં અને જમ્બુદ્વીપ, દિકમાં મોટા ખાડા પડી ગયા નહીં. એ પ્રમાણે અનંત કાળે પણ સિદ્ધિક્ષેત્રજીથી ભરાય નહીં અને સંસાર જીવથી ખાલી થાય નહીં એમ સમજવું.
પ્રશ્ન—શ્રી મહાવીર સ્વામીનું આયુષ્ય ૭૨ વર્ષનું કહ્યું છે અને તેમને જન્મ ચિત્ર શુદિ દશીએ ને નિર્વાણ આ વદિ અમાવાસ્યાઓ છે, તે તે શી રીતે ૭૨ વર્ષ સમજવાં?
ઉત્તર–તેઓ અશાડ શુદિ છદ્દે ગર્ભમાં આવીને ઉત્પન્ન થયા તે દિવસથી આરંભીને આયુ ગણવાથી ૭૨ વર્ષ થાય. બાકી કાંઈક ન્યૂન અથવા કાંઇક અધિક દિવસે કે મહિના હોય તે તે અપપણાથી અથવા સહજ અધિકપણાથી તેની વિવક્ષા કરી ન હોય એમ સંભવે છે. તે સંબંધી નિર્ણય તે વ્યક્ત ગ્રંથાક્ષર જોયા વિના કેમ કહી શકાય?
પ્રશ્ન-છૂળભદ્ર ભાઈ શ્રીયક મરણ પામીને ક્યાં ? ઉત્તર–શ્રી પરિશિષ્ટ પર્વમાં સામાન્યથી દેવલે કે વાનું કહ્યું.
પ્રશ્ન-બાધ્વી શ્રાવકેની આગળ વ્યાખ્યાન ન કરે એવા અક્ષર કયા ગ્રંથમાં છે?
ઉત્તર—દશવૈકાલિક વૃત્તિ પ્રમુખ માં “યતિ કેવળ શ્રાવિઓની રાક્ષ
For Private And Personal Use Only
