________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
पोतानी ओलखाण.
(બે મિત્રોનો સંવાદ.) સુજ્ઞ-હે મિત્ર! તું કોણ છે? તું તને પિતાને ઓળખે છે ?
અજ્ઞ–પ્રિય બંધુ! સવાલ કેમ પુછે છે ! હું કેણ છું તે તે હું જાણું 8 તેમ તું પણ જાણે છે, તે પણ કહું છું કે હું વીશા શ્રીમાળી જૈન વણિક છું. મારૂં નામ છે ને હું ભાવનગરમાં રહું છું.
સુ–ભાઈ! એ પ્રકાર તું કેણુ છે એમ હું પુછતા નથી. કારણકે તે કાંઇ મારા જાણવા બહાર નથી. હું પુછું છું તેની મતલબ તે એ છે કે શાસ્ત્રીય રીતે તું કોણ છે એમ જાણે છે ?
અજ્ઞ–હા, હું મનુષ્ય છું એમ જાણું છું. સુઝ–કે મનુષ્ય છે? અજ્ઞ–તે જાણતા નથી, મનુષ્યના કેટલા પ્રકાર છે તે કહો તે કહું.
સુશ-મનુષ્ય બે પ્રકારના છે. સંપૂર્ણમ અને ગર્ભ જ, અથવા સંની અને અન્ય સની. સંની તે મનવાળ અને અસંની તે મન વિનાના સંમૂછમ જીવે અસંખની હોચ છે. તેના ઉત્પત્તિ ચાદરથાનકમાં થાય છે. તે આ પ્રમાણે–૧ વિષ્ટામાં, ૨ મૂ ત્રમાં, ૩ લેધ્યમાં, ૪ કફમાં, ૫ વમનમાં, પિત્તમાં, ૭ રૂધિરમાં, ૮ વીર્યમાં, ૯ મૃતકમાં, ૧૦ રસીમાં, ૧૧ પુરૂષના સંયોગમાં, ૧૨ શુક પુદગળના સાવ
માં, ૧૩ નગરની ખાળમાં તથા ૧૪ સઘળા અપવિત્ર સ્થળમાં સંમૂઈમ મનુષ્ય પંકી અસંખ્યાતા ઉપજે છે. આમાં વિષ્ટા મૂત્રાદિ મનુષ્ય સંબંધી સમજવા. તેમજ નગરપાળ અને અપવિત્ર સ્થળમાં પણ મનુષ્ય સંબંધી અશુચિનું મિશ્રણ હોવાથી તેમાં તેની ઉત્પત્તિ થાય છે એમ સમજવું. ગર્ભજ મનુષ્ય સ્ત્રીના ગર્ભમાં સ્ત્રીપુરુષના સગવડે ઉત્પન્ન થાય છે. '
અણ–ત્યારે હું ગર્ભજ મનુષ્ય છું, સંપૂર્ણમ નથી. સુ–ગર્ભજ મનુના પણ ૨૦૨ ભેદ છે, તેમાંથી તું કયા ભેદમાં છે? અ--તે ભેદ સમજાવે તે પછી કહું.
સુર–ગર્ભ તે મનુષ્ય સંખ્યાતા હોય છે, તેના ૧૦૧ ભેટ ક્ષેત્ર આશ્રયીને થાય છે, આ ચિદ રાજલેપ્રમાણ લેકનાળિકામાં મધ્યના તિછ લોકમાં અસંખ્યાતા દ્વીપસમુદ્ર છે, તેની મધ્યમાં મનુષ્યલેક અઢીદ્વિીપ પ્રમાણ છે, તેની
For Private And Personal Use Only
