________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સામે વાત્સલ્ય
ભાવા — જેનાં માંસ તથા અસ્થિ ચર્મથી આચ્છાદન કરેલાં છે. એવી વિષ્ટા અને મૂત્રની હાંડી સમાન સ્રીએ માં જે પ્રિયત્વ છે. તે માત્ર મમતાથી ઉત્પન્ન થયેલું છે. ”
गायन्ति जनुः समर्थवत्, सुरतोहासमुखेन जोगिनः । मदना हि विपोग्रमूर्तनामयतुष्यं तु तदेव योगिनः ॥ ३ ॥ ભાવાર્થ --“ કામી પુરૂષો ભાગવિલાસના જે સુખથી પેાતાના જન્મ સફળ માને છે તેજ સુખને યાગી પુરૂપા કામદેવરૂપી સર્પના વિષથી થયેલી ઉગ્ર મૂર્છારૂપ મહા વ્યાધિ સમાન માને છે ”
દરેક પદાર્થમાં પ્રિય અને અપ્રિયપણું સ્વમનોકલ્પતજ હોય છે. ખરેખરી રીતે તેા કાઇ પણ વસ્તુ ઇષ્ટ કે અનિષ્ટ જ નહીં, કેમકે સમગ્ર વિકલ્પનો ઉપરમ થવાથી મતિને ભેદ રહેતાજ નથી. કહ્યું છે કે
समतापरिपाके स्यापियग्रहशून्यता |
यया विशदयोगानां वासीचन्दनतुल्यता || १ ||
'
ભાવા ---“ સમતા ગુણ પરિપક્વ થાય, ત્યારે વિષયગ્રહ શૂન્ય થઈ જાય છે ( વિષયેચ્છા નાશ પામે છે), અને તેથી નિર્મળ ચાળવાળા તે આત્માને વાસી ( ફરસી) અને ચંદનમાં તુલ્યતા થઈ જાય છે, અર્થાત્ તે બન્નેમાં ભેદ જણાતા નથી. ’
ઃ
આ પ્રમાણે સવેગના વશથી ઉત્પન્ન થયેલા પશ્ચાત્તાપરૂપી અગ્નિથી તેનુ અંતઃકરણ મળવા લાગ્યું, અને હમેશાં પેાતાની પત્નીને જોતાંજ તે પાતાનું મુખ નીચુ' કરવા લાગ્યા. તે જોઇને તેની ભાર્યાએ વિચ યું કે “ આ મારા પતિ હજુસુધી લજ્જા છેડતા નથી, તેથી તે જલદીથી ધર્મ પામશે. સર્વથા નિર્લજ અને વાચાળ માણસ ધર્મને અચેાગ્ય હોય છે, પણ આ મારા સ્વામી તેવા નથી. ’’ પછી તે સ્ત્રી હંમેશાં સામાયિકને વખતે તથા પાનપાનને વખતે સર્વ સ્થાને વ્રતભંગ કરવાનુ' ફળ વારવાર કહેવા લાગી. “ વ્રત ગ્રહણ કરવું સહેલુ છે, પણ તેનું પાલન કરવુ' દુષ્કર છે. તેના ચાર ભાંગા થાય છે. ” ઇત્યાદિ વચને સાંભળીને સુભદ્ર પોતાની સ્ત્રીના સ્વભાવની સ્તુતિ કરવા લાગ્યા, પણ તેના મનમાં વ્રતભ'ગનુ' દુ:ખ શલ્યની જેમ નિરંતર ખટકતું હતું, તેથી તે પ્રતિદિન અધિક અધિક
૧ વ્રત ગ્રહણ કરવું સહેલું ને પાળવું દુષ્કર, ગ્રહણ કરવું મુશ્કેલ પણ પાળવું સુકર,પ્રણૢ કેરવું પણ સહુલું અને પાળવું પણ સહેલું, અને ગ્રહણ કરવુ પણ મુશ્કેલ ને પાળવુ પણ મુશ્કેલ, આ પ્રમાણે ચાભંગી થાય છે, તેમાં ત્રીજા લગા થઇ છે, ચોથે કનિષ્ટ છે,
For Private And Personal Use Only
