________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જનધર્મની દશ મહાશિક્ષા, આપી શકાય, પરંતુ માબાપનો ઉપદેશ અને શિક્ષણ પિતાનાં બાળકોને અપરિમિત લાભ આપી કે વિલક્ષણ પ્રધાને સુધારે કરી શકે, મનુષ્ય પ્રકૃતિનું અવલોકન કરનાર એક કુશળ વિદ્વાને કહ્યું છે કે બાળકો દોઢથી અઢી વર્ષ પર્યંતના થાય તે અને રસામાં તેમને એટલું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય છે કે તેટલું જ્ઞાન તેમની બાકીની આખી જીંદગીમાં પણ પ્રાપ્ત થઈ શકતું નથી.” આ વિચાર આધારવાળે છે. કારણકે તે સમયે બાળકની અવલોકન શ ક્તિમાં આશ્ચર્યકારક વધારે થાય છે. સારું અવલોકન એ તેને શિક્ષાગુરૂ છે. આ વખતે બાળકનું હૃદય સ્વભાવેજ સ્વચ્છ હોય છે, તેમાં જેવું પ્રતિબિંબ પાડવું હોય તેવું પડી શકે છે. વળી, બીજા એક વિદ્વાને કહ્યું છે કે “શરૂઆતનો શિક્ષક જે સારે હાય તે નઠારું બાળક હોય તે પણ સુધરે છે અને શરૂઆતનો શિક્ષક જે સારે ન હોય તો ગમે તેવું સારું બાળક પણ બગડે છે.” બચ્ચાંઓના શરૂઆતના શિક્ષક તરીકે માબાપજ ગણાય છે. ન્હાની ઉમરમાંથી માબાપ જેવી અસર કરે, જેવી તેના અવલોકનમાં છાપ પાડે તે માટે તેના પ્રવર્તનને નખાય છે. પાયે ખરાબ અને અવ્યવસ્થિત હોય તે ગમે તેવું સારી રીતે ચણેલું મકાન પણ ખળભળીને પડી જાય છે તેમ ન્હાની ઉમરમાંથી ખરાબ અને અવ્યવસ્થિત શિક્ષણ મળ્યા પછી બાળકને ગમે તેટલું ભર ણાવો પણ તેનું વર્તન ખામીવાળું જ રહેવાનું. સે શિક્ષકો કરતાં પણ માબાપનું શિક્ષણ છોકરાંઓને વધારે અસર કરે છે, માટે પિતાનાં બાળકોને નીતિમાન, પ્રમાણિક અને સત્યવાદી બનાવવાની ઈચ્છાવાળાં માબાપે એ પિતે તેવાં થઈ બાળકોનાં હદય ઉપર તેની છાપ પ્રથમથી જ પાડવી જોઈએ. કુશળ વિદ્વાનોને એકજ અભિપ્રાય છે કે જે બાળકોને સુધારવો હોય, નીતિમાન અને ધાર્મિક કરવાં હોય તે માબાપ તેવા થવું જોઈએ. આ પણુમાં કહેવત છે કે “ દેખ દેખે અને શિખ શીખે ” અર્થાત બાળકો જેવું પિતાના ઘરમાં દેખે તેવું જ શિક્ષણ મેળવે, માટે પિતાનાં બાળકને નીતિમાન અને ધાર્મિક કરવાની ઇચ્છાવાળાં સર્વ માબાપે એ પિતાના ઘરમાં પિતાનું અને ઘરનાં સર્વ માણ
For Private And Personal Use Only
