________________
મહાવીરસ્વામીના જીવનની વિશિષ્ટ ઘટનાઓ ૧૬૧
ઉપસર્ગો પણ મહાવીરસ્મીએ ગુસ્સે થઈને નહિ પણ સમતાપૂર્વક સહન કર્યા. આથી તે “ક્ષમા વીરા મૂષ એ સૂક્ત પ્રચલિત થયું હશે એમ કાં ન કહી શકાય ?
ઉપસર્ગો સહન કરવામાં એક્કા સમાન આ પ્રભુએ તપ કરવામાં પણ અગ્ર સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું છે. બૌદ્ધ ગ્રન્થમાં તેમને “દીર્ઘતપસ્વી' તરીકે ઓળખાવાયા છે એ વાત ભૂલી જવા જેવી નથી.
અત્રે એ સૂચન કરવું આવશ્યક સમજાય છે કે મહર્ષિ બુદ્ધને તપશ્ચર્યાના સંબંધમાં જે કડવે અનુભવ થયે હતું અને પાછળથી ઘેર તપશ્ચર્યા કરવી તેમણે માંડી વાળી હતી એ કઈ પ્રસંગ આ મહાવીર પ્રભુ પરત્વે બન્યાને ઉલેખ છે ખરો ?
વિશેષમાં શ્રી બુદ્ધના સંબંધમાં તે એમ પણ કહેવામાં આવે છે કે જે ગુરુઓના તેઓ શિષ્ય બન્યા હતા તેમને તેમણે ત્યાગ કરે પડ્યો. જે વસ્તુ તેમને પ્રથમ સત્યરૂપે પ્રત્રજ્યાના સમયે ભાસી હતી તે તેમને પાછળથી અસત્ય જણાઈ
૧. આ વાતનું પણું પ્રમાણપત્ર આપવું પડશે કે? એમ જ હોય તે જુઓ 'કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિનું નિમ્નલિખિત વકતવ્ય –
“કૃતાપરીપેડ ગને કૃપાથરતારયો |
ईषद्बाष्पान्योभद्रं श्रीवीरजिननेत्रयोः ॥” 1. ૨. તપ વિષે માહિતી માટે જુઓ નિક્તિ તેમ જ હારિભદ્રીય વૃત્તિ સહિત આવશ્યકસુત્રને પ્રથમ વિભાગ (પત્ર ૨૨૮-૨૨૯). .