________________
મહાવીર પ્રભુની જયતી પરાજિત કરી “ગણધર પદ આપી તીર્થ પદવી આપી અને નિર્વાણ સમયે સવજ્ઞતા અપાવનાર શ્રીવીરની વિશાળ દષ્ટિનું માપ મારા જેવું કેવી રીતે કહી શકે? સેવકને પણ સેવ્ય અનાવવા–સાચા સેવકને પિતાના જે બનાવવા મથનારાની ગણીગાંઠી સંખ્યામાં શ્રીમડાવીરનું નામ કયું સ્થાન ભેગવે છે તે આપ વિચારી લેશે.
બંધુઓ! અજેને વર્ગમાં માનનીય સ્થાન મેળવતા વેદમાં સ્ત્રી અને શુદ્રોને અધ્યયન કરાવવાની પરવાનગી આપી નથી. આથી સમજી શકાય છે કે મહિલાઓને મુક્તિની અધિકારિણી તરીકે તે વેદે સ્વીકારે જ શાના? વળી જે મહર્ષિ બુદ્ધ મહિલાએને સાધ્વી બનવાની અનુજ્ઞા આપતાં આનાકાની કરી તેઓ પણ સ્ત્રી-પુરુષના સુક્તને માટેના સમાન હકના હિમાયતી ગણાય ખરા કે? પ્રમદા પણ પુરુષની જેમ મુક્તિને માટે સર્વથા લાયક છે–તેને માટે એ શિવપુરીના દરવાજા ખુલા છે એવી ઉદાર ઉદ્ઘેષણ ૨૮પપ વર્ષ પૂર્વે કરવાનું માન શ્રી મહાવીરને જ ઘટે છે એ શું એાછા આનન્દને વિષય છે?
પ્રસંગવશાત્ એટલું મારે ઉમેરવું પડે છે કે શ્રેયસારાદિ દિગંબર ગ્રન્થોમાં સ્ત્રીને મેક્ષ મળ્યાને સ્પષ્ટ ઊલેખ હેવા છતાં દિગંબરાને માટે ભાગ મહિલાઓને મુક્તની અધિકારિણી ગણતા નથી એ વિષયની અપ્રસ્તુત ચર્ચામાં ન ઊતરતાં ન્યાયવિશારદ ન્યાયાચાર્ય શ્રીયશવિજયગણના શબ્દમાં એકતીસા સવૈયામાં તેમને ઉદ્દેશીને એટલું તે જરૂર કહીશ કે – "पुण्यके कचोल रंग रोलके निचोल सोल शील यै
अडोल याकी जातीमें महामती,