________________
પણ વિકાર નથી.
૨. રોગ રહિતતા : વિષયોનું શમન હોવાથી રોગ થતા નથી. પૂર્વબદ્ધ કર્મથી રોગ થાય તો તે અશાતાને સમતાથી ખપાવે છે. યોગીઓનું એ સામર્થ્ય છે.
૩. અનિસ્ફૂરતા : આ યોગીજનો સહજ જ મૈત્રી આદિ ભાવનાવાળા હોય છે. તેથી ઉપસર્ગકર્તા પ્રત્યે પણ કરૂણાભાવ રાખે છે.
૪. કુદરતી ક્રમ : બે નીતિની અલ્પતા, યોગીજનો આહારાદિના સંયમી હોવાથી તેમને આ ક્રમની અલ્પતા હોય છે. નિહાર સંયમિત હોય છે.
૫. શુભગંધ ઃ યોગીઓના દેહમાં રહેલા ગંધાદિ પણ શુભપણે વર્તે છે તે તેમના પવિત્ર જીવનનું કારણ છે.
૬. કાન્તિ : યોગીજનોનાં શરીરાદિ સક્ષમ અને તેજમય હોય છે. ૭. પ્રસન્નતા : યોગી સદા પ્રસન્ન હોય છે. તેમને અનુકૂળ પ્રતિકૂળતાનો કોઈ ભેદ નથી.
૮. સુસ્વર : યોગીજનોના પૂર્વકર્મનું પરિણામ એવું છે કે તેમને જન્મથી મધુર સ્વર હોય છે.
૯. વિષયોથી અચિત્તવૃત્તિઃ ઈદ્રિયોના વિષયમાં અનાસક્ત હોય છે. ૧૦. મનોબળ : આ મહાત્માઓનું મનોબળ ઉત્કૃષ્ટ હોય છે. જેમકે ગજસકુમાર જેવા માથે અંગારા હતા, છતાં શ્રેણિએ આરૂઢ હતા.
૧૧. ધૈર્યબળ-સામર્થ્યબળ : આ યોગીજનોને વિઘ્ન આવતા નથી. પૂર્વકર્મના ઉદયે ઉપસર્ગાદિ આવે તો તેમનું ધૈર્યબળ અને સામર્થ્યબળ વિશેષ હોય છે.
૧૨. મૈત્રી આદિ ચારે ભાવનાઓથી ભાવિત હોવાથી સર્વજીવોની સાથે નિવૈર બુદ્ધિ, ગુણપ્રમોદ, દુ:ખીજનો પ્રત્યે કરૂણા અને પાપી જીવો પ્રત્યે માધ્યસ્થભાવ હોય છે. આત્માની નિર્મળ દશાને કારણે આવા ઉત્તમ ભાવો ટકે છે.
૧૩. ઈષ્ટનો લાભ : પુણ્યબળે ઈષ્ટવસ્તુ માટે ઝંખના કરવી પડતી નથી તે સહેજે મળે છે.
૧૪. ચંદ્રથી અપરાભાવતા : સુખ-દુઃખ, હર્ષ-શોક, લાભ-અલાભ, યશ- અપયશ જેવા વિકલ્પાત્મક દ્વંદ્ય નથી તેથી યોગીજનો આત્મભાવમાં લીન છે.
૧૫. જનપ્રિયત્વ : આ મહાત્માઓ ગુણવાન હોવાથી જનપ્રિયત્વ
યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચય
Jain Education International
૨૭૫
For Private & Personal Use Only
કાન્તાદષ્ટિ
www.jainelibrary.org
