________________
પ્રશ્ન-૩૦ : શ્રુતની વૃદ્ધિ માટે શ્રતને બદલે શ્રુતદેવ (વ્યંતરદેવ)નો કાઉસ્સગ્ન કેમ કરો છો ?
જવાબઃ શ્રુતદેવતાના વિષયસંબંધી એવો આત્માનો શુભ પરિણામ સ્મરણકર્તાના કર્મ ખપાવે છે.
• તે પછી ક્ષેત્રદેવતાનો કાઉ૦ કરવો • પ્રશ્ન-૩૧ : ક્ષેત્રદેવતાનો કાઉ૦ કયા હેતુથી કરાય છે ?
જવાબઃ આપણે રહેલા ક્ષેત્રના નાયક છે માટે તેઓને કૃતજ્ઞતારૂપે યાદ કરવામાં આવે છે. ત્રીજા મહાવ્રતની ભાવનામાં - માલિકની જગ્યાએ વારંવાર પૂછીને લેવાની છે તેથી ક્ષેત્રદેવના સ્મરણરૂપ કાઉ0 કરાય છે.
પ્રશ્ન-૩૨ : શ્રુતદેવતા અને ક્ષેત્રદેવતાના કાઉ0માં મિથ્યાત્વ લાગે કે નહિ?
જવાબઃ પૂર્વધરોના કાળમાં પણ આ કાઉ૦ થતો હતો તો મિથ્યાત્વ લાગે એવું બોલવું. યોગ્ય નથી. આવશ્યક સૂત્રની બૃહદ્રવૃત્તિમાં પ્રારંભમાં જ પૂ. હરિભદ્રસૂરિજીએ શ્રુતદેવતાને નમસ્કાર કર્યો છે.
પખિસૂત્રાદિ તથા આવશ્યક સૂત્રની પંચાગીમાં શ્રુતદેવતાદિનો કાઉ0 કરવો એવું બતાવેલું છે. આ કાઉથી તો મિથ્યાત્વ તો ન જ લાગે પરંતુ ગુણની ઉપબૃહણા કરાય છે, અર્થાત જ્ઞાનાચારનું પાલન થાય છે. તે પછી એક નવકાર ગણી બેસી મુહપત્તિ પડિલેહી બે વાંદણા આપવા.
પ્રશ્ન-૩૩ : આ ચોથી વખતે અહીં વાંદણા દેવાય છે એ કયા હેતુથી ?
જવાબ : રાજાની આજ્ઞાથી કાર્ય પૂરું કર્યા પછી પણ સેવકો રાજાને નમનપૂર્વક નિવેદન કરે છે. તેમ ગુરુ આજ્ઞાથી ચારિત્રાદિકની શુદ્ધિ કરનારા એવા ૬ આવશ્યકો પુરા કર્યા છે એમ જણાવવા માટે આ છેલ્લા (૪થા) વાંદણા અપાય છે ! સામાયિકચઉવીસન્થો, વાંદણા, પ્રતિક્રમણ કાઉસ્સગ્ગ, પચ્ચખાણ કર્યું છે જી એમ નિવેદન કર્યું છે. અહીં આવશ્યક રૂપ પ્રતિક્રમણ પૂરું થયું છે પછી “ઇચ્છામો અણુસર્ટિ કહે છે.
પ્રશ્ન-૩૪ : ઈચ્છામો અણસદ્દિનો અર્થ શું છે?
જવાબ : હું અનુશાસ્તિ(આજ્ઞા)ને ઇચ્છું છું. ગુરુની આજ્ઞા છે કે મનથી (ઉપયોગથી) પ્રતિક્રમણ કરવું પરંતુ વેઠ ન વાળવી તેથી મેં ગુર્વાજ્ઞા મુજબનું પ્રતિક્રમણ કર્યું છે તેવો ઇચ્છામો અણુસદ્ધિનો અર્થ છે. તેથી ગુરુએ અધ્યાહારથી હા કહ્યું છે માટે શિષ્ય ગુરુવચનના સ્વીકાર રૂપ “નમો ખમાસમણાણું બોલે તે પછી “નમોડહંતુ પૂર્વક નમોડસ્તુ વર્ધમાનાયરની ત્રણ સ્તુતિ ઊંચા સ્વરે બધા સાથે બોલે.
પ્રશ્ન-૩પ : નમોડસ્તુ વર્ધમાનાય કયા હેતુથી બોલાય છે ?
(૧૬)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
