Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 01

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 12

જૈન ધર્મની ઉન્નતિમાં જૈન મંદિરોનું શિરોમણિ કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રસૂરિએ. નિર્માપન, દાનશાળાઓની સ્થાપના, દેવદ્રવ્ય તેઓશ્રી પ્રત્યેનું ઋણ – એમણે સજેલાઅને ધર્માદા દ્રવ્યનું વ્યવસ્થાપન, વગેરે કાર્યો પ્રોજેલા અકર ગ્રન્થનું સ્પષ્ટ અને સર્વગ્રાહી રાજ્યની સહાયથી કરાવ્યા હતા. તેમના શક્તિ ટિપણો સહિત સંસ્કરણ વિદ્વાન પાસે કરાવી એટલી હતી કે તે ધર્મને એક અલગ પોતાના બહાર પાડવું જોઈએ. નામનો પંથ સ્થાપી શકત; પણ તેમ કરવાની તેમના કાવ્યાનશાસન નામનાં ગ્રન્થનું તેમની ઇચછા પણ કરી નહોતી અને સર્વ પક્ષના
અલંકાર ચૂડામણિ અને વિવેક નામની વૃત્તિ આચાર્યો વગેરે સાથે સહકાર યા સમદષ્ટિ
સાથેનું વિવર્ય શ્રી રસિકલાલ છોટાલાલ સેવી હતી.
પરીખે ઈતિહાસ સ શેધનવાળી વિસ્તૃત અગ્રેજી ગુજરાતની અસિમતાનો પાયો નાખનાર પ્રસ્તાવના સહિત સંસ્કરણ કર્યું છે તેમાં પ્રો. તિધર :- સાહિત્ય સંમેલનમાં માનનીય આથવળે એ અંગ્રેજી ટિપણો આપી અભ્યાસી મુન્શીજીએ કહ્યું છે કે “જો કેઈએ ગુજરાતને માટે ઉત્તમ સાધન પુરૂં પાડયું છે. તે બે વિદ્વાનો સસ ક૬૫ જીવંત વ્યક્તિ તરીકે કાપવાને પહેલે અને તેના પ્રકાશક મુંબઈની “શ્રી મહાવીર જૈન પ્રયત્ન કર્યો હોય તે તે ધંધુકાના મોઢ વિદ્યાલય નામની સંસ્થાને ધન્યવાદ ઘટે છે, વાણીયાએ. ગુજરાતના સાહિત્ય સવામીઓના
સ્વાગતાધ્યક્ષનું પ્રવચન
ધારાનગરીની વિદ્વત્તા તે શું પણ કાશ્મીર કાશી ઈત્યાદિ સર્વધામોની સાથે સ્પર્ધા કરી શકે તેવું વિદ્યાધામ પાટણને બનાવવાને સાહિત્યને અનેક સ્વરૂપે સજી “કલિકાલસર્વજ્ઞ’નું નામ સાર્થક કરે છે, અને પાટણ તેમજ ગુજરાતનું સ્થાન સાહિત્યમાં અમર કરે છે. આપણે ન ભૂલીયે કે સાહિત્યને સંસ્કૃતિમાં સમાવી દઈ, સાહિત્યની ઈજારા પદ્ધતિને વિરોધ કરનાર વ્યાકરણ રચી, કમનસીબે મોટે ભાગે લુપ્ત થયેલા સાહિત્યમાંથી અનેક અવતરણ અને ઉલેખ આપી, લેકસાહિત્ય પણ ઉચ્ચ સાહિત્ય છે. તેનું સમર્થન કરનાર તે લોકસાહિત્યકાર હતા, મૂધ પરિવર્તનકારી સુધારક હતા.
–શ્રી કેશવલાલ અમરચંદ નગરશેઠ (પાટણ)
નવેમ્બર-૮૮]