________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્પષ્ટ થઈ જાય છે તે એ કે વિશ્વમાં યુદ્ધોનું આપણને નથી.” આ મૂળ સિદ્ધાન્તને આધારે, કારણ સાગ્ર જયવાદી લિસા અને પૂજવાદી અહિંસાનું સૂત્ર વિશ્વભરમાં સ્વીકૃતિ પામ્યું છે. પ્રવૃત્તિ છે. પ્રથમ બંને મહાયુદ્ધોને સામ્રાજયવાદી ભગવાન બુધ્ધ અહિંસાનું સૂત્ર દર્શાવતા વિચારધારાઓનું પરિણામ ગણી શકાય. ત્રીજું કહ્યું છે કે “મન, વાણી અને કમ દ્વારા કઈ મહાયુદ્ધ પૂંજીવાદી તથા સામ્રાજ્યવાદી વિચાર પણ પ્રાણીને કષ્ટ આપવુ નહી.' મહાવીર સ્વામી ધારાઓના પરિણામ રૂપે સંભવશે સ પૂર્ણ વિશ્વ એ અહિંસાનું સ્વસ્થ એથી પણ વિસ્તૃત રીતે સામ્યવાદી તથા પૂછવાદી અર્થાત્ રશિયા અને સ્પષ્ટ કર્યું. “પ્રાણીમાત્રની હિંસા જ દુઃખનું અમેરિકાની છાવણીઓમાં વહેંચાયેલ છે. બંને મૂળ કારણ છે. માનવે બધા પ્રાણીઓના જીવનની જૂથો એકબીજાની તાકાતને નષ્ટ કરવાની પેરવીમાં રક્ષા કરવી જોઈએ દુઃખી હૃદય પણ ઉત્સાહિત છે. સૈનિકીકરણની પ્રવૃત્તિથી વિશ્વત શાંતિ ફરી ઉમંગથી પુકિત ભવ્ય અને પવિત્ર સ્થાનમાં એકવાર જોખમમાં છે,
આવીને પ્રાણદાયિની શાતિને અનુભવ કરે છે. જ આવા વાતાવરણમાં માત્ર અહિંસા જ વિશ્વને એ ગરિમાને સ્પર્શ પચીસ શતાબ્દી બાદ પણ વિનાશમાંથી બચાવી શકે. અહિંસાનો આધાર અજર અમર છે અને ભાન ભૂલેલ પ્રાણીઓને લઈને સંપૂર્ણ વાતાવરણ પ્રેમમય બની જાય માર્ગ ચીંધે છે. એ પ્રયત્ન આજના બધા રાજનીતિને એ યુદ્ધ નહીં શક્તિ, હિંસા નહીં અહિંસા, કરવો જોઈએ.
તૃષ્ણા નહી સંતેષ, વાસના નહિ સંયમ, બાંડું ગ સંમેલનમાં પંચશીલના સિદ્ધાન્તનો ઉજના નહી સહજતા આ સંદેશ આપનાર સ્વીકાર કરવાનું મુખ્ય લક્ષય આ જ હતું. કે છે ભગવાન મહાવીર અને તેમની અહિંસા આજે રાષ્ટ્ર બીજા ઉપર બળને પ્રયોગ ન કરવો એ જેટલી જરૂરી છે તેટલી કયારેય ન હતી. તેને પ્રથમ સિદ્ધાન્ત છે.
અસ્તિત્વ સંઘર્ષ, સાંસારિક સુખ મેળવવાની એક સમય એવો હતો જયારે યુદ્ધમાં પ્રાણ અમીટ હેડ તામસીવૃત્તિને જન્માવે છે અને દઈ દેવા એ ક્ષાત્રધર્મ ગણ તે સ્વર્ગે જવાના તેને પરિહાર કરવા માટે મહાવીર સ્વામીની સન્માનને મેળવવું એ દરેક વીરનું કર્તવ્ય મનાતું. વાણી ગૃજતી રહે છે. હેગલ, નીશે તથા ડારવિન એમ માનતા કે ઈતિહાસને કૃતજ્ઞ માનવો રહ્યો કારણ કે યુદ્ધ તે વિકાસવાદનું જનક છે “શક્તિશાળી યુદ્ધ અને હિંસાની કાલિમાના ગહન માગ જીતે છે. કમર મરે છે. સૃષ્ટિને વિકાસ યુદ્ધ- ઉપર ભગવાન મહાવીર જેવા મહાન તીર્થકરોનું માંથી થયે છે આજે જે કંઈ શોધખોળો થઈ અહિંસાવધક જીવનરૂપી સુવર્ણ તેજ માગને છે તે કઈને કઈ યુદ્ધનું પ્રદાન છે.” પણ, આવું ઉજાળી રહેલ છે અને વિશ્વને એટલા માટે કૃતજ્ઞ વિચારનાર એ હકીકત ભૂલી જાય છે કે આજે માનવું જોઈએ કે જનતામાં સમભાવ, ભાઇચારે, વિશ્વ વિનાશને કિનારે ઊભુ છે અને જે વિનાશ અહિંસા અને સંયમ પ્રત્યે અંગુલી નિર્દેશન થયે તો કંઈ અવશેષ રહેશે નહિ. યુદ્ધ કરનાર કરનાર ભગવાન મહાવીર પણ વિશ્વની જનતાપણ યુદ્ધની વિભીષિકાથી બચી શકશે નહિ. માંના જ એક હતા. પ્રલયનું પુનરાવર્તન એ જ તેનું પરિણા મ હશે. અહિસા શબ્દને સાદે સીધે અર્થ હિંસા
કેઈને જીવાડવાની ક્ષમતા જે આપણામાં ન કરવી એ જ છે હિંસા માનવજાતિનું પણ ન હોય તે કેઈને મારવાનો અધિકાર પણ સહુથી મેટું કલંક છે. અહિંસાનું પાલન માત્ર ૧૨]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
