________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કબૂતરને અભયદાન આપવા માટે પિતાને પ્રાણ લોલુપ વ્યક્તિઓને એમણે માર્મિક ઉપદેશ આપવાની તૈયારીની કથા સુપ્રસિદ્ધ છે. આયે. જેનું ખૂબ સુંદર પરિણામ આવ્યું. કેટલાક લોકો પિતાની જિલ્લા લુપતાની
2 સૌરાષ્ટ્રની ક્ષત્રિય પ્રજાના હૃદયમાં નેમિનાથને
પ્રભાવશાળી ઉપદેશ ગૂંજી રહ્યો. નેમિનાથ ભગ તૃપ્તિ માટે અથવા પિતાની વાહ વાહ કરવા કે
વાનના આ ઉપદેશને કારણે જ આજે પણ વિવાહ ભોજનની પ્રથાને અક્ષણ રાખવા માટે નિર્દોષ પ્રાણીઓને પાંસાહાર કરે છે. માંસાહાર
સૌરાષ્ટ્રમાં માંસાહાર બહુ ઓછા જોવા મળે છે.
જ એ માનવીનો સહજ આહાર નથી, આવકરીને નોમનાથે પશુઓને અભયદાન આપીને દીક્ષા માંસાહારી લે કે અભયદાનની પરંપરા માં ગ્રહણ કરી અને સાથે સાથે ઉપસ્થિત જનતાને અવરોધરૂપ બને છે, વળી માંસાહારને કારણે અભયદાન માટે સક્રિય જીવંત પ્રેરણું આપી. એમની પ્રકૃતિ ક્રૂર, તામસી, ગુસ્સેબાજ, દુષ્ટ માનવી જે એમ વિચારે કે જેમ મને મારા અને લડાયક બની જાય છે. એમનું શરીર જીવ સૌથી અધિક વહાલે છે એ જ રીતે અન્ય સતવરોની કબર બને છે અને અનેક રોગોનું સમત પ્રાણીઓને પણ એમના જીવ વહાલે છે આશ્રયસ્થાન બને છે. તેઓ અભયદાનનું પાલન તો પછી એ બીજાને કઈ રીતે હણ શકે ? કરે તે સ્વયં સાત્વિક, શાંત, બુદ્ધિમાન અને
આચારાંગ સૂત્રમાં તો અભયદાનની પ્રેરણા નીરોગી બની રહેશે. એની સાથે અનેક મૂક
આપતાં એમ કહ્યું છે કે, “તું એ જ છે જેને પ્રાણીઓના આશીર્વાદ અને પ્રેમને પાત્ર બનશે.
તું મારવા, સતાવવા, ડરાવવા, હેરાન કરવા એ પ્રાણીઓને જીવનદાન આપીને પિતાના
અને બંધનમાં નાખવા ઈચ્છે છે.” જે મનુષ્ય સહયોગી બનાવી દેશે.
પિતાના આત્માને લક્ષમાં રાખીને બીજાને પીડા તીર્થકર અરિષ્ટનેમિ વિવાહ કરવા માટે આપવાની, મારવાની, હેરાન કરવાની દુઃખ યા પિતાના ભવિષ્યના સાસરામાં પહોંચ્યાં ત્યારે ભય આપવાની પિતાની માન્યતાની કસોટી કરે એમણે એક વાડમાં કેદ કરાયેલા અનેક પ્રાણું- તો એને તરત જ સમજાઈ જશે કે ભયદાન એને કરુણ આર્તનાદ સાંભળે. એમના સાચું છે કે અભયદાન? આથી જ “દશવૈકાલિક કરુણાભીના હૃદયે સારથિને પૂછ્યું.
સૂત્ર” પ્રેરણા આપે છે. આ બિચારા નિર્દોષ પશુઓને અહીં શા “ જારિ નિત્ત, નહિ ? માટે આમ પૂરવામાં આવ્યા છે?”
મા ' સારથિએ કહ્યું, “આપના વિવાદમાં આવેલા અર્થાત્ “બધા જ (સુ) જીવવા ઈચછે જાનૈયાઓને ભોજન આપવા માટે એમને અહીં છે, મરવાનું કઈ ઈચ્છતું નથી.' આટલું હોવા ભેગા કરવામાં આવ્યા છે.”
છતાં કેટલાંક બહેકી ગયેલા અને માંસલે.ભી
. મનુષ્યો એમ કહે છે કે, “માંસ સસ્તુ છે. એને નેમિનાથનું હદય કરુણાથી દ્રવી ઉઠયું. મનુષ્ય
ઉપગ નહિ કરો તે જાનવરોની સંખ્યા વધી એમણે સારથિને કહીને બધા જ પશુઓને
જશે” આ દલીલ તદ્દન તથ્યહીન અને પોકળ બંધન મુક્ત કરાવ્યા અને અભયદાન આપ્યું. આને પરિણામે માંસાહાર કરનારા જાનૈયાઓમાં
છે. આવા જ કેટલાંક બુદ્ધિભ્રષ્ટ લેકેને અભયચડભડ થવા લાગી, નેમિનાથે વિવાહ કર્યા વિના કુમાર સચોટ જવાબ આપે હતો. જ પિતાનો રથ પાછો વાળી લીધે. માંસાહારી. રાજા શ્રેણિકની રાજસભામાં એક એવી ચર્ચા
નવે-ડીસે-૮૭]
[૨૫
For Private And Personal Use Only
