________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આનો કશે ખ્યાલ આવ્યો નહિ. જ્યારે એ દુ:ખીની જરૂરિયાત મુજબ આપવામાં ઘેર જઈને સોનામહોર જેતે ત્યારે એના આવે નહિ. આનંદની સીમાં રહેતી નહિ. નવાબની આવી (૩) દાન પ્રસનનતાથી અપાય, આવશ્યકતા દાનશીલતા જોઈને કેઈએ એમને કહ્યું, “તમે
મુજબ અપાય પરંતુ માગ્યા વિના આપમોટા દાની છો.” ત્યારે તેઓ કહેતા, “મને
વામાં ન આવે. કઈ દાની ન કહે એ માટે તો ગુપ્ત દાન કરું (૪) પ્રસનતાપૂર્વક આવશ્યકતા મુજબ અને છું. આ અંગે શેખ સાહેબનું ઉદાહરણ આપતા
માગે તે પહેલાં આપવામાં આવે, પણ કે શેખ સાહેબને લે કે એમ પૂછતાં–
આ દાન બધાની સામે આપવામાં આવે "कैसी सीखे शेखजी ऐसी देना देन ? કે જેથી લેનારને પણ લજજા કે સંકોચને ज्यों ज्यों कर नीचा करे त्यां नीची
અનુભવ કરવો પડે. રાત જૈન ” (૫) દાન એકાંતમાં આપવામાં આવે. માત્ર ત્યારે તેઓ ઉત્તર આપતાં–
આપનાર અને લેનાર બે જ જાણતા હોય. “તેને વારા ગૌર છું, માત ન ! (૬) દાન આપનાર જાણતો હોય, પણ લેનારને लोग नाम हमरो कहे, ताते नीचे नैन ।' એની કશી ખબર ન હોય. આ ગુપ્ત દાન
નવાબ આકુદૌલા અને શેખ સાહેબ પોતે કહેવાય. આપેલા વિપુલ દાનને દાન નહોતા માનતા તે (૭) આપનાર પણ જાણતો ન હોય અને લેનારને પછી તમે કઈ રીતે તમારા દાનને પિતાનું કહી કશી ખબર ન હોય. પેટીમાં થતું ગુપ્ત શકે? જાણે સમાજ પર ત્રણ ચડાવતા હો તે દિન આ પ્રકારનું છે. રીતે દાન આપીને મફતમાં પ્રસિદ્ધિ મેળવતા (૮) દાનની એવી યોજના કરવી કે જેથી દરિ. તે ચાહતા નથી ને? હું પૂછું છું કે જેને તમે દ્રતા કયારેય આવે જ નહિ. ભાગીદાર તમારું ધન માનો છો એ લાગ્યા ક્યાંથી ? આ બનાવીને એને કામે શીખવાડવું. ધન સમાજ પાસેથી મળ્યું છે તો પછી સમાજને આ આઠ પાનમાંથી દાનના ક્યા સોપાન પાછું આપવામાં આટલી બધી આનાક ની પર ન
પર તમે છે તે તમારા અંતઃકરણને પૂછી જુઓ. શાની?
આથી જ પારાશરમૃતિમાં કહ્યું છે – દાનની વિવિધ કક્ષાએ
'अभिगम्योत्तम दानमाहूयैव तु मध्यमम् । વર્તમાન સમયમાં અધિકાંશ લે કે જે રીતે અધમ વાવનારા સૈકાવાર નુ નિરમા દાન આપે છે એ રીત જ ખોટી છે. કયાં તે અર્થાત દાન લેનાર વ્યક્તિની સામે જઈને દેખાદેખીથી અથવા તે શરમમાં આવીને દાન દાન આપવું તે ઉત્તમ દાન છે. એને બોલાવીને આપે છે કાઈક નામના માટે દાન આપે છે, આપવું તે મધ્યમ દાન છે. એ માથે પછી હદયથી કશું આપતા નથી. આ દષ્ટિ એ દાનની આપવું તે અધમ દાન છે. અને માગવા છતાં આઠ કક્ષા જોઇ શકાય -
પણ આપવાને બદલે એની પાસે સેવા કરાવીને (૧) દાન આપવું પણ ઈચ્છાથી આપવું નહિ. આપવું તે નિષ્ફળ દાન છે.
હાથથી આપવું પણ હૃદયથી આપવું નહિં અમાજમાં દરેક પ્રકારના લે કે વસે છે. (૨) દાન પ્રસન્નતાથી આપવામાં આવે પણ કેટલાક દાનની કલાને જાણે છે તે કેટલાક દાનથી નવે-ડીસે-૮૭)
For Private And Personal Use Only