Atmanand Prakash Pustak 084 Ank 09 10

Author(s): Kantilal J Doshi
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

સમયદશી આચાર્યની સનાતન વાણી કે ધર્મળો. પ્રકાશ
[ આ વર્ષ એ પરમ પૂજ્ય નવયુગ પ્રવત ક આચાર્ય શ્રી વિજયવલભસૂરીશ્વરજી મહારાજની દીક્ષા શતાબ્દીનું વર્ષ છે અને એ નિમિત્તે સમગ્ર ભારતમાં ઠેર ઠેર જુદા જુદા કાર્યક્રમો થઈ રહ્યા છે. આના અનુસંધાનમાં સમય દશી આચાર્યશ્રી વિજયવ૯૯ સૂરીશ્વરને મહારાજના પ્રવચનનું રૂપાંતર ગુજરાતી ભાષામાં પહેલી જ વાર જાણીતા સાહિત્યકાર શ્રી કુમારપાળ દેસાઈ મુંબઈની શ્રી આત્માનંદ જૈન સભાના અનુરોધથી કરી રહ્યા છે. આ પ્રવચનના અનુવાદના કેટલાક અંશ અહીં અમે પ્રગટ કરીએ છીએ. ]
જના મારા પ્રવચનનો વિષય છે ધમ. માનવજીવનને પ્રત્યેક પ્રવૃત્તિને હંગામી બનાવનાર અને માનવજીવનન સ યમની શોભા આપનાર છે ધર્મ. માનવીના જીવનપથ પર સત્યના પ્રકાશ પાથરતે અને પ્રગટાવતે આ એવો દીપક છે, જેના અજવાળાથી પાન ઊંડી ખીણમાં ધસે જતા માનવીને ઉગારી શકાય છે. આપણી જીવનયાત્રા ધર્મરૂપી દીપકને કારણે સહીસલામત ચાલે છે. આનો અર્થ જ એ કે ધર્મ જીવનના પ્રત્યેક બિટ માનવીને સાચા માં “ ચી ધનારો છે. વ્યક્તિગત કે સામાજિક વનો અસુર કે કલ્યાણ કરનાર તત્વ ધય જ છે. બીન શબ્દ માં કહે તે ધર્મ વ્યક્તિ અને સમાજની ઉન્નત જીવનનો ભ્રષ્ટ રચયિતા છે કાણની રક્ષા કરવાથી શરીરની રક્ષા થાય છે, એ જ રીતે માનવજીવન રક્ષા ધર્મરૂપી પ્રાણની રક્ષા કરવાથી થાય છે. આથી “ “મહાભારત ” માં કહ્યું –
ધર્મ જ દૂ દક્તિ, ધમાં ક્ષતિ રક્ષિા ” અધાતુ ધર્મને નષ્ટ કરવાથી કે ત્યજી દેવાથી જીવનને નાશ થાય છે અને એને સુરક્ષિત રાખવાથી એ જીવનની રક્ષા કરે છે. પવિત્ર અંતઃકરણને ઊંડાણથી સચ્ચાઈ પૂર્વક વિચારીએ તે ધમ માત્ર સમાજનો જ નહિ, પ મા મગ્ર સૃષ્ટિનો આધાર અને જીવાદોરી છે. ઘમ વિના વ્યક્તિ, સમાજ કે વિશ્વ કઈ ટકી શકે નહિ.
ધર્મનું સ્વરૂપ અને મહામ્ય ધર્મ એટલે શું ? ધર્મને પ્રચલિત સંપ્રદાય, પશે, મત-મતાંતરે કે લજિયન’ સાથે કે ઈ સંબંધ નથી. આ ધમ વ તે અહિંસા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય અપગ્રહ. કાચ, નાતિ, ડાં ધમ, પ આદિ દ્વારા જીવનને મંગલમય અને કલ્યાણમય બનાવનાર શુદ્ધ તત્તવ છે. આથી ધર્મમૂર્તિ ભગવાન મહાવીરે કહ્યું:
'धम्मा मंगलमुक्किटः अहिंसा संजमा त यो ।
देवा वि तं नसति, जस्स धम्मे सया मणी ॥' અહિ સા, સંયમ અને તારૂપી શુદ્ધ ધમ ઉત્કૃષ્ટ અને મંગલમય છે. જેનું મન સદા ધર્માચરણમાં લીન હોય છે, તેને દેવતાઓ પણ નમસ્કાર કરે છે.”
ઓગષ્ટ ૮૭]
[૧૩૧