Atmanand Prakash Pustak 084 Ank 02

Author(s): Kantilal J Doshi
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

ધર્મ સ્વાતંત્ર્યની ઝલક
કઠાર શબ્દોમાં કહેવાયેવી કઠાર વાત, ભૂખ અને તરસથી શ્રમિત ધરુચિના કાનમાં તીણી શૂળની માફક ભેાંકાઇ. પણ એ ચૂપ રહ્યો. એણે મૂ ગામૂ ગા, રસાયાએ ચી'ધેલા પાંજનાં તરફ નજર ફેરવી, તે એમાં, ઘડીકે કિલ્લોલ મચાવતાં પણ કોઇક માણસના પદરવ થતાં જ ચીસાચીસ કરી મૂકતાં, ભોળાં, નિષ્પાપ કબૂતરાં, ચકલાં અને એવાં વિવિધ પ ́ખીએ એને જેવા મળ્યાં, એ સાથે જ એ ફફડી ઊઠચે. આ પ`ખીઆની હિંસાની કલ્પનાએ એનાં હાથપગ થરથરવા માંડયાં. અ.ખે આંસુનાં જાળાં રચાયાં, કપાળે પરસેવા ખાઝી ગયે. એનુ હૈયુ' મૂંગા ચિત્કાર કરી ઊઠયુ` રે! એક માણસનું પેટ ભરવા ખાતર આ પંખીએની હિંસા ? નહિ, હું જીવું
૨૦]
• ૫'. શ્રી શીલચ’દ્રવિજયજી
છું', હું અહી' હાજર છું ત્યાં સુધી આ શકય નિહ બનવા દઉ, ભલે પછી મારું' જે થવુ હાયતે થાય.
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૦ ચાલુ)
પકડી આણેલા કે ખરીદેલા ગુલામ ઉપર દયામાયા કરવી એ માનવ સભ્યતા માટે લાંછનરૂપ મનાતુ. પેાતે પાળેલાં પશુને સમયસર અને બરાબર ચારો ન નીરાય, તા રખેવાળની ખબર લઈ નાખનાર ગૃહસ્થા, નવાં આવેલાં ગુલામ ઉપર ધાક જમાવવા માટે, એને ખાવા પીવા જેવી અનિયાય સગવડ પણ ન આપવાનું મુનાસિક્ માનતા. અને છતાં એમની એ રીત સભ્યતામાં ખપતી. એ સભ્યતાનાં ચિહ્નરૂપે જ, રસાઠે પહોંચતાંવેત રસાયાએ હુકમ છેડાઃ
અને એનાં થરથર ધ્રુજતાં પગે મક્કમ ડગ ભર્યાં. પાંજરાં પાસે પહેાંચીને એણ તા છી નજરે જોઇ લીધુ કે રસાયા તા અને છરી, ગુંથાઈ ગયા હતા. આ તરફ એની નજર નહોતી, થાળી ને પાંજરૂ ભળાવીને પાછે પોતાનાં કામમા તરત જ એણે પાંજરાંનું તાળું ખોલવા હાથ લખાવ્યે પણ એ સાથે જ એમાંનાં માસૂમ ૫ખીનાં ધમપછાડા અને મરણચીસે એ રસો
છોકરા ! તુ નાના છે, નવા છે, એટલે તને વધુડાને ગજવી મૂકયુ. પખીએ ધરુચિના લખાયેલા હાથમાં પેાતાના જીવનના અંત જોયા જાણે રે! એ મૂંગા જીવોને કયાંથી ગમ પડે કે આ. એમના હત્યારા નહિં, પણ
મહેનતનું કામ આજે નથી સાંપતા પણ જો, આ પાંજરામાં પૂરેલાં પ ́ખીને તારે હમણાં ને હમણાં હલાલ કરી નાખવાનાં છે. લે આ છરી
અને થાળી. આજે રાજાજી માટે એની સાઇ બનાવવાની છે. માટે ઝટઝઢ બધુ' કામ પતાવી દે.
તારણહાર છે ?
ધમ રુચિએ ત્વરા કરી પ‘ખીઓના કાલાહુલ રસાયાને ત્યાં ખેંચી લાવે. એ પહેલાં જ એણે પાંજરાં બારણુ ખાલી નાખ્યું. ખુલ્લું મૂકી દીધું. અને વળતી જ પળે ત્યાં નીરવતા છવાઇ ગઇ.
પણ એ નીરવતામાં પણ, ધરુચિને તા જાણે વાજિંત્રોના મંગલ નાદ સાંભળાતા હતા. ખારી વાટે ઊડીને દૂરના કૈાઈ વૃક્ષ ઉપર જઈ બેઠેલાં અને મુક્તિના કલરવ વડે વાતાવરણને ગજવી મૂકતાં એ ૫ખીએને નિહાળીને, ધર્મ રુચિના આંસુભીનાં પરિશ્રાંત માં પર એક નવી જ ચમક ઊગી નીકળી. એની ભૂખ ને તરસ અધું જ શમી ગયુ` હાય એમ એ એક ખૂણામાં જઈને નિરાંત હવે-પછી આવનારી આફતની રાહ જોતા બેઠા.
[આત્માનંદ પ્રકાશ