________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભગવાને કહ્યું: “ઊકળતું ઘી તારા પર પડ્યાં હોય કે ભિક્ષુણી, પુરુષ હોય કે સ્ત્રી, સૌએ છતાં તારા મનની સમતુલા જળવાઈ રહી હોય નિરંતર યાદ રાખવાનું છે કે ઘર ધરી તે, તારા માટે કે પ્રાયશ્ચિત્તની આવશ્યકતા મા વિધાતા કોને નિરાધ ક્ષમા વડે જ નથી, પણ તારી દાસીઓએ તે શ્રીમતીની ક્ષમા થાય છે.” માગવી જોઈએ. શ્રીમતીને અપરાધ હોય તે પણ ભગવાને તે પછી ભિક્ષઓ અને અન્ય સૌને તારી બાબતમાં છે, દાસીઓ પ્રત્યે નથી.”
ઉદ્દેશી કહ્યું: “કેઈ મધુર બોલે છે તે કોઈ કટુ સુજાતાએ બધી દાસીઓને બોલાવી શ્રીમતીની બેલે છે, કઈ હિત માટે બોલે છે તે કોઈ અહિત સમક્ષ માફી મગાવી, પણ તે અત્યંત શરમિંદી માટે બેલે છે, કોઈ મિત્રભાવે બોલે છે તે કઈ બની અને ભગવાનને કહ્યું, “ભદંત ! એક નિર્દોષ ઠેષ બુદ્ધિથી બોલે છે. પણ આવા સર્વ પ્રસંગે હકીકતને તદ્દન વિકૃત સ્વરૂપે જોઈ મેં વિના કારણે તમારું ચિત્ત વિકારવશ ન થાય, તમારા મુખમાંથી સુજાતાના દેહને પીડા પહોંચાડી, એટલે હું પિતે કટુ શબ્દ ન નીકળે, તમારી ક્ષમાવૃત્તિને જરા પણ જ ક્ષમા અને પ્રાયશ્ચિત્તને પાત્ર છું. સુજાતાના આંચ ન પહોંચે એ રીતે આખા જગત પર, આજના વર્તન પરથી મને સમજાઈ ગયું કે, તમામ ની પર નિઃસીમ મૈત્રીની ભાવના માનવી દેવથી પણ ઉત્તમ અને પશુથી પણ અધમ કેળવવા પ્રયત્ન કરજે !” રીતે વર્તન કરી શકે છે. તે દેવની જેમ વતી છે, તે પ્રસંગે સુજાતાના પતિને તેની પત્નીને તે હે પશુથી પણ બદતર રીતે વતી છું. મલ્ય સમજાઈ ગયા. સુજાતાના ઘરના પણ સૌ સુજાતાએ મને નવી દષ્ટિ આપી છે, હવે આપના સુજાતાની આવી ક્ષમાવૃત્તિ જોઈ દિમૂઢ બની ગયા. ભિક્ષુણી સંઘમાં મને પણ સ્થાન આપવા આપને ક્ષમા, દયા, કરુણા, અનુકંપા આ બધા ગુણો ધર્મ પ્રાર્થના કરું છું.”
રૂપી વૃક્ષની ડાળીઓ જેવા છે, તે સૌને સમજાઈ ભગવાને શ્રીમતીની પ્રાર્થના માન્ય રાખી જતાં આખું કુટુંબ ધર્મના માર્ગે વળ્યું. ક્રોધ, કહ્યું: “શ્રીમતી ! લેહી વડે ખરડાયેલું વસ લેહી અભિમાન, માયા અને લેભ પર વિજય મેળવવા વડે સ્વચ્છ થતું નથી તેમ પ્રજવેલે અગ્નિ પણ દશ વૈકાલિક સૂત્રમાં કહ્યું છે કે : અગ્નિ વડે શાંત થઈ શકતો નથી, તે જ રીતે ક્રોધ વવક , મા મારા વિશે વડે પણ ક્રોધ કદાપિ શાંત થઈ શકતું નથી. ભિક્ષુ મામા માળ, સેમ સંઘ નિ I*
* શાન્તિથી ક્રોધને મારે, નમ્રતાથી અભિમાનને છત, સરલતાથી માયાને નાશ કરે અને સંતોથી લેભ ઉપર વિજય મેળવો. (દશ, અ૮-૩૯)
सहसा विदधीत न क्रियामकविवेकः परमापदां पदम् ।
वृणते हि विमृश्यकारिणं, गुणलब्धाः स्वयमेव संपदः ॥ લાઓ વિચાર કર્યા વિના કંઈપણ કામ ન કરવું, કારણ કે અવિવેક એ જ પરમ આપત્તિનું સ્થાન છે. જેમાં વિચારીને કામ કરે છે તેમને ગુણલબ્ધ એવી સંપત્તિઓ સ્વયમેવ આવીને વરે છે.
૧૮૨]
(આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
