________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હોય એવી અસર થઈ. પ્રેમમાં પડેલી નારી અને પછી તે પેજના ઘડી ચૂલણીએ બ્રહ્મદત્તના ફેણ માંડેલે સર્પ જલદીથી પાછા ભાગતા નથી. લગ્ન એક સરદારની સુંદર કન્યા સાથે કર્યા. ચૂલણએ પ્રેમપૂર્વક કહ્યું: “પ્રાણેશ! આપણે વરવધૂ માટે બાહ્ય રીતે ભવ્ય દેખાતે એક મહેલ નિરાશ થવાની જરાએ જરૂર નથી. બ્રહ્મદત્ત ગમે તૈયાર કરાવ્યું, જે હતું તે લાખની બનાવટને. તેમ તે મારો જ પુત્ર છે અને તેનું કાસળ કાઢવું સેહાગરાતે જ મહેલ સળગી ઊઠે અને બ્રહ્મદત્ત એ મારા માટે રમત વાત છે. આપણે બંને તે તેમજ તેની પરણેતરને નાશ થાય એવી તમામ હજુ યુવાન છીએ અને તમે મારી સાથે જ આ વ્યવસ્થા અત્યંત છુપી રીતે કરાવી રાખી હતી. એટલે પુત્રે તે મને મળી જ રહેવાના. હજુ તે લાખના બનાવેલા મહેલને સળગતા વાર પણ આપણા બંનેમાંથી કેઈને એક વાળ પણ સફેદ શી લાગે? થયો નથી બ્રહ્મદત્તને પરલેકમાં મોક્લી આપી વયોવૃદ્ધ અને ચાણક્ય બુદ્ધિપ્રધાન મંત્રીથી આપણે લગ્ન કરી લેશું. પછી તે આપ રાજા અને આ પેજના ખાનગી ન રહી. તેણે પિતાના હું આપની માનતી રાણી. મારે રાજમાતા નથી પુત્રને ચેતવી દીધું હતું. મહેલ સળગી ઉઠે તે બનવું, હું તે રાજરાણુની ભૂખી છું. અને આમ પહેલાં જ વરઘનું, બ્રહ્મદત્ત અને તેની પત્ની સૌ છૂપી છૂપી પ્રણય લીલામાં આનંદ પણ શું આવે?”
સુરંગ વાટે નાશી છૂટ્યા અને તૈયાર રાખેલા
ઘેડા પર બેસી દેશાંતર નીકળી પડ્યાં ચૂલણીની વાત સાંભળી દીર્ઘ મનમાં જ ધ્રુજી
વરધેનુએ લાક્ષાગૃહમાં બે ચાર મૃત પશુઓને ઊયે. નારી એક અબળા પણ પિતાના ચક્ષુમાં
મૂકવાની વ્યવસ્થા કરી હતી, અને મહેલ બળી કેવા કેવા વિષ ભરી રાખે છે, તેને અનુભવ થયા
ગયા પછી ત્યાં પડેલા અસ્થિ ઈત્યાદી જોઈ ચૂલણી વિના પુરુષને તેને ખ્યાલ નથી આવી શકતે.
અને દીર્ઘ તે માની લીધું કે તેમની વચમાં આવી વિફરેલી અને પ્રણયમાં પાગલ બનેલી નારી
આવતા કાંટાને નાશ થઈ ગયું છે. રાજ્યમાં પછી નથી જેતી પ્રધાનને, પ્રજાને કે પુત્રને! એને
પાટવીકુંવર અને તેની પત્નીના મૃત્યુને એક માસ પિતાનું ધાર્યું જ કરે છે. દીર્થે પિતાની શંકા
માટે શોક જાહેર કરવામાં આવ્યું. બાહ્ય રીતે, વ્યક્ત કરતાં કહ્યું: “પ્રાણેશ્વરી ! એમ પાટવી
લેકેને દેખાડવા માટે ચૂલણએ પણ માથા
; કુમારનું ખૂન થતાં પ્રજા અને લશ્કરમાં બળ
પછાડ્યાં, પણ ભીતરમાં તે પોતાની કાર્યસિદ્ધિને જાગી ઊઠે તે ?”
આનંદ અનુભવે. નારીનાં મનના ભાવે બાપડા ચૂલથી ખડખડાટ હસીને બેલીઃ “શા કહે દેવે પણ જ્યાં નથી સમજી શકતાં, ત્યાં પામર છે કે સ્ત્રીની બુદ્ધિ પાનીએ, પણ મને તે પુરુષની માનવનું તે પૂછવું જ શું? પણ મુખ્ય મંત્રીશ્રી બુદ્ધિ જ પાનીએ દેખાય છે. આપણે બ્રહ્મદત્તને કશું અજાણ ન હતું, ચૂલણની લીલા તે બરોબર કાંટો એવી રીતે દૂર કરશું કે કઈને રજ માત્ર જાણતા હતા. પણ શંકા ન આવે. રાજ્યમાં ચતરફ એક જાહેર ઘેડા સમય બાદ, શેક વિસારે પડ્યાને કરશે. સત્તાના સૂત્રો અને લશ્કર તે આપણું જ દેખાવ કરી, દીઘને રાજતિલક કરવામાં આવ્યું હાથમાં છે. પછી કોઈ ચુંકેચા કરી જ કેમ શકે? અને પછી તે ચૂલણી પાછી હતી તેવી જ આ જગતમાં તે સૌ ચમત્કારને નમસ્કાર જ કરતા રાજરાણું બની ગઈ. એક દુરાચારી, કામાત્ત હોય છે. પ્રજા તે મેંઢા જેવી છે એને જે દિશામાં અને પુત્ર હત્યારી કુલટાને વિજય થયે. પરંતુ હંકારે તે જ દિશામાં તે ચાલતા શીખી જાય છે. પાપ દ્વારા પ્રાપ્ત કરેલા વિજયનું આયુષ્ય પણ અને એમ હુંકારીએ તે જ રાજ્ય ચાલી શકે.” અ૫ જ હોય છે ચૂલણ અને દીર્ધાના કાવતરાએ
પર્યુષણ વિશેષાંક
[૧૯
For Private And Personal Use Only
