Atmanand Prakash Pustak 049 Ank 01

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
આત્માનંદ પ્રકાશ અને નયવાદ,
જૈન દર્શનના સ્યાદ્વાદ માર્ગ અનુસાર પ્રત્યેક પ્રદાર્થમાં સાત નયનું અવતરણ થઈ શકે છે તે રીતે પ્રસંગોપાત્ત આત્માનંદ પ્રકાશને અંગે તે અવતરણ જણવું યોગ્ય થઈ પડશે (૧) નૈગમ નથી સર્વ આત્માઓની ચેતના (પ્રકાશ) અક્ષરના અનંતમે ભાગે ખુલી હોય છે (૨) સંગ્રહ નયથી સર્વ આત્માઓની પ્રકાશ સત્તા અસંખ્ય પ્રદેશરૂપ સમાન છે (૩) વ્યવહાર નથી આત્મા સંસારી-મુક્તભવ્ય-અભવ્ય વિગેરે અનેક ભેદરૂપ ગણાય છે (૪) જુસૂત્ર નથી પરિણમિકભાવથી આત્માને જે સમયે જે ઉપગ હેય જેમકે “કષાયાત્મા-ગાત્મા’ વિગેરે તે ગણાય છે (૫) શબ્દનયથી આત્મા આત્માના આનંદ-પ્રકાશને ઓળખી, સ્વપ્રતીતિ પ્રાપ્ત કરે તે સમ્યગદર્શન ગુણરૂપ હેય છે (૬) સમભિરૂઢ નયથી અષ્ટગુણસ્થાનકથી શ્રેણિમાં વર્તતાં કેવલ્યરૂપ આત્માનંદ પ્રાપ્ત કરે તે અવસ્થા અને (૭) એવંભૂત નથી અનંતકાળ પર્યત આત્મા સર્વે કર્મક્ષયથી અનંતગુણની પ્રાપ્તિ સાથે સંપૂર્ણ આત્માનંદ-પ્રકાશ પ્રાપ્ત કરે તે સિદ્ધાવસ્થા. શ્રીમદ્ આનંદઘનજી શ્રી શાંતિનાથજીના સ્તવનમાં કહે છે કે
સકલ નયવાદ વ્યાપી રહ્યો તે શિવ સાધન સંધિ રે ” અર્થાતુ નથી અસંખ્ય હેવા છતાં પ્રત્યેક પદાર્થનું જ્ઞાન સંક્ષિપ્તમાં સાત નથી કરવામાં આવતાં વરતુસ્વરૂપ સહેલાઈથી સમજાઈ જાય છે. બીજને ચંદ્રમા જેમ પૂર્ણિમાએ પૂર્ણતાને પામે છે તેમ-આત્મ સ્વરૂપની વિચારણા નૈગમનયથી શરૂ થઈ એવંભૂત નયમાં વિરામ પામે છે. મતલબ કે આત્માને પરમાત્મસ્વરૂપ બનાવવા માટે નાની સમજણ સ્વાદુવાદરૂપે જિનસિદ્ધતિમાં અપાયેલ છે. સાત નયેનું એકીકરણ તે જ સ્વાદુવાદ સિદ્ધાંત છે. વાતાવરણ અને સંસ્મરણે
આપણી રાષ્ટ્રીય સરકાર સ્થપાયાને લગભગ ચાર વર્ષ થઈ ગયા છે. કારઆનું યુદ્ધ લગભગ થભી ગયું છે પરંતુ રશિયા, તરફથી વિશ્વયુદ્ધનો ભય ઊભો થયેલ છે. કેસની પરિસ્થિતિ આ. કૃપલાનીને છૂટા પડવા પછી ગુંચવણ ભરેલી થઈ છે. લાંચરૂશ્વત, કાળાં બજારો અને અમલદારની અવ્યવસ્થાઓ ચાલુ છે. પાકિસ્તાન સાચી કે ખોટી રીતે પિલાદી મુક્કો ઉગામી કાશ્મીર માટે ભારતની સરકાર સાથે લડાઈ કરવાની તૈયારી નજીકમાં બતાવી રહ્યું છે-આ રીતે અનેક વિષમ સંગોવાળા વાતાવરણ વચ્ચે રાજકીય નૌકા ચાલી રહેલી છે. જેને જગતમાં ગત વર્ષમાં શ્રી શત્રુંજયગિરિની છાયામાં પૂ. આ. શ્રી વિજયપ્રેમસૂરિજીની હાજરીમાં જૈન સોસાયટીમાં ભવ્ય પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ ઉજવાયો હતો અને વિદ્વાન તપસ્વી પૂ૦ મુત્ર શ્રી ભયંકરવિજયજી વિગેરે મુનિરાજેને પંન્યાસ પદવી અર્પણ કરવામાં આવી હતી. ધ્રાંગધ્રામાં શેઠ પુરુષોત્તમદાસ સુરચંદે બંધાવેલ જેન બેગનું ઉદ્ધાટન ત્યાંના રાજસાહેબને હસ્તે થયું હતું. રા. બા. શેઠ જીવતલાલ પ્રતાપસિંહ ચંદ માસમાં નવ લાખ નમસ્કાર મંત્રની ગણનાનું અંગીકૃત કાર્ય પૂર્ણ કરીને મુંબઈ આવી ગયા હતા. તેમણે જૈન સમાજ ઉપર અન્યને અનુકરણ માટે ઉત્તમ દષ્ટાંત પૂરું પાડયું છે. સાહિત્યરત્ન મુવ પુણ્યવિજયજી બે વર્ષ લગભગ જેસલમેરના પ્રાચીન ભંડારો તપાસી જરૂરી પ્રતના સ્લાઈડથી ફોટાઓ લેવરાવવાનો પ્રબંધ કરી, અવિરત પ્રયાસપૂર્વક સંશોધન કરી, સાહિત્ય-યાત્રા સમાપ્ત કરી બીકાનેર ચાતુર્માસ માટે આવી ગયા છે. શ્રી ગિરનારની પવિત્ર છાયામાં શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈના ઉદ્દઘાટનપૂર્વક રા. બ. કાંતિલાલ ઈશ્વરલાલના પ્રમુખપદે તથા શેઠ પુરૂષોત્તમદાસ સુરચંદના સ્વાગતાધ્યક્ષપણ નીચે જૈન કેન્ફરન્સનું અઢારમું અધિવેશન પૂર્ણ થયું હતું અને દશ ઠરાવ પસાર થયા હતા. શ્રાવક શ્રાવિકા ક્ષેત્રને અંગે મધ્યમવર્ગની થાજના માટે પીસ્તાલીશ હજારનું ફંડ થયું હતું તે અખિલ ભારતને હિસાબે