Atmanand Prakash Pustak 049 Ank 01

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

नूतन वर्ष, मंगलमय विधान.
सर्वव्याप्येकचिद्रुप-स्वरूपाय परमात्मने ।
स्वोपलब्धिप्रसिद्धाय, ज्ञानानन्दात्मने नमः ॥ “સર્વવ્યાપી( સર્વને દેખનાર અને જાણનાર), એક ચૈતન્ય(શુદ્ધ ચૈતન્ય)
જેનું સ્વરૂપ છે અને જે આત્મિક અનુભવવડે પ્રસિદ્ધ છે તે જ્ઞાનાનંદમય ( જ્ઞાન અને આનંદસ્વરૂપ) ઉચ્ચ આત્માને નમસ્કાર હો ! ”
–વંaza, પ્રકાશનું આંતરદર્શન.
જે પ્રસંગે સમગ્ર પ્રાણીસૃષ્ટિમાં કયાણકારી વર્ષાઋતુનું આગમન થયા પછી ચિત્તમાં પ્રસન્નતાની ઉમિઓને સંચાર થઈ રહ્યો છે, તે વર્ષાઋતુથી આનંદજનક બનેલ તેમજ છેલ્લા દિવસોમાં પર્યુષણ પર્વરોધનની શરુઆતવાળા શ્રાવણ માસમાં આજના મંગલમય પ્રભાતે શુદ્ધ દેવ, ગુરુ અને ધર્મની કૃપાથી “શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ) ઓગણપચાસમાં વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે. પૂર્વ પ્રણાલિકા પ્રમાણે સ્વગત વિચારે છે કે-જગતમાં સૂર્ય, ચંદ્ર, દીપક, વિદ્યુત વિગેરે અનેક પ્રકાશો છે પણ એ સર્વ કરતાં અનંતગુણ ચડીયાત આત્માનો પ્રકાશ છે કે જે કાળ, સ્વભાવ, નિયતિ, ઉદ્યમ અને કમરૂપ પાંચ કારણને અનુસરીને જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તપ દ્વારા વ્યક્ત થાય છે. કેવળજ્ઞાનીઓએ પાંચે કારણોમાં પુરુષાર્થની મુખ્ય તાવડે આ પ્રકાશને સંપૂર્ણપણે પ્રકટાવે છે; એ કેવળજ્ઞાનરૂપ મહાસાગરનું હું એક બિંદુ છું; છતાં એ બિંદુનું પણ જગતમાં અસ્તિત્વ છે; કર્મોથી સંપૂર્ણ ક્ષય ઉત્પન્ન થતાં અનંતજ્ઞાનપ્રકાશનું મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાનરૂપ ક્ષાપશમિક જ્ઞાન નિમિત્ત છે ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશવિજયજી જ્ઞાનસારમાં કહે છે કે “કૃષ્ણપક્ષ( મિથ્યાત્વ) ક્ષીણ થયે છતે અને સમ્યફ વ શુકલપક્ષ ઉદયમાન થયે છતે બીજનો ચંદ્ર જેમ પૂર્ણિમાને ચંદ્ર બની જાય છે.” તેમ લાપશમિક જ્ઞાન ‘ક્ષાયિકરૂપ” અનેક જન્મના શુભ પ્રયત્ન પછી બની જાય છે, ત્યારે શ્રુતજ્ઞાનરૂપ શરીરધારા બાહ્ય અને આંતર્ જગતમાં મારાથી યથાશક્તિ કાર્ય બની શક્યું છે? ગતવર્ષમાં વ્યાપક જ્ઞાન સમષ્ટિમાં વ્યક્તિરૂપે જેનદર્શનના ઉચ્ચ તને લક્ષ્યમાં રાખી અનેકાંતદૃષ્ટિનાં ઉચ્ચ રહસ્ય સમાજને સમય છે? વાસનાઓથી બળહીન બનેલા અને મધુબિંદુની માફક ઓતપ્રોત થયેલા સંસારી જીવને સત્કર્મ અને દુષ્કર્મનું ભાન કરાવ્યું છે ? તર્કવાદી જ્ઞાન કરતાં ચારિત્ર( Character)ની ભૂમિકા ઉચ્ચતર છે તે દર્શાવવા સાથે જ્ઞાની ૮ વિતા એ સૂત્રનું રહસ્ય યથાશક્તિ સમજાવ્યું છે? સંસારચક્રમાં જન્મ અને મૃત્યુ અનિવાર્ય અને સહજ છતાં આત્માના અનાદિઅનંતપણુ તરફ લક્ષ્ય રાખી માનવ વાચકોની આત્મભૂમિકાને તૈયાર કરી સ્વાવલંબનપૂર્વક પ્રગતિમાન થવા પ્રેરણું કરી છે ?-મન
ગધારા વિચાર કરતા ફલિત થાય છે કે-અવશ્ય સુંદર પરિણામ આવ્યું છે. જગતમાં પ્રત્યેક સ્કૂલ વસ્તુ સ્વનિમિત્તવડે આત્માને જગાડે છે. સૂર્યના ગ્રહણથી કીર્તિધર રાજા અને અકાળે વૃદ્ધ થઈ ગયેલા વૃષભથી જેમ કરકંડુ રાજાને આત્મજાગૃતિ થઈ હતી, તદનુસાર આત્મા ગુણગ્રાહી હોય તે પ્રભુમૂર્તિ અને શાસ્ત્ર પુષ્ટાલંબન હોવાથી આત્મજાગૃતિ અર્પે તેમાં આશ્ચર્ય નથી. લેખે એ શાસ્ત્રનાં નિઝરણુઓ હોવાથી આત્માને અંતરાલેકન (Introspection) માટે થાય એ સ્વતઃ સિદ્ધ છે; જેથી પ્રસ્તુત પત્રને રચનાત્મક હેતુ જેન સિદ્ધાંતાનુસાર મનુષ્યોને કર્મયોગી બનાવવાનું છે. એગણ