Atmanand Prakash Pustak 043 Ank 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
ગળપણ છે તેમ પુન્યને સ્વભાવ સુખ છે. તથા રસવાળું હશે તેને અનુસરીને પિતાને જેની પાસે પૌગલિક સુખની સામગ્રી જેટલા સુખી અથવા તે દુ:ખી જણાવશે. પુન્ય પાપ પ્રમાણમાં હોય છે તેની પાસે પુન્ય પણ તેટલા આદિ ભિન્ન પ્રકૃત્તિવાળા આઠે કર્મને દરેક પ્રમાણમાં રહેલું છે. પુન્યના રજકણ-પુગલો- સમયમાં એકી સાથે જ ઉદય હોય છે તેમાં માં દુઃખનો અંશ પણ હોતો નથી. જેમ વધારે રસ તથા દળવાળા કર્મ અત્યંત સ્પષ્ટ સાકર ફીકાશવાળી વસ્તુને મીઠી બનાવે છે રીતે અનુભવાય છે. અશાતાદની તથા લાભાં તેમ પુન્ય દુખીને સુખી બનાવે છે. તરાય, ભેગાંતરાય અને ઉપભેગાંતરાયના
સંસારમાં સર્વ પ્રકારે સુખી અથવા તો ઉદયથી ઘેરાયેલા અર્થાત્ હમેશના રેગી, દુઃખી કઈક જ હોય છે. ધન છે ત્યાં પુત્ર નથી ધનહીન, બાગ-બંગલા, સ્ત્રી, વસ્ત્ર, ઘરેણાં અને પુત્ર છે ત્યાં ધન નથી. જ્યાં બંને છે તથા સ્વાદીષ્ટ ખાદ્ય પદાથી આદિથી વંચિત ત્યાં આરોગ્યતા નથી. આ પ્રમાણે કોઈ ને કોઈ દુઃખી અજ્ઞાની માનવી પાપીને સુખી અને સુખની ખામી માનવીઓમાં જણાય છે તેનું ધમને દુઃખી જોઈને કેટલાક એમ કહેતા કારણ પુન્યની અશુદ્ધિ છે અર્થાત પુન્યમાં પાપ નજર આવે છે કે પાપ કરવાથી સુખી થવાય ભળેલું હોવાથી જ સુખની ન્યૂનતા રહે છે. છે અને ધર્મ કરવાથી દુઃખી થવાય છે; માટે જેમ સાકરમાં કરિયાતું ભળી ગયેલું હોય અધમ જ કરે ઠીક છે. પણ તે મોટી ભૂલ અને તેને ખાઈએ તે તે સાકર કેવળ મીઠી કરે છે, કારણ કે જે સાકર કડવી લાગે અને ન લાગતાં કાંઈક કડવી પણ લાગે છે તેવી જ કરિયાતું મીઠું લાગે, દેવતા શીતળતા રીતે પાપમિશ્રિત પુન્ય ભેગવતાં કઈ વાતે આપે અને પાણી બાળી નાંખે તે જ સુખ તે કઈ વાતે દુઃખ અનુભવાય છે. માન- ધર્મથી દુઃખ અને અધર્મથી સુખ થઈ શકે, વીઓમાં ભાગ્યે જ કઈક એ હશે કે જે વસ્તુમાત્ર પોતપોતાના સ્વભાવ પ્રમાણે જ વતે કેવળ પુન્ય અથવા તે કેવળ પાપ જ ભેગવત છે. ધર્મથી પુન્ય ઉત્પન્ન થાય છે અને તેને હશે, કઈ પુન્ય અધિક તે પાપ અલ્પ અને સ્વભાવ જે પૈલિક સુખનાં સાધન મેળવી કોઈ પાપ વધારે તે પુન્ય ઓછું ભેગવે છે. આપવાનું છે. અને અધર્મથી પાપ થાય છે જે પાપ અધિક અને પુન્ય અલ્પ ભગવતો કે જે પરિણામે દુખત્પાદક પિગલિક સાધન હશે તે પિતાને દુ:ખી જણાવે છે અને પુન્યની મેળવી આપે છે જેથી માનવી અનેક પ્રકારનું અધિકતાવાળો પિતાને સુખી જણાવે છે. દુઃખ ભોગવે છે. છતાં અધમી માણસે જે
જેમ દાળ-શાક આદિ વસ્તુઓને સ્વાદિષ્ટ સુખી જણાય છે તે તેમના પૂર્વ સંચિત બનાવવાને ખારાશ, ખટાસ, મીઠાસ, તીખાસ- પુન્યના ઉદયનું પરિણામ છે, પણ જે સુખી વાળી વસ્તુઓનું ચૂર્ણ—મશાલો કરીને બીજી અવસ્થામાં અધર્મ કરી પાપ ઉપાર્જન કરી વસ્તુઓને રવાદ આપવા છતાં પણ દાળને રહ્યા છે તે જ્યારે ફળ આપવા સન્મુખ થશેખારી કહેશે અને જે મરચાં વધારે હશે તે ઉદયમાં આવશે ત્યારે ભવિષ્યમાં તેઓ અવશ્ય તીખી કહેશે. તેવી જ રીતે માનવી ભિન્ન ભિન્ન દુઃખ ભગવશે જ તેવી જ રીતે ધમી માણસ જે પ્રવૃત્તિ અને અધ્યવસાયથી કરેલા કાર્યના દુઃખ જોગવી રહ્યા છે તે પણ તેમના પૂર્વે પરિણામરૂપ પુન્ય તથા પાપને એકી સાથે કરેલા પાપના ઉદયનું ફળ છે, પણ તેમની જ ભેળવવાથી જે કર્મ વધુ પ્રમાણમાં દળ ધાર્મિક પ્રવૃત્તિનું નથી. પિતાની શુભ પ્રવૃત્તિથી