________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૮.
•: શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
એમાં ધર્મની શ્રદ્ધા હોતી નથી. તેમજ તેઓ બની રહે એવી ભાવનાથી બીજાને ધનસંપત્તિ ઇંદ્રિયોના દાસ હોય છે, જેથી કરીને તેઓ પ્રાપ્ત થવાથી પોતે બન્યા કરે છે, અને પ્રાપ્ત આત્માથી ભેળા જીવોને અવળે માર્ગે દોરી ન થઈ હોય તો તેને કંગાલ જ રાખવાની જાય છે. ભલે, તેઓ પોતાને બુદ્ધિમાન તથા ઈછાવાળા હોય છે, કારણ કે બીજે પિતાનાથી વિદ્વાન માને પરંતુ તેમનાં આરંભેલાં કાર્ય માં ધનસંપત્તિમાં વધી જાય તો પિતાનું માન નિરાભિમાની–ડાહ્યો માણસ કાંઈ ખામી બતાવે જળવાતું નથી, માટે તે બીજાની નબળી સ્થિતિ તો તે મિથ્યાભિમાનને લઈને પિતાની ભૂલને જોઈને જ રાજી રહેવાવાળા હોય છે. આવી જ સુધારતો નથી, જેથી કરી પરિણામે તેને ઘણું રીતે વિદ્યા, રૂપ, બળ, એશ્વર્યતા વગેરેમાં પણ આપત્તિવિપત્તિગ્રસ્ત થવું પડે છે કે જે એક પોતાનાથી નબળી સ્થિતિમાં જોવાને ઈ છે મૂખ માણસની પ્રવૃત્તિના ફળરૂપ કહી શકાય. છે; માટે જ મિથ્યાભિમાની માણસે અધમ આવા માણસની બુદ્ધિ તથા જ્ઞાન સંબંધી વૃત્તિવાળા હોય છે. મિથ્યા પ્રશંસા કરવામાં આવે તો તે પિતાને મોઢે
આવા માણસો જીવનમાં પોતાનું કાંઈ પણ જ પિતાને મૂર્ખ કહે છે કે જે એક મિથ્યાભિ
શ્રેય સાધી શકતા નથી. એમને અભિમાની માનનું ચિહ્ન છે. મિથ્યાભિમાની માણસનું
નું માણસ જરાયે પસંદ હોતો નથી, કારણ કે પોતે એક લક્ષણ છે કે તેમની જ્યારે પ્રશંસા કર-
3 મિથ્યાભિમાની છે, એટલે બીજો અભિમાની માણસ વામાં આવે છે ત્યારે તેઓ હું મૂર્ખ છું એમ તેમને કોઇ હિસાબમાં ગણતા નથી. જેથી કરી જણાવવામાં પણ એક મહત્વતા છે એમ સમજે તેઓ ચિત્તમાં કલેશવાળા રહે છે. એમને છે, પણ જો તેને મૂળ કહેવામાં આવે તો આખા યે જીવનમાં ક્યાંય પણ શાંતિ કે સુખ મિથ્યાભિમાનને લઈને ગુસ્સે થાય છે; તપ, મળી શકતા નથી. એમને હમેશાં મેટાઈ જપ, ધ્યાન આદિ ઉત્તમ પ્રવૃત્તિઓ પણ મિથ્યા
પસંદ હોવાથી માયા–પ્રપંચ સેવે છે અને ભિમાનના સંસર્ગથી દુષિત થાય છે, જેથી કરી ઓિ ડળ આડંબર કરે છે. માન મેળવવાને તે નિષ્ફળ જાય છે અર્થાત્ વિપરીત ફળ પરાધીન હોવાથી જેમ તેમ પોતાની મહત્ત્વતા આપવાવાળી થાય છે. મિથ્યાભિમાનીને આd- વધારવાને કેટલીક મદદ માટે બીજાની ખુશારૌદ્રધ્યાન નિરંતર જ રહે છે, કારણ કે મત કરે છે. બીજના ગુણ ગાઈને પણ તેની તેના અંદર ઈષ પુષ્કળ હોય છે, જેથી કરીને પાસે પોતાના વખાણ કરાવે છે. જનતામાં બીજાની પ્રશંસા સહન કરી શકતા નથી, તેમજ સંપત્તિ તથા સત્તાથી માનનીય ગણતા માણતેનામાં રહેલા ગુણો તથા ધનસંપત્તિ આદિને સોને પોતાના અનુયાયી બનાવી તેમની કરેલી જોઈ શકતો નથી. પોતાને મહાન માની મિથ્યાભિ- પ્રશંસાથી જનતામાં યશકીર્તિ મેળવવા તેમના માનથી ફુલાયા કરે છે. મિથ્યાભિમાનની ભાવના ગુણ ગાઈને તેમનું બહુમાન કરે છે. આવી રીતે ઘણું જ હલકી હોય છે. તેઓ બીજાનો અસ્પૃદય મિથ્યાભિમાન માનવજીવનને અધમ બનાવી ઈચ્છતા નથી. દરેક બાબતમાં બીજાને પતા- ભાવી ભવમાં અધમ ગતિ આપવાવાળું હોવાથી નાથી હીન જોવાને આતુર રહે છે, કારણ કે પિતાનું હિત ઈચછનારાઓએ સર્વથા ત્યાગ તેમને પિતાની માનહાનિનો ભય રહે છે. બીજા કર જોઈએ કે જેથી કરીને ઐહિક જીવન બધા યે મારી ખુશામત કરે અને મારા દાસ સુખમય વ્યતીત કરીને ભાવમાં શુભગતિ મેળવે.
For Private And Personal Use Only
