________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
: યાગની અદ્ભુત શક્તિ :
એનુ નિવારણ કરવામાં યથાયેાગ્ય અન્વેષણ બાદ જે તે મનુષ્યની પ્રતિદિન આશ્ચર્ય કારી અનિવાર્ય થઇ પડે છે. શ્રદ્ધાના વાસ્તવિક સર્જ - ઉન્નતિ થયા કરે છે. નની દૃષ્ટિએ પ્રમાણેા ભાગ્યે જ ઉપયુક્ત નીવડે છે. પ્રમાણેામાં મનુષ્યને પ્રાય: દોષપૂર્ણ તા જણાય છે. પ્રમાણાથી શ્રદ્ધાની પરિણતિ પ્રાય: અશકયવત્ છે.
સંપૂર્ણ અને ચિરસ્થાયી શ્રદ્ધા અને એ શ્રદ્ધાજન્ય સ્વયં પ્રોાધન આત્મકલ્યાણની દૃષ્ટિએ અત્યંત મહત્ત્વના છે. એ બન્નેનું નિરુપણ કરતાં પ્રે. હડસને “ The Law of Mentalહાય Medicine ’( માનસિક આષધના નિયમ )માં વાસ્તવિક કહ્યું છે કે~
સ્વાશ્રય પછી ધ્યાન આવે છે. ધ્યાન એ યાગનું બીજું પગથિયુ છે. ધ્યાનથી જ સત્ય જ્ઞાન પ્રાપ્ય અને છે. ખીન્ન મનુષ્યાદ્વારા જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું એ જ્ઞાનપ્રાપ્તિની ખરી રીતિ નથી. એવું જ્ઞાન જીણુ વત્ થઇ પડે છે. કાઇ પણ વસ્તુના સંબંધમાં સ્વયમેવ વિચાર કર્યા વિના, તે વસ્તુ સંબંધી જે જે આશકા
તેનું સદ ંતર નિવારણુ નથી થઇ શકતું. વારંવાર વિચારથી જે તે વસ્તુનુ યથાર્થ જ્ઞાન થાય છે અને જે તે વસ્તુજન્ય આશકાના પરિણામે વિચ્છેદ થાય છે. જે તે વસ્તુને તેનાં સર્વ દષ્ટિબિન્દુઓદ્વારા વિચાર થાય, તેના ત્યારે જ જે તે વસ્તુનુ યથાયાગ્ય જ્ઞાન સંભવી પ્રત્યેક સ્વરૂપનું યથાર્થ રીતે પૃથક્કરણ થાય શકે છે. તે પછી કોઇ પણ પ્રકારની આશ’કાને સ્થાન રહેતું જ નથી. પરિપૂર્ણ અને નિશ્ચયયુક્ત જ્ઞાનની પરિણતિ થયા બાદ આશકાનું અસ્તિત્વ કાઇ કાળે પણ ન જ રહે. કોઇ વસ્તુ સંબંધી ખીજાના નિણૅય અને પેાતાના નિર્ણ યમાં હંમેશાં જમીન આસમાન જેટલેા તફાવત રહે છે. બીજાના નિણ્ય વાલુકાગૃહ સમાન છે. સ્વકીય નિર્ણય ખડક જેવા દઢ હાય છે. ધ્યાનથી અનેક અવનવા સિદ્ધાન્તાનું પ્રતિપાદન થાય છે. ધ્યાનથી ઉચ્ચ પ્રતિનાં નિવા-જ્ઞાનની અવશ્ય પ્રાપ્તિ થાય છે. ધ્યાન સદા એકાગ્રવૃત્તિ ઉપર નિર્ભર રહે છે. ચિત્તની એકાગ્રતા એ વિજયસિદ્ધિતું મહાન રહસ્ય છે. ( ચાલુ )
66
શ્રદ્ધા એ આરાગ્યપ્રાપ્તિની એક વૈજ્ઞા અને બુદ્ધિજન્ય શ્રદ્ધા પરિપૂર્ણ પ્રકારની હાય છે અને તે
નિક રીતિ છે. અભ્યાસ
અત્યંત લાભદાયી છે. પૂર્ણ શ્રદ્ધા ચિરસ્થાયી રહે છે. તેની શક્તિના કોઇ વિપરીત ઉષાય
નથી વિચ્છેદ નથી થતા. ”
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દરેક મનુષ્યે મુક્તિની પ્રાપ્તિ સ્વયંમેવ કરવી એ ચાગના પરમ આદેશ છે. પ્રત્યેક મનુષ્ય યોગનાં અનુષ્ઠાનથી સ્વાશ્રયી બને છે. દરેક મનુષ્ય જ્ઞાનના મહામંત્રથી આત્માના અપૂર્વ સાક્ષાત્કાર કરી શકે છે. પાતાની સર્વ આ શકાઓનું પોતે જ નિવારણ કરે છે. પોતાની આશકા શી શી છે, એ બીજો મનુષ્ય શું જાણે ? સ્વકીય આશકાનું યથા રણુ કાઇ મનુષ્ય પોતે જ કરી શકે છે. આ શકાએનાં નિવારણનાં ફળરૂપે સ્વાશ્રયભાવની પ્રતિપત્તિ થાય છે. સ્વાશ્રયની પરિણતિ થયા
For Private And Personal Use Only
૧૯૧
