Atmanand Prakash Pustak 034 Ank 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 4

૧૪
શ્રી આત્માનઃ પ્રકાશ
રાજ્યાભિષેક કરે છે. અને કમલપત્રમાં અભિષેકજલ ભક્તિપૂર્વક ધારણ કરતા લેાકેા પ્રભુને બહુ વેળા સુધી વિસ્મયપૂર્વક નિહાળી રહ્યા છે. આમ તાદશ્ય ચિતાર રજૂ કર્યાં છે. તદુપરાંત અહીં ઉદ્દાત્ત અલકાર છે. ‘ મહેતાં ચોવક્ષળમ્ । ' તે અભિષેક વેળાયે જે જના હાજર હતા તે પણ ધન્ય છે એમ કહી, પ્રભુના મહિમાતિશય વ્યજિત કર્યા ૯. વિદ્યા કલા બતાવી, લેાકવ્યવહાર સકલ શિખડાવી; સ્વામી થયા તું જેનેા, પ્રજા તે કૃતાય છે આવી ૧૦.
સકલ વિદ્યા અને કલા દર્શાવી, તથા સમસ્ત લેકવ્યવહાર પ્રકાશિત કરી તું જેને સ્વામી થયા, એવી તે પ્રજા કૃતાર્થ થઇ ગઈ છે
66
શ્રી ઋષભદેવજી લેકવ્યવહાર આદિના આદ્ય પ્રણેતા છે, યુગારભે ત્યારે જનતા લોકવ્યવહારથી અભિજ્ઞ હતી, ત્યારે તેને લાકવ્યવહારનું સમ્યક્ શિક્ષણુ આપી અને સકલ વિદ્યાકલાનું પ્રતિપાદન કરી પ્રભુએ પરમ લોકકલ્યાણ કર્યું. આવા સમ પુરુષના સ્વહસ્તે જે પ્રગ્ન શિક્ષણ પામવા ભાગ્યશાળી બની હતી તે કૃતાર્થ છે-કૃતકૃત્ય છે ! ધન્ય છે !—ઉદ્દાત્ત અલકાર, સરખાવેા:~
66
प्रजापतिर्यः प्रथमं जिजीविषुः शशास कृष्यादिषु कर्मसु प्रजा । प्रबुद्धतत्त्व पुनरद्भुतोदयो, ममत्वतो निर्विविदे विदांवर ।।
33
—શ્રી સંમતભઽસ્વામીકૃત બૃહસ્વયં ભૂસ્તાત્ર, ૧. ક્ષેા. ૨. દીક્ષા કલ્યાણક ગાથા ૧૧-૧૨,
પૃથ્વી વ્હેચી દઈ સ્વજને, આર્ષી નિરંતર વાર્ષિક જ્ઞાન અહો ! તુ જ્યમ કે જાએ, નિયમધુરા ધારી ધીર ! કહેા. ૧૧. બધુજનેામાં પૃથ્વી વ્હેંચી આપી, અને અવિચ્છિન્ન ધારાએ વર્ષીદાન દઈ, તે જેમ વ્રતની ધુરા ધારણ કરી તેમ બીન કાણે કર્યુ છે ?
ભગવાને મુનિપણું ધારણ કરતાં પૂર્વે સાગરાન્ત પૃથ્વીને તૃણવત્ ત્યાગ, કરી પુત્રાદિને વ્હેંચી આપી; તથા વધુ પત નિરંતર પરમ ઉદાર દાનની ધારા વર્ષાવી. આવા ઉત્કટ ત્યાગ કરનાર બીજો કોણ છે ? એમ કહી પ્રભુનું અધિકપણું સૂચવ્યુ હોઇ આ વ્યતિરેક અલંકાર છે, સરખાવેશ:--
विहाय यः सागरवारिवाससं वधूमिवेमां वसुधावधं सतीम् । मुमुक्षुरिक्ष्वाकुकुलादिरात्मवान् प्रभुः प्रववाज सहिष्णुरच्युतः ॥
33
-
—શ્રી બૃહસ્વયંભૂસ્તાત્ર કાજળ શ્રી કાળી જે, જયાર્થી તુજ સ્કંધ ધરે દેશાભાને; આલિંગી ત્યજેલી, રાજ્યશ્રીની અશ્રુટા જાણે ! ! ૧૨.
કાજળ જેવી કાળી જે જટાવડે કરીને હારા કધ શોભે છે, તે જટા જાણે કે આલિંગન કરીને વિસર્જન કરેલી રાજ્યલક્ષ્મીની અશ્રુધારા હાયની !