________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
વસ્તીપત્રકમાં રજુ કરવામાં આવતા સદરહુ આંકડાઓ હાલતુરત તે કોમની ઉપર મુજબની સ્થિતિ સંબંધી અવલોકન કરવા માટે પૂરતા ગણ્યા સિવાય બીજો ઉપાય નથી.
જેન વસ્તીનો ઉલ્લેખ કરતાં Imperial Census Report વસ્તીપત્રકમાં દર્શાવેલ આખા હિંદુસ્તાનની જૈન વસ્તીને તેમજ મુંબઈ ઇલાકે, વાલીઅર અને રાજપુતાના સ્ટેટને લગતી જૈન વસ્તીના આંકડાઓ સદરહુ રિપોર્ટમાં રજુ કરવા ઈરાદો રાખેલે છે; કારણ કે તેને લગતા આંકડાઓનું વર્ણન વસ્તી પત્રકમાં વિગતે અપાએલ છે, આ ઉપરાંત બધા પ્રાંતેને લગતી આવી બાબતેનું વર્ણન વિસ્તારપૂર્વક કરવામાં આવે તો ઘણું જ જાણવાનું મળી શકે; પરંતુ તેવું કામ કરવા સારૂં અને ઉપગી આંકડાઓ બહાર આણવા સારૂ મારી જેવી એકાદ વ્યક્તિ કરતાં વધારે માણસની, દ્રવ્યની તેમજ વખતના પૂરતા ભેગની આવશ્યકતા હોવાથી હાલતુરત ઉપર દર્શાવેલ પ્રાંતને લગતી હકીકત રજુ કરી શકાય તેમ છે. સ્થલ અને વખતના સંકેચને લીધે પ્રાંતિક હકીકત વિસ્તારપૂર્વક જણાવવા બની શકયું નથી. વસ્તીપત્રક ઉપર અવલોકન કરતાં પારસી, હિંદુ, ક્રીશ્રીઅન અને મુસલમાન જેવી કે વસ્તિને અમુક ટકા વધારો બતાવે છે ત્યારે જેને પોતાના અનુયાયીઓને બીજા ધર્મમાં ભળી જતા વસ્તીપત્રક ઉપરથી જોઈ શકે છે તે ખરેખર દિલગીરી ઉપજાવે તેવું છે. જૂદા જૂદા ધમવાળાનું સંખ્યાબળ ધરાવતા એક જ દેશની અંદર, દરેક ધર્મવાળાની વસ્તીનું બળ, તે ધર્મના અસ્તિત્વ માટે કેટલું બધું ઉપગી અને જરૂરીઆતવાળું છે તે ઉપર આ રિપોર્ટ વાંચનારાઓનું ખાસ ધ્યાન ખેંચવામાં આવે છે,
( હિંદુસ્તાનની જમીનનું ક્ષેત્રફ. ૧૮૦૮૬૭૯ સમરસ માઈલ છે. તેમાં કુલે વસ્તી ૩૫૦૫૨૯૫૫૭ માણસોની છે અને જૈન ધર્મ પાળનારી વસ્તી કુલે ૧૨૫૨૧૦૫ માણસેની છે. ) કુલ હિંદુ વસ્તી ૨૩, ૧,૫,૧૪૦ માણસોની છે.
મુસલમાન છે ૭,૭૬,૭૭,૫૪૫
બુદ્ધીસ્ટ , ૧,૨૭,૮૬,૮૦૬ , કીશ્રીઅન ,, ૬િ૨,૯૬,૭૬૩ શિખો
૪૩,૩૫,૭૭૧
૧૨,૫૨,૧૦૫ બાકીની વસ્તીમાં જુદી જુદી જાતને સમાવેશ થાય છે. હિંદુસ્તાનની કુલે વસ્તી પાંત્રીસ કરોડની છે અને હિંદુસ્તાનમાં બીજી કોમની ઉપર દર્શાવેલ વસ્તીના પ્રમાણમાં જૈનોનું સંખ્યાબળ કેટલું બધું ઓછું છે તે ઉપર જેન પ્રજાનું ધ્યાન ખેંચવામાં આવે છે. તેના વિગતવાર આંકડાના કઠા હવે પછી આપવામાં આવશે.
–(ચાલુ)
»
જૈન
For Private And Personal Use Only
