________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
तथा महापुराणार्थात् श्रावकाध्ययनश्रुतात् । सारं संगृह्य वक्षेऽहं प्रतिष्ठासारसंग्रहम् ।।
પરિછેદ ૧ ચેથા પરિચ્છેદને અંતિમ ભાગ
(૨૨) ज्ञात्वैवं कारयज्जैनी प्रतिमा दोषवर्जिताम् । सामान्येनेदमाख्यातं प्रतिमालक्षणं मया ॥
(૨૨) विशेषतः पुनझेयं श्रावकाध्ययनात् स्फुटम् ।
एवं समासतः प्रोक्तं प्रतिमालक्षणं मया । इति श्रीवसुनंदिविरचिते प्रतिष्ठासारसंग्रहे चतुर्थः परिच्छेदः।। પાંચમા પરિચ્છેદને અંતિમ ભાગइति श्रीसैद्धान्तिकवसुनन्दिविरचिते प्रतिष्ठासारसंग्रहे
पञ्चमः परिच्छेदः॥
આલેચના. વઘુસારપયરણ–
પહેલે ગ્રંથ વઘુસારપયરયું (વાતુસાર પ્રકરણ) છે. આ ગ્રંથમાં સહુ પહેલાં મંગલાચરણ કરી દ્વારગાથા લખી છે. આમાં ત્રણ પ્રકરણે પાડવામાં આવ્યા છે. પહેલું ગૃહ પ્રકરણ છે, આમાં ઘર કેમ બનાવવું? તે વિષે ટુંકમાં મહત્ત્વની ચર્ચા કરી છે, જે વર્તમાનમાં પણ શિલ્પશાસ્ત્રીઓને કદાચ ઉપયોગી નિવડે તેમ છે. બીજા પ્રકરણમાં બિંબપરીક્ષા છે. મૂતિ કેવી બનાવવી? તેના અંગ-પ્રત્યંગનું માપ કેવડુ રાખવું? શસ્ત્રાદિ કેવી રીતે અને કેવા રાખવા ? તે વિષે પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. ત્રીજું પ્રાસાદ પ્રકરણ છે. આ પ્રકરણમાં મંદિરો બનાવવા વિષે શિલ્પશાસ્ત્રીની પરિપાટી બતાવી છે. પહેલામાં ૧૫૧ મૂલ ગાથા છે, બીજામાં પ૩ અને છેલ્લા પ્રકરણમાં ૭૦ ગાથા છે. સંપૂર્ણ સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ વર્તમાનમાં ઉપલબ્ધ પ્રજ્ઞપ્તિઓ કરતાં જુદી હશે. આ ગ્રંથના કર્તા દિગંબર જૈનમુનિ લાગે છે તેથી અનુમાન થાય છે કે તે નામના શ્વેતાંબરોની જેમ દિગંબર ગ્રંથ પણ હશે. વર્તમાનમાં તે ઉપલબ્ધ થાય તો સારો લાભ થાય.
For Private And Personal Use Only