Atmanand Prakash Pustak 031 Ank 04

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

છાત્રાલયમાંથી સંગ્રહિત. કરવામાં આપણા દેશભાઈઓએ મહેનત કરી હોય તે સ્વદેશી. જે ચીજને ન મેટે ભાગે આપણા દેશભાઈ ને મળતો હોય તે સ્વદેશી. જે ચીજની ઉત્પત્તિના વહીવટ વિગેરેમાં આપણા ભાઈઓને માટે હિસ્સો હોય તે સ્વદેશી.
(૭) “ સ્વદેશી ભાવના ” ભારતભૂમિની સંસ્કૃતિને ધાવીને આપણે મોટા થયા છીએ. એ ભૂમિનાં સંતાનો નાગાં ભૂખ્યાં તો યે આપણું ભાંડુડાં છે. જે ધંધે આ નાગાં ભૂખ્યાં ભાંડુડાંને રોટલો અને લંગેટ આપે તે ધંધે સ્વદેશી. જે ધંધે આ નાગાં ભૂખ્યાં ભાઈભાંડુઓને ઢાંકે ને પિષે તે ચીજો સ્વદેશી. જે ચીજો ખરીઢ કરવાથી આપણે પૈસે પરદેશ ચાલ્યો ન જાય તે સ્વદેશી ભાવના.
(૮) “બીડી પીવાનું વ્યસન” કઈ કઈ વિદ્યાર્થીઓમાં જોવામાં– જાણવામાં આવે છે. તેનો ચેપ બીજા વિદ્યાર્થીવર્ગને ન લાગે એવા સારા ઈરાદાથી ગૃહપતિ કે લાગતાવળગતા તેમના ઉપર ખીજાઈ જાય છે અને તે બદલ તેમને યોગ્ય શાસન કરવા ઈચ્છા રાખે છે. ખરી રીતે બીવથી સ્વપરને નુકશાન થાય જ છે એવી માન્યતા તેવા વિદ્યાર્થીઓને થઈ હોતી નથી. તેમાં તેમને કશા ગુન્હા જેવું જણાતું નથી. ઘણે ભાગે ઘરમાં જ પિતા તરિકે વધલને બીડી પીતાં દેખી પોતે શિખેલ હોય છે. તેમાંથી તેમને મુકત કરવા જ હોય તે પ્રેમપૂર્વક બીવથી થતા નુકશાનનું તેમને બરાબર ભાન કરાવશે તે જાતે દહાડે તે બદીમાંથી તેઓ મુકત થઈ જશે.
(૯) “ ગૃહપતિની જવાબદારી ” માબાપ થવું સહેલું. લોહીને સંબંધ એટલે માબાપ અને બાળકો વચ્ચે કેટલાક ઘર્ષણે તે ઉભાં જ થવા ન પામે. તેમ શિક્ષક થવું સહેલું. અમુક વિષયે જ શિખવવાના હોય તે વિદ્યાર્થીઓને શિખવી દીધા એટલે શિક્ષક પોતાને ઠેકાણે અને વિદ્યાર્થી પોતાને ઠેકાણે. ગૃહપતિ થવું અઘરૂં. માબાપોને તે પોતાનાં જ બાળકોને પોતાનાં રાખવાનાં જયારે ગૃહપતિને તે પારકા બાળકોને પોતાનાં કરવાનાં હોય છે. શિક્ષકને તે દિવસના પાંચ છ કલાક જ કેળવણીની દષ્ટિ રાખીને શીખવવાનું
જ્યારે ગૃહપતિને તે નજીવી પ્રવૃત્તિઓમાં પણ એ દષ્ટિ રાખીને કામ લેવાનું હાય છે અને તે પણ આ દિવસ. એટલે તેની જવાબદારી કેટલી વિશેષ છે તેનો ખ્યાલ આવી શકશે. પારકાં છોકરાં પોતાનાં કરવાની જેની તાકાતયોગ્યતા છે ને તેવી આવડત સાથે શુદ્ધ નિઃસ્વાર્થ પ્રેમથી કામ લઈ જાણે છે તે જ ગૃહપતિ થવાને લાયક લેખાય. ઇતિ શમૂ.
(સ. ક. વિ.)