________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેન આચાર.
જૈન-આચાર, FFFFFFFFFFFFFF
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૬૮ થી શરૂ.) હવે તપનો મહિમા અહિં યત્કિંચિત કહીશું. સર્વ કર્મપ્રકૃત્તિઓને પરિણામના વશથી ઉપક્રમ લાગે છે, માત્ર નિકાચિત કર્મને ઉપક્રમ લાગતો નથી, પરંતુ તપવડે નિકાચિતને પણ ઉપક્રમણ લાગે છે. આ કારણ માટે રાત્રિ સંબંધી પ્રતિક્રમણમાં છમાસિક તપથી શરૂ કરીને નવકારશી પર્યત તપની વિચારણા કરવા માટે કાર્યોત્સર્ગ કરવામાં આવે છે. તપ એ સર્વ ઇકિયો રૂપી હરણને વશ કરવામાં ભારે જાળ સમાન છે, કષાયરૂપ તાપને શાંત કરવા દ્રાક્ષ તુલ્ય છે, તેમજ કર્મરૂપી અછણ રગને ટાળવા હરડે સમાન છે.
જે કંઇ દૂર હોય, જે દુઃખે કરી આરાધી શકાય તેવું હોય અને જે દેવતાઓને પણ દુર્લભ હોય તે સર્વવડે સાધી શકાય છે. તપ એવી અજબ ચીજ છે કે તેનું ઉલ્લંઘન કરી શકે તેવું કઈ નથી. એટલે કે તપને પ્રભાવ અલૌકિક અને અચિંત્ય છે.
ઉપર પ્રમાણે ચિંતવી ધર્મવિધિ કરી જે સારી બુદ્ધિવાળો પુરૂષ બજારમાં જાય, અને દવ્ય ઉપાર્જન થાય તેવો પોતપોતાને ઉચિત વ્યવસાય વેપાર કરે.
મિત્રોના ઉપકાર માટે અને સ્વબંધુઓના ઉદય માટે, કુટુંબના પિષણ માટે અને પિતાના સુકૃત માટે જ ઉત્તમ પુરૂષો પૈસો મેળવે છે પરંતુ પોતાના ઉદરનું પોષણ તે કોણ નથી કરતું ?
વેપારમાં ચલાવાતી આજીવિકા ઉત્તમ, ખેતીથી મધ્યમ, પારકી નોકરી–સેવા કરી ચલાવવામાં આવતી તે જઘન્ય અને ભિક્ષાથી આજીવિકા ચલાવવામાં આવે તે અધમાધમ છે.
ઉપરના હેતુથી કદાપિ નીચ વેપાર કરવો નહિ-કરાવ પણ નહિ, કારણ કે પુણ્યવડે પ્રાપ્ત થનારી લક્ષ્મી પાપથી કોઈ વખત વધતી નથી. ઘણા આરંભવાળા મહાપાપવાળા, લોકોમાં નિંદનીય અને આ લોક તથા પરલોક વિરૂદ્ધ હોય એવા કાર્ય પાપભીરૂ આચરે જ નહિં, વાત સિદ્ધ થવા દો અને પછી અધિકની મને અપેક્ષા નથી. ” પણ તે ભૂતને ભડકે મનુષ્યના પંજાથી એક તસુ દૂર દૂર જ રહે છે. પોતાના જ પ્રતિબિંબને ગ્રહીને મનુષ્ય સુખી થાય છે, અને જ્યારે તે ગ્રહાય છે ત્યારે તેની અધિકની અપેક્ષા નિવૃત્ત થાય છે. એ સુખનું ઉત્પત્તિસ્થાન હાથ લાગ્યું એટલે પૂર્ણ પર્યાપ્તિ પ્રકટે છે. આંતરદષ્ટિથી પોતે પોતાનું પ્રતિ બંબ જોયા પછી પોતે ભૂતકાળમાં કે હતે? વર્તમાનમાં કેવો છે? તેનું ભાન થાય છે અને તે ઉપર ભવિષ્યકાળની તૈયારી કરે છે. આ રીતે સ્વરૂપનું પ્રતિબિંબ ઝીલતાં સ્વરૂપના લાભની પ્રાપ્તિ અવશ્ય થાય છે.
(સંગ્રહીત...)
For Private And Personal Use Only
