________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક અદ્દભૂત શેધ.
૨૭૯
અને કાં તે અટીમેટમ. અને તે પણ અઠવાડીઆ કે પખવાડીઆની નહિં પણ અડતાલીશ અને (૨૪) ચોવીસ કલાકની. મજુરલેકેનું વર્તન તે એટલું ઉદ્ધત છે કે શેઠ કેણુ એ કહેવું જ મુશ્કેલ છે. તમે જ ણે છે કે હાલમાં વેપારમાં કેટલી બધી મંદી છે? બધા ઉદ્યોગો મરવાને આળસે જીવે છે. તેમાંય વળી પરદેશની આકરી હરીફાઈ પહેલાં તે યુરોપીયન દેશોની સામે ટકકર ઝીલવાની હતી પણ હવે તો જાપાન જાગ્યું. જાપાનીઝ માલ તો એટલે સસ્તો આવે છે કે તેની સામે કેમ ટકવું એ જ ખબર પડતી નથી. સરકાર આ હરીફાઈ ઓછી કરવાને તેના ઉપર જકાત નાખે તે જાપાન જગતને હસી કાઢતું હોય તેમ પહેલાં કરતાં ઓછા ભાવે માલ વેચે છે. ઈશ્વર જાણે આ બધું કેમ થાય છે. બાકી આપણું તો બુદ્ધિ આમાં કામ કરતી નથી. હવે આવી રિથતિમાં અમારા મજુરો વધારે પગાર માગે, કામ કરવાના ઓછા કલાક માગે પછી ભલે તેઓના શેઠ તે બારે કલાક વૈતરું કર્યા જ કરે. વળી જે આ ગેરવ્યાજબી માગણી અમે ન કબૂલ કરીએ તો અમારો તો જાણે દેવ જ રહ્યો એમ સમજવું. મજુર અને તેના પક્ષના પત્રો અમારી ફજેતી કરવામાં બીલકુલ કચાશ નહિં રાખે. અને માનવહત્યારા તથા લેહીતરસ્યા માનવો વગેરે ગાળોથી નવાજશે, અને જનતાની સહાનુભૂતિ તેઓના તરફ ખેં. ચવાના એકે એક પ્રયત્ન તેઓ ચુકશે નહિં જ, તેઓની હડતાળની દમદાટીથી અમે એટલા તે બીએ છીએ કે એથી વધારે ભયંકર વસ્તુ અમારે માટે ભાગ્યે જ હશે.” આ શેઠ તે હજુ પોતાના દુઃખે રડતા હતા ત્યાં વચ્ચે જ મેં રજા માગી લીધી કારણ કે મેં જાણી લીધું કે જે વસ્તુ માટે હું અહિં આવ્યો છું તે વસ્તુ મેળવવા પુરતા શેઠ ભાગ્યશાળી નથી. આથી મેં શેઠને જયવંદન કરી રસ્તે મા.
ત્યારબાદ હું એક ખાનદાન ગણાતા કુટુંબના નબીરા પાસે ગયો. તેની ઈકોતેર પિઢીથી ખાનદાની ઉતરી આવતી હતી અને સારાય ગામની ખાનદાનીને ઈજારો તેણે રાખ્યો હોય તેમ તેના વર્તન અને વિચાર ઉપરથી લાગતું હતું. વળી તે ગામના લોકે પણ એ કુટુંબ ઉપર મમતા રાખતા અને તેના કામ પિતાના ગણી હોંશપૂર્વક ગણવામાં માન સમજતા. મેં આ મહેરબાનને પૂછ્યું કે ભાઈ સુખી તો છો ને? આ સાંભળતાં જ તેણે ઉકળાટભર્યો જવાબ આપે, ભાઈ હમણાં તો ઉપાધિને પાર નથી. જુઓને પહેલા ગાંધી અને તેના અનુયાયીઓની પ્રવૃત્તિઓ. બીચારાઓ માનવજાતિમાંથી અસમાનતા કાઢવા તૈયાર થયા છે, પણ તેઓને ખબર કયાં છે કે અસમાનતા રહેવાની. ધર્મની શુદ્ધિને નામે આજે તેઓ ઉંચ અને નીચ કમને સરખી કરવા મથે છે. સર્વ માણસે
For Private And Personal Use Only
