________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૦
શ્રી આત્માનઃ પ્રકાશ
આવે છે, ત્યાંસુધી સમાજની સુવ્યવસ્થા રહે છે અને તેની ઉન્નતિ પણ થતી જાય છે. પરંતુ જ્યારે અનુયાયી વર્ગ પોતાના કર્તવ્યમાં શિથિલ પડી જાય છે. અને સ્થાપિત નિયમ પ્રમાણે વન ચલાવતા નથી; ત્યારે તેની અવનતિ થાય છે. સમા જની ઉન્નતિ કે અવનતિના આધાર મનુષ્યેાના વન ઉપર રહેલા છે. મનુષ્યના આચારવિચારમાં અધમતા થાય છે, ત્યારે સમાજની અવશ્ય અવનતિ થાય છે. વર્તમાન સમયમાં જૈન સમાજની અવનિત થયેલી છે એમ આપણે સમજીએ છીએ; તે હવે આપણી અવનતિ થવામાં શું કારણેા રહેલા છે, તે તપાસવાની પ્રથમ અગત્ય છે. મહાન પુરૂષાએ જો કાઈ પણ મનુષ્યને, સમાજને કે દેશને પેાતાની ઉન્નતિ કરવી હાય તેા આત્મનિરીક્ષણ એટલે પેાતાનાં દોષ જોવાની અગત્ય અતાવેલી છે; કારણુ કે આપણામાં શુ શુ દેષા રહેલાં છે, એ જ્યાંસુધી આપણા જાણવામાં ન આવે; ત્યાંસુધી આપણે કદિ પણ સુધરી શકવાનાં નથી. આ ઉપરથી જૈન સમાજની વમાન અવસ્થાનુ અવલાકન કરવાની ખાસ અગત્ય છે. આપણી વમાન સ્થિતિનું અવલેાકન લેખક: પોતાની બેઠકમાં ખુરસી ઉપર એઠાં બેઠાં કરે છે એટલે ભૂલ થવાના સંભવ છે; તેથી વાંચનાર વિદ્વાન ભાઇઓ તથા બહેનાને વિનતિ કરવામાં આવે છે કે તેઓને જે જે ભૂલ જણાય તે લેખકને લખી જણાવવા કૃપા કરવી.
જૈન સમાજના ચાર અંગા-સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકાનું અનુક્રમે અવલેાકન કરી તેના વિચાર કરશું. સાધુ અને સાધ્વી વર્ગનું અવલેાકન એક ગૃહસ્થાશ્રમી લેખક કરે, એ કેટલાંક ધર્મ ચુસ્ત મનુષ્યોને રૂચશે નહિ એમ લેખક જાણું છે; છતાં કાઈપણ પ્રકારની અણુઘટતી ટીકા કે નિંદા કરવાના મારે આશય નહિ હાવાથીજ અવલેાકન કરવાનું સાહસ કરૂં છું. વર્તમાન સમયમાં કેટલાંક કેળવણી પામેલાં જેનેા, સાધુ અને સાધવી વર્ગને હલકા અને નિરૂપયેાગી ગણતાં શીખ્યા છે. કેટલાક સમય પહેલાં મુંબઈમાં જૈનેની એક સભામાં પ્રમુખ થયલા મહાશયે “ સાધુએ માટે ઘણું અણુવ્રતું વાકય ખાલી સમાજમાં કેટલાક ખળભળાટ ઉત્પન કર્યા હતા. સાધુઓનું જીવન સંસરી મનુષ્યા કરતાં અતિ ઉચ્ચ હાય છે અને હાવુ જોઇએ, એમ છતાં જ્યારે એવા ઉચ્ચ જીવન વિહારી પુરૂષો માટે હલકા શબ્દો અમુક સામાન્ય સંસારી મનુષ્ય વાપરે તે તે વિષે વિચાર કરવાની ધર્મપ્રિય મનુષ્યને છુટ હાવી જોઇએ. આ દ્રષ્ટિથી સાધુ અને સાધ્વી વર્ગનું અવલેાકન કરવામાં આવતુ હાવાથી તે સબંધી કોઈને વાંધા લીધા જેવુ જણાશે નહિ, લેખકનુ એમ માનવુ છે કે સાધુ કે સાધવી વર્ગ કદાચ અમુક અંશે શિથિલ હાય તા પણ એવા શબ્દો તેઓના સંધમાં વાપરવા, એ કેઇ પણ રીતે ઈચ્છવા ચેોગ્ય નથી. પાશ્ચાત્ય વિચારાના આંધળા અનુકરણથી આપણાં
For Private And Personal Use Only
