________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ.
ષયમાં ઉતરવું ચોગ્ય નથી. પરંતુ એટલું તો કહીશું કે જ્યાં મૃતિ–પૂજા નથી ત્યાં પ્રગતિ, વિકાસ કે ઉત્ક્રાંતિ નથી. પણ મૂતિ–પૂજા કયા સ્થાને નથી ? બધે જ છે. - કલ્પના વડે એ ઈષ્ટ લક્ષણોને તમારી ચારિત્ર ઘટનામાં જુઓ, અને જાણે તે તમારામાં અત્યારેજ છે તેમ વતે. તે પ્રમાણે તમારૂ વર્તન છે, અને જીવનના પ્રત્યેક પ્રસંગમાં તમે તે લક્ષણને પરિચય આપો છો, એમ મનમય જુઓ. ગમે તેવા પ્રબળ પ્રલોભના પ્રસંગમાં કે ગમે તેવા વિકટ મામલામાં તમે તે લક્ષણને ત્યાગ નથીજ કર્યો, એમ કલ્પનામાં નકી કરે. એ લક્ષણને જતું કરવાનો પ્રસંગ ઉપસ્થિત થયે હોય, તેને ક્ષણભર છોડી દેવાથી તમને ભેટે લાભ થતો હોય છતાં તમે તેને ખંત, ઉત્સાહ, પૈયેથી સતત પણે વળગીજ રહ્યા છો, એમ ક૯પનામાં જુઓ, વખતના વહેવા સાથે આ ચિત્રને તમારા જીવનમાં બહિર્ભાવ થયા વિના રહેશે નહી. કલ્પનાના જળ વડે સિંચાએલું ચારિત્રનું બીજ મનમય ભૂમિકાની માટીમાંથી બહારના આકાશમાં અવતરણ પામશે તે પછી એ લક્ષણને અનુસરતું જીવન અને વર્તન તમને સ્વાભાવિક, પ્રકૃતિ-જાત, સહજ થઈ પડશે. પછી તે પ્રમાણે વર્તવામાં તમને મુદલ મુશ્કેલી પડવાની નહી. ક્રમે કમે તે લક્ષણ એટલુ બધુ તમારા મનમાં ઊંડા મૂળ ઘાલશે કે તે “ટેવ” રૂપ બની જશે. અને તમારા સમગ્ર પ્રવર્તનમાં એ “ટેવ પદે પદે પરિચય આપ્યાજ કરશે.
ઘણું વ્યવહાર ડાયા મનુષ્ય હમારી આ વાતને હસી કાઢશે. કદાચ તમે પણ વાચક બંધુ? એ કોટીમાં વિરાજતા હશો તે મનમાં ને મનમાં બોલતા હશો કે “ આ તો બધી કલ્પના જાળ છે, દિવસે આવેલું ઢંગ ધડા વિનાનું સ્વપ્ન માત્ર છે. બહુ તે આ એક (Theory) છે, પરંતુ વ્યવહાર ડહાપણને અને આવા મનોમય ચિત્રને કાજ સંબંધ નથી. ખેર ! તમને તમારી વાતને હસી કાઢવાની છુટ છે, પણ તેજ વખતે હમને પણ તમારા તરફ હસવું આવ્યા વિના રહેતું નથી. કેમકે આ ઉપરોકત નિર્ણય હજારો સમર્થ મનોવિજ્ઞાન શાસ્ત્રીઓના અનુભવનું પરિણામ છે, અને તે એક સિદ્ધ મનોવિજ્ઞાન શાસ્ત્રીની બીના છે. હજારો મનુષ્યએ તે જનાને અનુસરીને પોતાના ચારિત્રમાં અદ્દભુત પરિવર્તન કરેલું છે, અને હજારે મને નુષ્યએ “નવું જીવન” મેળવ્યું છે. સમર્થ જ્ઞાની પુરૂષના નિર્ણયને જ્યારે તમે હસે ત્યારે તમને તમારા અજ્ઞાન ઉપર હાસ્ય આવતું કેવી રીતે અટકે ?
ઉપરોક્ત વિધિવડે મનુષ્ય ધારે તો પિતાના નૈતિક જીવનને ઉચ્ચ કોટીનું બનાવી શકે છે એટલું જ નહીં, પણ તે તેની આસપાસના સ્વરૂપ રચવા પણ શક્તિ માન બને છે. તેના નિત્યજીવનમાં વિજય મેળવવા માટે જે લક્ષણેની તેને જરૂર છે તે પણ તે પ્રાપ્ત કરી શકે છે, જેનામાં ખંત નથી, સળંગ સતતપણે કામ કરવાની ધીરજ
For Private And Personal Use Only