________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૯૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
જાણી તેને ક્રિયામાં મુકવા માટે તન મન અને ધનથી પ્રવર્તવું જોઈએ. આપણે આ વિશ્વની રંગભૂમિમાં મનુષ્યવેશે આવ્યા પછી આપણે સમાજસેવાનું પવિત્ર નાટ્ય ભજવવું જોઈએ. આપણું કાર્યોનો અને સમસ્ત સાધનોને કેવળ સમાજસેવાને એકજ ઉદ્દેશ હૈ જોઈએ. તે એજ કે, ગમે તે રીતે સમાજસેવા કરી આપણ જન્મભૂમિને કીર્તાિશાળી કરી, જગતમાં તેને અનુપમ બનાવવી જોઈએ.
કેટલાએક અહંમાની આધુનિક વિદ્વાનો સમાજસેવાને એક નવીન માર્ગરૂપે જુવે છે અને તેમાં પિતાને તેના આદ્ય ઉત્પાદક તરીકે માને છે, તે તેમની મોટી ભુલ છે, કારણ કે, આપણો દીર્ધ અને તીણ દષ્ટિવાળો પૂર્વ ઈતિહાસ આજે પણ કહી રહ્યા છે કે જે આ ભારતવર્ષની પ્રજા શાંતિથી સમાજસેવાની નીતિને યથાયોગ્ય રૂપે અનુસરી શકી હોત તો તેથી જે અવનતિ થઈ છે તે ન થાત.
હવે સમાજસેવા કેવી રીતે કરવી જોઈએ? તે વિષેનું દિગ્દર્શન કરવું, એ આ સ્થળે આવશ્યક છે. સાંપ્રતકાળે આપણી બીજી કોમની જેમ આપણી જેન કેમ ઉપર પણ અનેક જાતના સંકટો લેવામાં આવે છે. કોઈપણ કુટુંબમાં સર્વ પ્રકારના સાધનોથી સંપન્ન જોવામાં આવતું નથી. સર્વ ઉપર સુખ અને દુઃખના ચકોનું ભ્રમણ થયા કરે છે. કેટલાએક કુટુંબ કેળવણીથી વિમુખ રહે છે, ત્યારે કેટલાએક ઉદ્યોગના સાધન વિના સીદાય છે. એ સર્વ કરતાં વિશેષ આશ્ચર્યની વાત એ છે કે, ગાડ રીઆ પ્રવાહની જેમ ચાલ્યા આવતા કેટલાએક રીવાજે હાનિકારક દેખાતા છતાં તેમને ત્યાગ થઈ શકતો નથી અને તેથી આપણે આખો સમાજ અનેક પ્રકારની વિટંબનાઓ ભેગવે છે, સમાજના ખરા સેવકોએ આ સર્વ દુ:ખમાંથી સમાજને બચાવી લેવો જોઈએ. સમાજસે તેની સાર્થકતા પણ તેવાજ કામમાં થાય છે. સમાજના સેવકોએ પ્રથમ આપણી પ્રજાના ગૃહ અને શાળા એ બે વિભાગ તપાસવાના છે. ગૃહના વિભાગની અંદર આચાર, આરોગ્ય અને નિવડનું નિરીક્ષણ કરવાનું છે. જ્યાં આચાર, આરોગ્ય અને નિર્વાહની અવ્યવસ્થા ચાલતી હોય ત્યાં તે સમાજને અધ:પાત અવશ્ય થયા વગર રહેતા નથી. પ્રકાલે આપણા આચાર વિચારમાં મોટો વ્યય થઈ ગયો છે. તેથી કરીને હાનિકારક રીવા તરફ તેમની ઉપેક્ષા રહ્યા કરે છે. તેથી પરં પરાએ ધર્મ અને નીતિના સ્વરૂપ ઉપર નડારી અસર થતી જાય છે. આ સમયે આપણી કેમના નેતાઓએ સમાજની કાળજી રાખીને સેવા કરવાની છે. જે તેમને સમાજ તત્વનું સ્વરૂપ યથાર્થ સમજાવવામાં આવે તે તેને મનામાં પરસ્પરને સહાય કરવાની, પરસ્પરના સુખ દુ:ખમાં ભાગ લેવાની અને હળીમળીને રહેવાની ઉત્તમ પદ્ધતિ પ્રાપ્ત થયા વિના રહેશે નહીં એ પદ્ધતિના ચેગથી સમાજ પોતાનું હિત સમજવાને શક્તિવાન થશે, એટલે તેમનામાંથી અનાચાર અને કુરીવાજો દૂર થવા લાગશે. તેથી કરીને કેાઈ કેઈની સ્વતંત્રતા ઉપર
For Private And Personal Use Only
