________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દેવ, ગુરૂ અને ધર્મ પ્રત્યે કે પ્રેમ હોવો જોઈએ ? ૧૫ ધાન ત્રિક (યવયરાય પ્રમુખ ) કહેતી વખતે મુક્તાશુક્તિમુદ્રા અને કાઉસ્સગ્ન સ્થાને રહેતાં જિનમુદ્રા ધારણ કરવાનું કહેલું છે.
(૧૦) જયવીયરાય (પ્રાર્થના સ્વરૂપ), જાવંતિ ચેઈયાઈ અને જાવંત કેવસાહૂ એ ત્રણ અથવા મન, વચન, કાયાની એકાગ્રતાએ પ્રણિધાન વિક કહેવાય છે. ઉક્ત દશત્રિકનું સવિશેષ સ્વરૂપ દેવવંદન ભાગ્યથી જાણવું.
(૧) પિતાના ભાગમાં આવે એવાં ફળ ફૂલાદિક સચિત્ત પદાર્થ, દેવગુરૂના દર્શન કરવા જિન મંદિર કે પિષધશાળામાં પેસતાં, બાહેર મૂકી દેવા.
(૨) સ્વસ્થિતિ અનુસારે શુદ્ધ ( સારાં) વસ્ત્ર અલંકારાદિક સજીને જ જવું. (૩) બીજા બધા સંકલ્પ વિકલ્પ શમાવી દઈ મનને સ્વસ્થ, એકાગ્ર કરીને જવું. (૪) એક શાટક–સળગ–અખંડ ઉત્તરાસંગ જનોઈના આકારે ધારીને જવું.
(૫) દેવગુરૂનાં (કૂરથી પણ) દર્શન થતાં જ બે હાથ જોડી, મસ્તકે લગાડીને અંજલિબદ્ધ નમસ્કાર એકવાર અથવા ત્રણવાર કરવો. એ પાંચ અભિગમ સર્વ સામાન્ય કહ્યા. બાકી રાજા પ્રમુખ અધિકારી જનોએ રાજચિન્હ તરીકે લેખાતા મુગટ, છત્ર, ચામર, ખજ્ઞદિ શસ્ત્ર અને પાદુકા (બૂટ) પ્રમુખ બધાં વાનાં બાહેર મૂકીને જ અંદર પ્રવેશ કરવો.
(૧૧) દેવગુરૂનાં દર્શન, વંદન, પૂજન, સ્તવનાદિક કરીને બાહર નીકળતાં દેવગુરૂને પુંઠ પડે નહિ એવું લક્ષ રાખવું. પડખાના દ્વારે થઈને નીકળવું અથવા પાછે પગલે ચાલીને નીકળવું. જિનમંદિરમાં પ્રાય: ત્રણ દ્વાર ( નીકળવાનાં) હેવાને એજ હેતુ સંભવે છે કે સ્ત્રીઓએ ડાબા બારણે થઈને અને પુરૂષોએ જમણા બારણે થઈને પ્રભુને પુંઠ ન પડે તેમ ઉપગથી નીસરવું.
૧૨ જળ ચંદનાદિક વડે પ્રભુની દ્રવ્યપૂજા કરવાની અંતરંગ હેતુ ભાવઉલ્લાસ વૃદ્ધિને માટે જ છે, એમ સમજી દરેક પ્રકારની દ્રવ્યપૂજા કરતાં સુજ્ઞ ભાઈ હેનોએ તેના અંતરંગ હેતુ તરફ બરાબર લક્ષ રાખવું ઉચિત છે. તેમ કરવામાં ન આવે અથવા તે દરેક દ્રવ્ય પૂજાના અંતરંગ હેતુ તરફ દુર્લક્ષ રહે તો દ્રવ્યપૂજા કરનારને તેટલા માત્રથી સવિશેષ લાભ થઈ શકે નહિ તેથી અત્રે પ્રસ્તાવે તે દ્રવ્ય જાના અંતરંગ હેતુ માટે કંઈક વિસ્તારથી ઉલ્લેખ કરશું. પ્રભુ પિતે કૃતકૃત્ય છે. તેમને પોતાની પૂજા કરાવવાની કશી જરૂર નથી. એટલે કે પૂજા કરનાર પૂજા કરવા વડે કંઈ પ્રભુને ઉપકાર કરતો નથી, પણ વસ્તુત: વિચારતાં પોતાનો જ ઉપકાર સાધે છે–સાધી શકે છે. શી રીતે ? તે હવે તપાસીએ.
(૧) “ જેવી ભાવના એવી સિદ્ધિ” “ખરી અંતર ગ ભાવના ભવને નાશ કરી શકે છે” એવી અંતરંગ ભાવના પ્રગટાવવા જિનેશ્વર પ્રભુ (અને સાક્ષાત્ પ્રભુના
For Private And Personal Use Only
