________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ
સ્થિતિઓ ઉપર કાબુ રાખી શકે છે. તે પછી તે સામર્થ્યના કેન્દ્ર જે બને છે અને સૂર્યના બિંબમાંથી જેમ કિરણવલી દીશ સ્લરી નિકળે છે તેમ પોતાના વાસ્તવ “હું” ના સ્વરૂપને ઓળખ્યા પછી તે આત્માના પ્રભાવ અને પ્રતાપના એક બિંબ જે બની પોતાની અસર આસપાસના સમાજ ઉપર વિસ્તારે છે અને અનેક નિબળ કેનદ્રાને પિતાની તરફ આકર્ષી તેની ઉપર પોતાનું આધિપત્ય સ્થાપી શકે છે.
પિતાનાં મન અને શરીર તેમજ બાહ્ય વિશ્વ ઉપર પોતાને પ્રભાવ બેસારવા માટે આત્માએ પ્રથમ પિતા ઉપર સ્વામીત્વ પ્રાપ્ત કરવું જોઈએ. સ્વામીત્વ પ્રાપ્ત કરવાને કઈ શાહશાહી રડા હજીસુધી હાથ લાગ્યું નથી. એકજ માગે અને તે પણ પોતાના સ્વપ્રયતન વડે તે મળી શકે છે. પ્રત્યેક કદમ તેણે સંભાળ, પૈય, અને કમપૂર્વક ભરવું જોઈએ. નીચે જે યુકિતઓનું વર્ણન આપવામાં આવનાર છે તેને અત્યંત ઉપયોગી ગણું તેનું પરિશીલન કરવું જોઈએ. એમાં કઈ અતિ પરિચીત અને ઘણી વાર સાંભળેલી “સામાન્ય” વાત આવે તો તે ઉપર અલક્ય કરવાનું નથી. આ જમાનાની એક બહુ બુરી આદત એ છે કે તેને એક વાર અગાઉ સાંભળેલી વાતમાં કશું મહત્વ રહેતું નથી. એમના સવભક્ષી મનને રોજ નવું નવું જોઈએ છીએ. આજે સાંભળેલી વાત કાલે હજારો યુગની જુની બની ગયેલી હોય છે. માણસોએ સમજવું જોઈએ આ વિશ્વમાં નવું ક. શું જ નથી. જરા ઘાટ કે આકાર બદલીને કળાવાને એની એજ ચીજ જુદા રૂપમાં રજુ કરે છે. આથી તમે આની આજ વાત હજારવાર અગાઉ સાંભળી હોય છતાં તે પ્રત્યે અનાદર નહી રાખતાં તેને અનુસર્યા વિના તમારે ચાલે તેમ નથીજ એમ માની તે પ્રત્યે લક્ષ્ય રાખે. આધ્યાત્મિક પ્રગતિનું આ પ્રથમ પગથીયું સિદ્ધ થયા પછી આત્માને પોતાની વાત સામર્થ્યની ખબર પડે છે અને તેને રાતે સરળ બને છે. હજાર રૂષિ મહષિઓએ પિતાના અનુભવથી સિદ્ધ કરી છે અને તેને વિવિધરૂપે અક્ષરાત્મ કરી છે. તે યુક્તિઓનું વર્ણન ટુકામાં, સરલમાં સરલ શબ્દમાં આ સ્થળે આપવા પ્રયત્ન કરીશું.
બની શકે તે એક એકાંત અને શાંતિવાળા સ્થાનને આશ્રય લહે. ત્યાં કઈ પ્રક રના કે લાહલ કે દખલને ભય ન હોવું જોઈએ અને મનને ઉત્તેજીત થઈ અનેક બાજુએ ફાટી નીકળવાના નિમિત્તા ન હોવા જોઈએ આપણું ઉપાશ્રયે. અને દેવસ્થાને મૂળ તે આ પ્રકારના હેતુથી જ નિમાર્યા હતા પરંતુ હવે એ હેતુ તે સાચવી શકે તેવા જનસમાજે તેમને રહેવા દીધા નથી. સાચા અર્થમાં જેમને સંયમ સાધવે છે તેમને માટે એ તદ્દન નિરૂપયેગી થઈ પડ્યા છે અને મૂળ હેતુનું વિસ્મરણ પામેલા અજ્ઞ સમાજે એ પવિત્ર સ્થાને ગડબડ અને મોટા અવાજથી બુમ બરાડાના ઉપદ્રવ વડે એક જાહેર બજાર જેવા બનાવી મુકયા હોય છે. આથી
For Private And Personal Use Only