________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્મા અથવા “હું” નો સાક્ષાત્કાર. અથવા ઉત્કટ દર્દીના રોગથી થયેલી મૂર્છા કાળે અને જ્યારે શૂન્ય બનેલું જણાય છે તે વખતે પણ અસ્તિત્વના અખંડ પ્રવાહનું ભાન આત્મા અંતરતમપણે અનુભવતેજ હોય છે. આથી જે કે મનુષ્ય પોતાને ઉપગ રહિત સ્થિતિમાં, નિદ્રામાં, અથવા મૂચ્છમાં હોવાનું સહેલાઈથી કલ્પી શકે પણ જ્યારે તે “હું” ના આત્યંતિ. કવિલયની કલ્પના કરવાને પ્રયત્ન કરે છે ત્યારે મન તે કલ્પનાનું ચિત્ર રચવાની
ખી ના પાડે છે. આમાં પિતાના અમરત્વની સાબીતી પોતાના વરૂપની સાથેજ લઈને વિરે છે તેમ છતાં તેની સંપૂર્ણ અનુભવ તે વિકાસક્રમની ઘણું ચઢીઆતી હદે આવ્યા પછી જ થાય છે.
અમરત્વ એ આત્માને જન્મહક છે. અને પિતાનું સ્વરૂપ અને સંભાવ્યતાએને તે શોધી શકે તેટલા માટે તેણે અભ્યાસ અને ચિંતવન વડે તે વાતને પ્રગાઢ અનુભવ મેળવે જોઈએ. આમા વરતવમાં અમર અને કાળના અંત સુધી આયુમાન છે. પુનઃ પુનઃ આ મર્મને અનુભવગત કરાનો અભ્યાસ સેવે. આ સત્યનું સહજ સરખું ભાન પણ ઉદયમાન થતાં સામર્થ્ય અને પ્રતિભાનું અપૂર્વ ભાન થવા લાગે છે. આમા જાણે પિતાના વારસામાં પ્રવેશતા હોય એમ અનુભવાય છે. પુનઃ પુનઃ એમ ચિંત કે જળ, અગ્નિ, વાયુ, આદિ તત્વે તમારા સ્વરૂપનો ભેદ કરવા અશક્ત છે. અને જાણે કે તેમની કસોટીમાં ઉતરવા છતાં પણ તમારું વત્વ જેમનું તેમ કાયમી રહ્યું છે. કલપનાના બળથી તમે અશરીરી બની અગ્નિમાં જાા છતાં ત્યાં પણ અદગ્ધ રહ્યા છે એમ જુવે. મહાસાગરના તળીએ ડુબેલા છતાં તમને કશી જ ઈજા થઈ નથી એમ અનુભવે. નિરવધિ આકાશમાં નિરંકુશ પણે મથન કરવા છતાં જાણે તમને વાયુની કશી જ અસર થતી નથી એમ ક. ગવિદ્ર મહાજનેએ આ પ્રકારના અનેક વિધ ધ્યાનના સ્વરૂપે પિતાના ગ્રંથમાં આપે લા છે તેમાંથી તમને પ્રિય જણાય તે એકાદ શહણ કરી તમારા અમરત્વની પ્રતિતી મેળવવા પ્રયત્ન કરે.
ખરૂં છે કે અત્યારે તે આપણે શરીરના ઉપર થતી અસરવડે અસરવાળા છીએ, તેમ છતાં આત્મા પિતાના વાસ્તવસ્વરૂપે દેહથી અતિ રિકત છે,–તેના ઉપર વાયુ, અગ્નિ, જળ આદિની અસર થતી નથી -વિશ્વને કોઈ પદાર્થ તેને લેશ પણ સ્વરૂપ હાનિ કરી શક નથી–એવા પ્રકારના આંતરિક અનુભવ જ્ઞપ્તિવિકાસમાં (unfoldment of consciousness) પ્રબળ સહાય આપે છે. આપણે દેહ નહી પણ આત્મા છીએ એ અનુમવ આપણા જીવનમાં મહદ્ પરિવર્તન કરી શકે છે. આમા અમર, અજેય અને કશા વડે હાનિ નહી પામવા ગ્ય છે એવા ભાનમાં
ન્ય રે મનુષ્ય પ્રવેશે છે ત્યારે તે જે શકિતને અનુભવ કરે છે તેનું વર્ણન વાણી ની મર્યાદામાં આવી શકે તેમ નથી. કેમકે એ અનુભવ મેળવવા પ્રત્યે હજી આ યુગના મનુષ્ય જાગૃત થયા નથી તે અનુભવ થયા પછી ય એક જીણું વચની માફક
For Private And Personal Use Only
