Agam Satik Part 20 Pragnapana Sutra Gujarati Anuwad 1

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 72

3/-/૪/૨૬૩
છે પદ-૩, દ્વાર-૪-કાયદ્વાર છે.
• સૂત્ર-૨૬૩ :
ભગવાન ! આ સકાયિક, પૃedીકાયિક, અપ્રકાયિક, તેઉકાયિક, વાયુકાયિક, વનસ્પતિકાયિક, અસંકાયિક, અકાયિકોમાં કોણ કોનાથી આ૫, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! સૌથી થોડાં સકાયિક, તેઉકાયિક અસંખ્યાતપણાં, પૃથ્વીકાયિક વિશેષાધિક, અપ્રકાયિક વિશેષાધિક, વાયુકાલિક વિશેષાધિક, અકાયિક અનંતગણાં, વનસ્પતિકાયિક અનંતગણા, સકાયિક વિશેષાધિક છે.
ભગવાન ! આ સકાયિક, પૃedી-અપ-dઉ-વાય-વનસ્પતિ-મસકાયિક, અપર્યાપ્તામાં કોણ કોનાથી અભ આદિ છે ? ગૌતમ! સૌથી થોડાં આપતા બસકાયિક, અપયfપ્તા તેઉકાયિક અસંખ્યાતપણાં, અપયતા પૃવીકાચિક વિશેષાધિક, પર્યાપ્તા અપ્રકાયિક વિશેષાધિક, પિતા વાયુકાચિક વિશેષાધિક, અપર્યાપ્તા વનસ્પતિકાયિક અનંતગણા, સકાયિક પિયતા વિશેષાધિક છે.
ભગવતુ ! સકાયિક, પૃedી યાવતુ ત્રસકાયિક યતિામાં કોણ કોનાથી અાદિ છે ? ગૌતમ! સૌથી થોડાં પચતા ત્રસકાયિક, પયતિ તેઉકાયિક અસંખ્યાતપણાં, પ્રયતા પૃedીકાયિક વિશેષાધિક, પયક્તિા અપૂકાચિક વિશેષાધિક, પ્રયતા વાયુકાયિક વિશેષાધિક, પયતા વનસ્પતિકાચિક અનંતગણ, સકાયિક વિશેષાધિક છે.
ભગવાન ! પ્રયતા-પિતા સકાયિકમાં ? સૌથી થોડાં અપર્યાપ્તા સકાયિક, પર્યાપ્તા સકાયિક સંખ્યાલગણા.
ભાવનું પસતા-અપચાિ પૃવીકાચિકમાં ? ગૌતમ / સૌથી થોડાં આપતા પ્રતીકાયિકો છે. તેથી પ્રાપ્તિા પ્રતીકાયિકો સંખ્યાતપણાં છે. આ પ્રમાણે જ આકાય, તેઉકાય, વાયુકાય, વનસ્પતિકાયની અલાવા કહેવા.
ભગવના આ પ્રયતા-પિતા ત્રસકાયિકમાં કોણ-કોનાથી મા, બહુ, તુલ્ય, વિશેષાધિક છે? પયા ત્રસકાયિકો સૌથી થોડાં છે, અપયક્તિા અસંખ્યાતગણાં છે.
ભગવન પયતા-પિતા સકાયિક એવા પૃedી-આ-dઉ-વાયુવનસ્પતિકાયિક અને પ્રસકાયિકોમાં કોણ કોનાથી અત્યo આદિ છે ? ગૌતમ ! સૌથી થોડાં પ્રયતા પ્રકાયિક છે. અપયતા કસકાયિકો સંખ્યાતણાં છે. અપાતા તેઉકાયિક અસંખ્યાતગણા, અપયતા પૂરતીકાયિક વિશેષાધિક, અપયપિતા અકાયિકો વિશેષાધિક, અપયા વાયુકાયિકો વિશેષાધિક, પયક્તિા તેઉકાયિકો સંખ્યાલગણાં, પતા પૃવીકાયિકો વિરોધાધિક, પર્યાપ્તા અપ્રકાયિકો વિશેષાધિક, પયfપ્તા વાયુકાયિકો વિશેષાધિક, અપયા વનસ્પતિકાયિક અનંતગણાં, અપયfપ્તા સકાયિકો વિશેષાધિક, પતિા વનસ્પતિકાયિક 2િ0/9]
૧૩૦
પ્રજ્ઞાપનાઉપાંગસૂત્ર - સટીકઅનુવાદ/૧ સંખ્યાતપણાં, સકાયિક પ્રયતા વિશેષાધિક, સકાયિક વિશેષાધિક છે.
• વિવેચન-૨૬૩ :
સૌથી થોડાં ત્રસકાયિકો છે. કેમકે બેઈન્દ્રિયાદિ જ કસકાયિક છે. બાકી કાયોની અપેક્ષાએ અભ છે. તેથી તેઉકાયિકો અસંખ્યાતપણાં છે. કેમકે અસંખ્યાતા લોકાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ છે. તેથી પૃથ્વીકાયિકો વિશેષાધિક છે, કેમકે ઘણાં અસંખ્યાતા લોકાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ છે. તેથી અકાચિક વિશેષાધિક છે. • x • તેથી વાયુમાયિક વિશેષાધિક છે. - X - તેથી અકાયિક અનંતગુણ છે કેમકે સિદ્ધો અનંત છે, તેથી વનસ્પતિકાયિક અનંતગુણ છે. કેમકે અનંત લોકાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ છે. તેથી, સકાયિક વિશેષ છે.
અપર્યાપ્તા સકાયિકાદિનું અાબદુત્વ-સુગમ છે. પતિ સકાયિકાદિનું અલાબહત્વ-સુગમ છે. પતિ-પતિા સકાયિકાદિનું અNબહd-સુગમ છે.
હવે સકાયિકાદિ પયર્તિા-પર્યાપ્તાનું સમુદિત અલાબદુત્વ કહે છે - સૌથી થોડાં પર્યાપ્તા ત્રસકાયિકો છે, તેથી અપર્યાપ્તા ત્રસકાયિકો અસંખ્યાતગણાં છે. કેમકે પર્યાપ્તા બેઈન્દ્રિયાદિથી અપતા બેઈન્દ્રિયો અસંખ્યાતગણાં છે. તેથી અપતિ તેઉકાયિકો અસંખ્યાતપણાં છે, કેમકે તેઓ અસંખ્યાત લોકાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ છે. તેથી અપયક્તિા પૃથ્વી--વાયુ અનુક્રમે વિશેષાધિક છે, તેથી પતિ તેઉકાયિકો સંખ્યાતગણાં છે કેમકે સૂક્ષ્મ અપર્યાપ્તા સંખ્યા ગણાં છે.
• સૂત્ર-૨૬૪ :
ભગવાન ! સૂક્ષ્મો, સૂમપૃeતી, સૂક્ષ્મ અe, સૂક્ષ્મ તેઉo, સૂક્ષ્મ વાયુ, સૂમ વનસ્પતિ, સૂક્ષ્મ નિગોદોમાં કોણ કોનાથી અભ, બહુ, તુલ્ય કે વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! સૌથી થોડા સૂક્ષ્મ તેઉકાયિકો છે, સૂક્ષ્મ પૃથ્વી-અ-વાયુકમશઃ વિરોષ છે. સૂક્ષ્મ નિમોો અસંખ્યાતગણાં, સૂમ વનસ્પતિકાલિકો અનતગણાં, તેનાથી સૂક્ષ્મો વિશેષાધિક છે.
ભગવદ્ ! આ અપયતા એવા સૂક્ષ્મો સૂમ પૃથ્વી-અપ-dઉ-વાયુવનસ્પતિકાયિકો, સૂમ નિગોદોમાં કોણ કોનાથી અાદિ છે ? ગૌતમ ! સૌથી થોડાં આપયક્તિા સૂક્ષ્મ તેઉકાયિકો છે, અપયતા સૂક્ષ્મ પૃd-અ-વાણુ ક્રમશઃ વિશેષાધિક છે, તેથી પિયતા સૂક્ષ્મ નિગોદો અસંખ્યાતગમાં છે, તેથી આપતા. સૂક્ષ્મ વનસ્પતિકાયિકો અનંતમાં છે, તેથી અપાતા સૂમો વિશેષાધિક છે.
ભગવાન ! પતિ એવા સૂક્ષ્મ, સૂક્ષ્મ પૃedી-અોઉ-વાયુ-વનસ્પતિકાયિક અને સૂક્ષ્મ નિગોદોમાં કોણ કોનાથી અત્યાદિ છે ? ગૌતમાં સૌથી થોડાં પયા તેઉકાયિકો છે. પર્યાપ્તા સૂક્ષ્મ પૃથવી-અડ્ડ-વાયુ અનુકમે વિશેષાધિક છે. પર્યાપ્તા સૂમ નિગોદો અસંખ્યાતગણાં છે, પર્યાપ્તા સૂમ વનસ્પતિકાયિકો અનંતગણાં છે. પર્યતા સૂક્ષ્મો વિશેષાધિક છે.